Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 130.536 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Мадеира — португалски архипелаг во Атлантскиот Океан, кој се наоѓа на помалку од 400 километри северно од Тенерифе, Канарски Острови. Мадеира воедно е назначен како најоддалечениот регион на Европската Унија. Мадеира е една од двете автономни региони на Португалија, другиот регион е соседната островска група наречена Азорски Острови. Архипелагот е составен од островските групи: Мадеира, Порто Санто, Пусти Острови и Дивјачки Острови.

Мадеира била повторно пронајдена во 1419 година од португалските морепловци кои биле во службата на принцот Д. Енрике (Енрике Морепловецот), а ја населиле по 1420 година. Овој архилепаг се смета за првото територијално откритие во времето на португалскиот период на откритија.

Денеска Мадеира е едно од најпопуларните светски одморалишта, чии знаменитости се виното „Мадеира“, цвеќињата и рачната изработка, везилското занаетчиство, како и новогодишните прослави проследени со претстави со спектакуларни огномети (според Гинисовата книга на рекорди во Мадеира се случила една од најдолгите новогодишни прослави). Главното пристаниште кое се наоѓа во Фуншал е едно од најважните места на кое допираат сите трговски и транс-атлански патнички крстарења помеѓу Европа, Карибите и Северна Америка. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Коприварче (Libythea celtis) на нане во Бугарија.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека Општина Василево се смета за македонската престолнина на празот?
... дека нашата галаксија има 100 - 400 милијарди ѕвезди и барем уште толку планети?
... дека елкарите се црви чии „гранчиња“ се пипки за собирање на планктон?
... дека градот Белград во Албанија е основан во IV век п.н.е. од македонскиот цар Касандар под името Антипатреја во чест на татко му Антипатар?
... дека библискиот цар Соломон имал 700 жени и уште 300 конкубини?
... дека скопската населба Кисела Вода е наречена по чудотворниот извор кој се наоѓал на местото на денешната црквичка „Св. Никита“?
... дека главата на Климент Охридски се чува во манастирот „Св. Јован Претеча“ кај Бер, Егејска Македонија?
... дека Кина на кинески се нарекува Џунг-гуо (中國) со значење „средишна земја“?
... дека пустината Деште Лут во Иран е најврелото место на Земјата, на чија површина се измерени дури 70,7 °C?
... дека Моштенците се подгрупа на македонскиот народ која живее во јужниот дел на Р. Македонија и поголем број села во Егејска Македонија?
... дека една кафена лажичка црпната од неутронска ѕвезда би тежела 4 милијарди тони?
... дека Општина Костур има дури 43 поранешни, денес непостоечки села?
... дека Нов Зеланд е последната земја населена од човекот?
... дека древномакедонскиот Дервенски папирус најден кај селата Ајватово и Лагиново, Солунско, е најстариот зачуван ракопис во Европа и датира од времето на Филип II Македонски?
... дека преспанското село Нивици има дури три пештерни цркви?
... дека знамето на Непал е единственото неправоаголно знаме во светот?
... дека во муслиманските верници палеле свеќи во Турбето на Синан Челеби (1493) на охридски Плаошник во знак на почит кон Св. Климент Охридски бидејќи турбето било изградено на местото на неговата стара црква?
... дека според едно предание, Чинарот во Охрид е засаден од сесловенскиот просветител Климент Охридски?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 22 септември 2022 г.

Настани:

1735	Роберт Волпол бил првиот британски премиер што се вселил во резиденцијата на „Даунинг стрит“ бр. 10, во Лондон.
1792	Во екот на војната со контрареволуцијата париските маси го зазеле дворецот во Версај и ги затвориле Луј XVI и неговата сопруга Марија Антоанета. Законодавното собрание прогласило република.
1862	Американскиот претседател Абрахам Линколн објавил декрет според кој од 1 јануари 1863 година на сите американски робови им се дава целосна слобода. Тоа било резултат од долготрајната борба на прогресивните сили на Американската граѓанска војна, кој барала брза и неодложна акција за ослободување на обесправените црнци.
1862	Ото фон Бизмарк станал канцелар на Прусија.
1933	Во Париз почнал Светскиот младински конгрес против војната и фашизмот.
1946	Во НР Македонија биле одржани првите избори за Уставотворното собрание, кое потоа го донело првиот устав на НР Македонија.
1991	За првпат во Република Македонија бил изведен светиот чин „Опход на моштите на Свети Климент Охридски Чудотворец“ (опходот траел до 6 октомври истата година), основоположник на Македонската и на првата Словенска православна црква и втемелувач на националната самобитност на македонскиот народ.
1992	Во Штип е отворена првата приватна специјалистичка гинеколошка ординација во Република Македонија.
1992	Воспоставена е авиолинија Скопје - Москва.
1993	Во Бали, Индонезија, Република Македонија е примена во Светскиот совет за енергија.

Родени:

1515	Ана Клевска — сопруга на Хенри VIII.
1552	Василиј IV — руски цар.
1741	Петер Симон Палас — германско-руски зоолог и ботаничар.
1791	Мајкл Фарадеј — англиски физичар и хемичар.
1882	Вилхелм Кајтел — германски генерал.
1885	Гунар Асплунд — шведски архитект.
1895	Пол Муни — американски глумец.
1898	Борис Спиров — македонски лекар и политичар.
1918	Хенрик Шеринг — мексикански виолинист.
1935	Беќир Жута — македонски економист и политичар.
1945	Илија Петковиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
1950	Лино Червар — хрватски ракометен тренер.
1951	Дејвид Ковердејл — англиски рок-пејач, член на групата „Вајтснејк“.
1957	Ник Кејв — австралиски рок-музичар.
1958	Андреја Бочели — италијански пејач.
1958	Џоан Џет — американска рок-музичарка.
1960	Давор Јозиќ — босански и југословенски фудбалер.
1979	Дивна Пешиќ — македонска спортистка.
1980	Инио Асано — јапонски автор на манга.
1984	Тијаго Силва — бразилски фудбалер.
1984	Јукија Араширо — јапонски велосипедист.
1987	Здравко Кузмановиќ — српски фудбалер.
1992	Боб Јунгелс — луксембуршки велосипедист.

Починале:

530	Феликс IV — римски папа.
1774	Климент XIV — римски папа.
1921	Иван Вазов — бугарски поет.
1938	Тодор Станков — македонски револуционер.
1944	Ибе Паликуќа — народен херој на Македонија.
2009	Коле Чашуле — македонски писател.
2021	Ненад Ненадовиќ — српски глумец.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич