1978
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1978 (MCMLXXVIII per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye sundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 978ma yaro di la duesma yarmilo, la 78ma yaro di la 20ma yarcento, e la 9ma yaro di la yari 1970a.
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- 16ma di oktobro - Polona kardinalo Karol Wojtyla divenas papo Ioannes Paulus la 2ma.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 19ma di januaro - La produktado dil "Skarabeo" o "Tipo 1", automobilo de Volkswagen, finas che West-Germania.
- 23ma di januaro - Suedia divenas l'unesma lando qua interdiktas l'uzo di ozono-destruktanta aerosoli.
- 3ma di marto - Korpo di Charlie Chaplin furtesas de tombeyo en Suisia e trovesas pos 11 semani.
- 16ma di marto - En Italia Reda Brigadi kaptas chefministro Aldo Moro. Ilu trovesos ye la 9ma di mayo, mortinta.
- 23ma di junio - En Yugoslavia, Josip Broz Tito divenas prezidanto dumvive.
- 11ma di julio - Kamiono transportanta 23 toni di propileno explozas apud la kampeyo Los Alfaques, proxim Tarragona, Hispania. L'explozo produktas 217 morti e plu kam 200 vunditi.
- 29ma di julio - Princo Charles de Wals e Diana Spencer mariajas che katedralo Saint Paul, en London.[1]
- 26ma di agosto - Italiana kardinalo Albino Luciani divenas papo Ioannes Paulus la 1ma.
- 16ma di oktobro - Polona kardinalo Karol Wojtyla divenas papo Ioannes Paulus la 2ma.[2]
- 20ma di novembro - En Hispania, falias povo-kapto da militisti.
- 6ma di decembro - En Hispania, nova konstituco riestablisas demokratio.
- 27ma di decembro - En Hispania, aceptesas nova konstituco quo finas 40-yar durinta militala diktatoreso.
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - Acidento di aviono Boeing 747 de Air India en Indiana Oceano produktas 213 morti.
- 11ma di februaro - Popul-Republiko Chinia permisas publikigo di verki da Aristoteles, William Shakespeare e Charles Dickens.
- 11ma di marto - Palestinana teroristi ocidas 34 Israelani sur choseo inter Tel Aviv e Haifa.
- 16ma di marto - Israel atakas Libano.
- 18ma di marto - Zulfikar Ali Bhutto, ex-chefo di Pakistan, kondamnesas a mortopuniso.
- 20ma di aprilo - Aviono Boeing 707 de Korean Airlines pafesas super sulo di Sovietia pos ke la pilotisto violacis Sovietian aerala spaco e respondis nek a la kontrolisti sursule, nek a l'interceptisti. Du personi mortas.
- 27ma di aprilo - En Afganistan, Mohammad Takai kaptas la povo. Lora prezidanto Mohammed Daoud Khan asasinesas.
- 30ma di aprilo - Demokrata Republiko Afganistan proklamesas da Nur Mohammed Taraki.
- 24ma di junio - En Yemen, prezidanto Hussein al-Ghashmi mortigesas.
- 16ma di septembro - Muhammad Zia-ul-Haq oficale asumas la povo en Pakistan kom prezidanto.
- 1ma di oktobro - Vietnam atakas Kambodja.
- 11ma di decembro - en Iran du milioni demonstras kontre la shaho.
- 22ma di decembro - Tailando adoptas nova konstituco.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 3ma di marto - Etiopia konfesas ke ol havas Kubana trupi kombatanta kontre Somalia en Ogaden.
- 3ma di marto - Rhodesia atakas Zambia.
- 12ma di mayo - En Zaire, rebeli okupas Kolwezi, centro di minado en la provinco Shaba.
- 30ma di junio - Etiopia atakas Eritrea.
- 29ma di septembro - Pieter Willem Botha divenas chefministro di Sudafrika.
- 14ma di oktobro - en Kenia Daniel arap Moi divenas prezidanto.
Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 24ma di januaro - Artificala satelito de Sovietia kun atomala reaktoro falas en Kanada.
- 30ma di januaro - Nivegoza tempesti en Usa produktas 90 morti.
- 10ma di februaro - Polona filmifisto Roman Polanski fugas de Hollywood vers Francia pos akuzo ke il havis sexuala relato kun adolecantino evante 13 yari.
- 7ma di aprilo - Usana prezidanto Jimmy Carter decidas ajornar la produktado di neutrono-bombo.
- 17ma di septembro - Pacala pakto en Camp David inter Israel ed Egiptia.
Central Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 10ma di januaro - Opozanta politikisto Pedro Joaquín Chamorro Cardenal ocidesas en Nikaragua. Protesti kontre diktatoro Anastasio Somoza Debayle kreskas en la lando.
- 4ma di februaro - Sandinisti anuncas interna milito en Nikaragua kontre la diktatoreso di Anastasio Somoza Debayle.
- 10ma di mayo - Rodrigo Carazo Odio divenas prezidanto di Kosta Rika pos vinkir prezidantala elekti ye februaro.
