Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

Կոմիտաս (Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյան, Կոմիտաս վարդապետ, սեպտեմբերի 26 (հոկտեմբերի 8), 1869, Քյոթահիա - հոկտեմբերի 22, 1935 կամ հոկտեմբերի 21, 1935, Փարիզ, Ֆրանսիա), հայ երգահան, երգիչ, երաժշտական էթնոլոգ, երաժշտագետ, վարդապետ և ուսուցիչ, բանահավաք, խմբավար, մանկավարժ, հայկական ազգային կոմպոզիտորական դպրոցի հիմնադիր։ 1881-1893 թվականներին սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում։ 1894 թվականին ձեռնադրվել է աբեղա և ստացել Կոմիտաս անունը։ 1895 թվականին Կոմիտասին շնորհվել է վարդապետի հոգևոր աստիճան։ 1895-1896 թվականներին Թիֆլիսում կոմպոզիտոր Մակար Եկմալյանի ղեկավարությամբ ուսումնասիրել է երաժշտական տեսական առարկաներ, որից հետո՝ 1896-1899 թվականներին, ուսումը շարունակել է Բեռլինի Ֆրիդրիխ Վիլհելմ արքունի համալսարանում (ներկայումս Հումբոլդտի համալսարան) և Ռիչարդ Շմիդտի մասնավոր կոնսերվատորիայում։

Կոմիտասի գիտական և ստեղծագործական գործունեությունը նոր էջ բացեց հայ երաժշտական մշակույթի պատմության մեջ։ Հայ հոգևոր և ժողովրդական երաժշտությանը վերաբերող իր գիտական ուսումնասիրությունները Կոմիտասը ներկայացրել է Եվրոպայի մի շարք քաղաքներում (Բեռլին, Փարիզ, Ժնև, Լոզան և այլն), այդ թվում` Միջազգային երաժշտական ընկերության համաժողովներին, որի հիմնադիր անդամներից էր։ Կոմիտաս-գիտնականը նպատակ ուներ աշխարհին ներկայացնել հայկական երաժշտական հարուստ մշակույթի ավանդույթները և ապացուցել, որ «հայն ունի ինքնուրույն երաժշտություն»։

Կոմիտասի ստեղծագործական ոճը յուրահատուկ է իր տեսակի մեջ։ Հիմնվելով հայ ավանդական երաժշտական մշակույթի առանձնահատկությունների վրա՝ նա հայտնաբերեց հարմոնիայի և պոլիֆոնիայի կիրառման նոր և հարուստ հնարավորություններ, որոնք պատշաճ էին հայ երաժշտական մտածողությանը։

Անգնահատելի է Կոմիտասի ավանդը բանահավաքչության գործում։ Շրջելով հայաբնակ բազմաթիվ բնակավայրերով՝ հմուտ երաժիշտը ձայնագրել է հայ ժողովրդական երգարվեստի տարբեր ժանրերի պատկանող մի քանի հազար երգ՝ այսպիսով մոռացումից փրկելով հայ ժողովրդի ստեղծած մի ամբողջ մշակույթ։ Այդ երգերն իր գիտական և ստեղծագործական երկերի ատաղձն են կազմում...Ավելին⇒

Առաջարկել հոդված | Չափանիշներ

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Ռուս-ուկրաինական պատերազմ (2022) • Ադրբեջանական զինուժի ներխուժումը Հայաստան

