Wikipedia:Prinsipio

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.


  • Teritòrio
    Vila Capra, dita La Rotonda (conosesta anca cofà Vila Almerico-Capra o Vila Capra-Valmarana) la xe na vila vèneta a pianta sentrałe costruìa da Andrea Palladio a partir dal 1566 a do pasi da la sità de Vicensa. El nome "Capra" el vien dal cognome dei do fradełi che i ga conpletà el edifegà dopo verlo cronpà inte el 1591. La Rotonda la xe probabilmente la vila piasè famoxxa del Palladio e forsi anca de tute le viłe vènete, e uno dei edifici piasè inportanti de la storia de l'architetura de l'epoca moderna.
    Co inte el 1565 el canònego conte Paolo Almerico, che el s'avea retirà da la Curia Romana dopo èsar sta referendario apostòlego soto i papi Pio IV e Pio V, el ga deçidesto de tornar inte ła sità andoe che el xera nasesto (Vicensa) e costruirse na residensa de canpagna, no el s'avaria mai imaxenà che la caxa che el ga comisionà a l'architeto Andrea Palladio la saria devegnesta uno dei protòtepi architetòneghi piasè studiai e imitai par i sìncue sècoli dopo.

    Lexi la voxe...

    Cervantes Jáuregui

  • Istòria
    Tèsara de iscrision del Partio Sociałista del 1972
    El Partio Sociałista Itałian (PSI) el xe sta on partio pułitego fondà inte el 1892 e operante in Itàlia fin al 1994, de ispirasion Sociałista, Socialdemocràtega, Sociałista liberałe e riformista.
    Durante el rexime fasista e, in partegołare, dopo ła metesta al bando de tuti i partii co ła ecesion del Partio Nasionałe Fasista, el PSI el ga continuà, inte i łìmiti del pusìbiłe, ła so atività inte ła clandestinità, mentre ła diresion del Partio ła intentava de informarse so ła vita pułìtega del Stato e de influirghe da l'exilio fransexe.
    Considarà èsar uno dei partii sentrałi de ła prima repùblega italiana, el ga faxesto parte de tuti i goerni dal 1963 finmente a l'ùltemo prima de Tanxentòpołi, motivasion che ła ga portà el partio a èsar inte łe condision de gaver da sarar e che de consevensa faxendo mancar ła majoransa in parlamento portando el goerno saltar.

    Lexi ła voxe...

    imàzene del dia

    Cervantes Jáuregui

  • Siensa
    L'àcua ła xe on conposto chìmego de formuła mołecołar H2O, andove i do atomi de idròxeno i xe ligai a l'atomo de osìxeno co on ligame covałente. In condision de tenperadura e presion normałi ła se prexenta cofà on sistema bifaxe - costituio da un licuido incołor e insaor (che el vien ciamà "àcua" in senso streto) e da on gas incołore (ciamà vapor àcueo) - ma anca cofà on sołido (dito jaso) inte el caxo andove ła tenperadura ła sìpia conpagna o inferior a ła tenperadura de conxełamènto.


    L'àcua parò, no ła xe inportante solché inte el canpo de ła fìxega e de ła chìmega, ma ła ciapa on roło de granda riłevansa inte ła so doparasion inte l'omo, o sia ła inportansa de l'àcua inte el nostro corpo.



    Lexi ła vóxe...

    imàzene del dia

    Cervantes Jáuregui


Lo savéito che?

Inte el dì de ancó, sirca ła metà dei Vèneti (intendesti in senso largo, o sia "xente che ła parla ła łengua vèneta") ła se cata in Itàlia in cheło che xera el vècio "stato de tera" de ła Repùblega Vèneta, ma anca in Trentin e Venèsia Julia, inte ła xona intrà Pordenon e Trieste. L'altra metà che resta ła xe sparpajada intrà Istria, Dalmasia, Romania (Tulcea), Braxiłe (Stati de Rio Grande do Sul e Santa Catarina) e Mèsego (inte ła sità de Chipilo).

Lexi ła voxe...


On provèrbio a ócio

Chi vol star ben, toga le ròbe come le vien.

On testo a ócio

La Biondina in gondoleta
    L'altra sera gò menà,
    Dal piacer la povereta
    La s'à in bota indormenzà.

La dormiva su sto brazzo,
    Mi ogni tanto la svegiava;
    Ma la barca che ninava
    La tornava a indormenzar.



Anton Maria Lamberti, La biondina in gondoleta


15 de majo del 2024
Uncó i ze 227 ani
Le trupe Fransezi łe vien drento Venèsia metindo fin a ła miłenària Repùblega de Venèsia.
Uncó i ze 113 ani
Ła vien fondada a Venèsia ła Conpagnia de ła Veła de Venèsia.
Uncó i ze 108 ani
Scumìsia l'ofensiva austrìaga inte el fronte dei altipiani trentini conosesta seventemente cofà Strafexpedition.
Uncó i ze 33 ani
El bloco serbo el dezaprova l'elesion de un croato, Stjepan Mesić, cofà presidente de ła Jugoslavia.


Ócio!: Premetindo che ła łéngua vèneta no ła ga oncora on stàndar bel-ché definio e che ła ga de consevensa pì de na variante, par capirse tuti mejo e réndar i artìcułi de Wikipèdia na cołesion de conceti ai cuałi tuti i połe farghe ingreso, se ga fato-sù de łe convension de scritura che, tegnendo fede a ła Grafia Vèneta Internasionałe Moderna, łe rende ła ensiclopedia pì omozènea.

.
Wikipedia e i so projeti fradeƚi multiłengua:
Meta-Wiki, coordinamento dei projeti WikimediaWikiSpecies, catalogo de ƚe speçe viventiMediaWiki, el software dei projeti WikimediaWikiversità, rixorse e atività didategheWikisionàrio, gaƚepin e lesegoWikinotisie, fonte de notisie a contegnuo vertoWikisource, documentasion de publego dominioWikimedia Commons, rixorse multimediaƚi condivixeWikipedia, l'ençiclopedia libaraWikimania, confarensa dedicada ai projeti WikimediaIncubator, projeti in partensaWikiquote, na racolta de citasionWikibooks, ƚa biblioteca libaraWikidataWikivoyageWikimedia Foundation, organixasion che jestise i projeti Wikimedia


Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Prinsipio&oldid=1058931"