- 8ma di agosto - Militarala stato-stroko en Honduras revokas prezidanto Juan Alberto Melgar Castro.
- 16ma di agosto - Silvestre Antonio Guzmán divenas prezidanto di Dominikana Republiko.
- 22ma di agosto - En Nikaragua, Sandinisti siejas la Nacionala Palaco, en Managua.
- 3ma di novembro - Dominika nedependanteskas del Unionita Rejio.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 4ma di januaro - En Chili votanti suportas diktatoro Augusto Pinochet.
- 1ma til la 25ma di junio - Eventas la Mondala Kupo di Futbalo en Arjentinia.
- 18ma di novembro - En Guyana, Jonestown, 913 suporteri di la sekto religiala “Templo di Populo” fondita da Jim Jones suocidas o mortigesas per cianido. De la mortinti, 276 esas pueri, venenagita dal altra partopreninti.[3]
Oceania[redaktar | redaktar fonto]
- 7ma di julio - Insuli Salomon nedependanteskas del Unionita Rejio.
- 1ma di oktobro - Tuvalu nedependanteskas del Unionita Rejio.
Naski[redaktar | redaktar fonto]
- 7ma di januaro - Emilio Marcos Palma, unesma homo naskinta en Antarktika
- 9ma di januaro - Gennaro Gattuso, Italiana futbalisto
- 20ma di januaro - Clayton Stanley, Usana volebalisto
- 28ma di januaro - Gianluigi Buffon, Italiana futbalisto
- 7ma di februaro - Ashton Kutcher, Usan aktoro
- 14ma di februaro - Alexei Frosin, Rusa skermistulo
- 7ma di marto - Azis, Bulgara kantisto
- 9ma di marto - Ruth Marlene, Portugalana kantistino
- 11ma di marto - Didier Drogba, Ivoriana futbalisto
- 13ma di marto - Leoš Čermák, Cheka hokeisto
- 18ma di marto - Jan Bulis, Cheka hokeisto
- 3ma di aprilo - Tommy Haas, Germaniana tenisistulo
- 7ma di aprilo - Uladzimir Valchkow, Bielorusiana tenisistulo
- 19ma di aprilo - James Franco, Usan aktoro
- 8ma di mayo - Josie Maran, Usana manekinino ed aktorino
- 11ma di mayo - Laetitia Casta, Franca manekino
- 22ma di mayo - Katie Price, Angla manekino e prizentisto di televiziono
- 23ma di mayo - Otryadin Gündegmaa, Mongoliana sport-pafistino
- 9ma di junio - Miroslav Klose, Germana futbalisto
- 20ma di junio - Frank Lampard, Angla futbalisto
- 21ma di junio - Andreea Bănică, Rumana kantistino
- 24ma di junio - Emppu Vuorinen, Finlandana gitaristo (Nightwish)
- 2ma di julio - Jüri Ratas, chefministro di Estonia
- 9ma di julio - Gulnara Galkina-Samitova, Rusa atletino pri 3000-metra obstaklo-kurado
- 25ma di julio - Louise Brown, unesma persono naskinta pro uzo di epruvetala koncepto
- 29ma di julio - Marcin Różalski, Poloniana MMA-kombatanto
- 23ma di agosto - Alexei Bondarenko, Rusa gimnastikistulo
- 23ma di agosto - Kobe Bryant, Usana basketbalisto (m. 2020)
- 24ma di agosto - Natalya Kudryavceva, Rusa gimnastikistino (m. 2015)
- 27ma di septembro - Ani Lorak, Ukrainana kantistino
- 2ma di oktobro - Ayumi Hamasaki, Japoniana kantistino ed aktorino
- 27ma di oktobro - Vanessa-Mae, Singapurana muzikistino
- 1ma di novembro - Lázaro Ramos, Brazilian aktoro
- 4ma di novembro - Jan Hamáček, Chekiana politikisto
- 11ma di novembro - Alexei Dyachenko, Rusa skermistulo
- 11ma di novembro - Nikolai Kryukov, Rusa gimnastikistulo
- 11ma di novembro - Ludmilla Radchenko, Rusa manekino
- 17ma di novembro - Rachel McAdams, Kanadan aktorino
- 25ma di novembro - Taís Araújo, Brazilian aktorino di televiziono e cinemo
- 27ma di novembro - Radek Štěpánek, Chekiana tenisistulo
- 30ma di novembro - Gael García Bernal, Mexikian aktoro
- 30ma di novembro - Foma (Mosolov), episkopo di Rusa Ortodoxa Kirko
- 2ma di decembro - Nelly Furtado, Kanadana kantistino
- 15ma di decembro - Toni Valtonen, Finlandana MMA-kombatanto
- 19ma di decembro - Alexei Katulevski, Kirgiziana boxisto
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 13ma di januaro - Hubert Horatio Humphrey Jr., ex-viceprezidanto di Usa e senatano por Minnesota (n. 1911)
- 14ma di januaro - Kurt Gödel, Austrian-Usana matematikisto (n. 1906)
- 18ma di januaro - John Lyng, chefministro di Norvegia (n. 1905)
- 11ma di februaro - Harry Martinson, Sueda skriptisto, Nobel-laureato (n. 1904)
- 24ma di februaro - Alma Thomas, Usana piktistino (n. 1891)
- 19ma di marto - Gaston Julia, Franca matematikisto (n. 1893)
- 21ma di marto - Cearbhall Ó Dálaigh, prezidanto di Republiko Irlando (n. 1911)
- 16ma di aprilo - Philibert Tsiranana, prezidanto di Madagaskar (n. 1912)
- 24ma di aprilo - Federico Chávez Careaga, prezidanto di Paraguay (n. 1882)
- 24ma di aprilo - Engelbert Pigal, Austriana linguisto (n. 1899)
- 28ma di aprilo - Makhosini Dlamini, chefministro di Swazilando (la nuna Eswatini) (n. 1914)
- 1ma di mayo - Aram Hachaturyan, Armeniana kompozisto (n. 1903)
- 9ma di mayo - Aldo Moro, chefministro di Italia (n. 1916)
- 15ma di mayo - Robert Menzies, chefministro di Australia (n. 1894)
- 30ma di mayo - Tetsu Katayama, chefministro di Japonia (n. 1887)
- 7ma di junio - Ronald George Wreyford Norrish, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1897)
- 8ma di junio - Valéria Dienes, Hungara filozofo, psikologiisto e tradukistino (n. 1879)
- 22ma di junio - Jens Otto Krag, chefministro di Dania (n. 1914)
- 7ma di julio - Francisco Mendes, Chico Té, chefa ministro di Guinea-Bisau (n. 1939)
- 30ma di julio - Umberto Nobile, Italian injenioro (n. 1885)
- 6ma di agosto - Papo Paulus la 6ma (n. 1897)
- 21ma di agosto - Nicolaas Johannes Diederichs, prezidanto di Sudafrika (n. 1903)
- 22ma di agosto - Jomo Kenyatta, chefministro e prezidanto di Kenia[4] (n. de 1891 til 1897)
- 7ma di septembro - Keith Moon, Britaniana muzikisto (The Who) (n. 1946)
- 10ma di septembro - Ronnie Peterson, Sueda automobilisto (n. 1944)
- 15ma di septembro - Willy Messerschmitt, Germana injenioro, projektisto di aeroplani (n. 1898)
- 26ma di septembro - Karl Manne Georg Siegbahn, Sueda fizikisto, Nobel-laureato (n. 1886)
- 28ma di septembro - Papo Ioannes Paulus la 1ma (n. 1912)
- 9ma di oktobro - Jacques Brel, Belga kantisto (n. 1929)
- 17ma di oktobro - Giovanni Gronchi, prezidanto di Italia (n. 1887)
- 21ma di oktobro - Anastas Mikoyan, Sovietiana politikisto (n. 1895)
- 8ma di novembro - Norman Rockwell, Usan artisto (n. 1894)
- 15ma di novembro - Margaret Mead, kultur-antropologo (n. 1901)
- 18ma di novembro - Jim Jones, Usana predikisto (suocido) (n. 1931)
- 20ma di novembro - Giorgio de Chirico, Italiana piktistulo (n. 1888)
- 8ma di decembro - Golda Meir, chefministro di Israel (n. 1898)
- 10ma di decembro - Ed Wood, Jr., Usana filmifisto (n. 1924)
- 10ma di decembro - Emilio Portes Gil, prezidanto di Mexikia (n. 1880)
- 11ma di decembro - Vincent du Vigneaud, Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1901)
- 11ma di decembro - Raúl Alberto Lastiri, prezidanto di Arjentinia (n. 1915)
- 27ma di decembro - Houari Boumédiènne, prezidanto di Aljeria (n. 1932)
- Henry Meulen, Britanian ekonomikisto ed Idisto (n. 1882)
- Leo Michelson, Latvian-Usana piktisto (n. 1887)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: Pyotr Kapitsa, Arno Allan Penzias, Robert Woodrow Wilson
- Kemio: Peter D. Mitchell
- Fiziologio o Medicino: Werner Arber, Daniel Nathans, Hamilton O. Smith
- Literaturo: Isaac Bashevis Singer
- Paco: Mohamed Anwar Al-Sadat e Menachem Begin
- Ekonomiko: Herbert Simon
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ 1981: Charles and Diana marry - Publikigita da BBC. URL vidita ye 18ma di oktobro 2018. Idiomo: Angla.
- ↑ 1978: Polish bishop is new Pope - Publikigita da BBC. URL vidita ye 15ma di oktobro 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ 1978: Mass suicide leaves 900 dead - Publikigita da BBC. URL vidita ye 17ma di oktobro 2016.
- ↑ 1978: Kenya's founding father dies - Publikigita da BBC. URL vidita ye 4ma di agosto 2016.