նոյեմբերի 9-ին Եվրախորհրդարանի Արդարադատության և ներքին գործերի խորհուրդը հավանություն է տվել Խորվաթիայի Շենգենյան գոտի (նկարում) մտնելուն։
նոյեմբերի 3-ին Վազիրաբադում ցուցարարների երթի ժամանակ Պակիստանի նախկին վարչապետ Իմրան Խանի վրա մահափորձ է կատարվել, նա վիրավորվել է ոտքից
հոկտեմբերի 30-ին Հնդկաստանի Գուջարաթ նահանգում փլուզվել է Մաչչհու գետի վրայի հետիոտնային կամուրջը, ինչի արդյունքում առնվազն 132 մարդ է մահացել։
հոկտեմբերի 23-ին Չինաստանի կոմունիստական կուսակցության գլխավոր քարտուղար Սի Ցզինպինը վերընտրվել է երրորդ անգամ, և Մաո Ցզե Դունից հետո երկրորդ անձն է, որ ղեկավարում է կուսակցությունը ավելի քան երկու ժամկետ։
հոկտեմբերի 22-ին Ջորջա Մելոնին դարձել է Իտալիայի պատմության մեջ առաջին կինը, ով զբաղեցրել է վարչապետի պաշտոնը։
հոկտեմբերի 20-ին Միացյալ Թագավորության վարչապետ Լիզ Թրասը հրաժարական է տվել Պահպանողական կուսակցության առաջնորդի և վարչապետի պաշտոններից։ Նրա վարչապետությունն ամենակարճն էր Բրիտանիայի պատմության մեջ:

Վերջերս մահացածներ՝ Գևորգ Մշեցի • Վահե Շահվերդյան • Գայանե Փայտյան

Հաջորդ թողարկում | Պահոց | Խմբագրել

Գիտե՞ք, որ․․․

... ըստ Մեքսիկայի օրենքի, այս խմիչքը կարող է արտադրվել միայն Խալիսկո նահանգում, և նրա հումքը ամենևին էլ կակտուս չէ, այլ ծնեբեկազգի ագավան։
... այս ճարտարապետը (նկարում) 106 տարի է ապրել, եղել է շատ արդյունավետ և աշխատել է մինչև կյանքի վերջին օրը։
... այս մարդը վերջին փրկվածն էր, որը լքել է Տիտանիկը և նրան փրկել է սերը ալկոհոլի նկատմամբ։
... աշխարհի ժողովուրդների արդարակյացների ցանկ կա, և 2015 թվականի հունվարի 1-ի տվյալներով՝ այդ կոչմանն արժանացել են 24 հայեր։
... այս ավստրիացին իր կյանքի ընթացքում եղել է և՛ թզուկ, և՛ հսկա, մահվան պահին նրա հասակը եղել է 234 սանտիմետր։

Հաջորդ թողարկում | Արխիվ | Խմբագրել

Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
293 726 հոդված	390 ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։

Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։

Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։

Նախագծի էջ | Հաջորդ թողարկում

Այս օրը պատմության մեջ

1797 թ. – ծնվել է Չարլզ Լայելը, շոտլանդացի փաստաբան և երկրաբան (մահ. 1875 թ.):
1829 թ. – ծնվել է Միքայել Նալբանդյանը , հայ գրող և բանաստեղծ, Մեր հայրենիք օրհներգի հեղինակը (մահ. 1866 թ.)
1860 թ. – Ռուսաստանի և չինական Ցին կայսրության միջև կնքվեց պեկինյան տրակտատը:
1914 թ. – Դրոյի, Արմեն Գարոյի և այլոց ջանքերի շնորհիվ ստեղծված հայկական կամավորական 2-րդ ջոկատը Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի ժամանակ Բայազետի մոտ առաջին անգամ մտնում է ճակատամարտի մեջ:
1932 թ. – մահացել է Լեոն, հայ նշանավոր պատմաբան, հասարակական գործիչ, հրապարակախոս և գրող, հրատարակել է «Մուրճ» թերթը (ծն. 1860 թ.):
1954 թ. – ծնվել է Յաննին, հույն երաժիշտ, երգահան:
1963 թ. – Ատլանտյան օվկիանոսում Իսլանդիայի մոտ ստորջրյա հրաբխից առաջացավ Սուրտսեյ կղզին, այն ներկայումս համարվում է Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ:
1975 թ. – մահացել է Արտեմի Այվազյանը, հայ ճանաչված կոմպոզիտոր, խմբավար, թավջութակահար, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (ծն. 1902 թ.):
1976 թ. – մահացել է Գեղամ Սարյանը, հայ նշանավոր գրող, բանաստեղծ (ծն. 1902 թ.):
1979 թ. – ծնվել են Արտավազդ և Արման Քարամյանները, հայ ֆուտբոլիստներ: