Novelle
ʼn Novelle is ‘n geskrewe, fiktiewe, prosaverhaal gewoonlik langer as ʼn kortverhaal maar korter as ʼn roman. Die woord is afgelei van die Italiaanse woord "novella–", vroulike vorm van "novello–", wat "nuut" beteken.[1] Dit is ʼn algemene literêre genre in verskeie Europese tale.
ʼn Novelle bevat normaalweg minder intrige as ʼn roman, maar meer ingewikkelde intriges as ʼn kortverhaal. Die intriges kry ook meer tyd om te ontwikkel as in die geval van kortverhale. Anders as met romans is dit gewoonlik nie in hoofstukke opgedeel nie, en is baie maal bedoel om in een sessie gelees te word, net soos die kortverhaal, hoewel oop ruimte soms gebruik word om gedeeltes te skei. Dit behou dus die geheeleffek.[2] Warren Cariou skryf:
The novella is generally not as formally experimental as the long story and the novel can be, and it usually lacks the subplots, the multiple points of view, and the generic adaptability that are common in the novel. It is most often concerned with personal and emotional development rather than with the larger social sphere. The novella generally retains something of the unity of impression that is a hallmark of the short story, but it also contains more highly developed characterization and more luxuriant description.[3]
Die novelle as literêre genre se ontwikkeling begin met die vroeg-Renaissance literêre werke van die Italianers en Franse. Vernaam Giovanni Boccaccio (1313–1375), skrywer van die Decameron (1353)—honderd novelles vertel deur tien mense, sewe vroue en drie mans wat vlug van die Swart Dood deur te ontsnap van Florence na die Fiesole-heuwels, in 1348; en deur die Franse koningin, Marguerite de Navarre (1492–1549), [ook bekend as Marguerite van Valois, et. alii.], skrywer van Heptaméron (1559)—Twee-en-sewentig oorspronklike Franse vertellings (gemodelleer volgens die struktuur van die Decameron).
Dit was nie tot die laat agtiende en vroeë negentiende eeu wat skrywers die novelle tot ʼn literêre genre, gestruktureer volgens voorskrifte en reëls, gevorm het nie. In die tyd was die Duitsers die mees aktiewe skrywers van die Novelle (Duits: "Novelle"; meervoud: "Novellen"). Vir die Duitse skrywer is ʼn novelle ʼn fiktiewe narratief van onbepaalde lengte—van ʼn paar tot honderde bladsye—beperk tot ʼn enkele, aksiebelaaide gebeurtenis, situasie of konflik wat lei tot ʼn onverwagse keerpunt (Wendepunkt), en aanleiding gee tot ʼn logiese maar verrassende einde; Novellen neig om ʼn konkrete simbool te bevat, wat die verhaal se vaste punt is. Hulle is nog steeds bekend.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Novella - Definition at Merriam-Webster Dictionary online (Accessed 7 March 2010)
- ↑ Kercheval, Jesse Lee (1997). "Short shorts, novellas, novel-in-stories". Building Fiction. Cincinnati, Ohio: Story Press. ISBN 1-884910-28-9.
- ↑ Encyclopedia of literature in Canada. Edited by William H. New. University of Toronto, 2000. Page 835.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
