Ҷолинус
| Ҷолинус | |
|---|---|
| лот. Claudius Galenus | |
_-_Veloso_Salgado.png) | |
| Таърихи таваллуд: | на пештар аз 129 и на дертар аз 131 |
| Зодгоҳ: | |
| Таърихи даргузашт: | на пештар аз 201 и на дертар аз 216 |
| Маҳалли даргузашт: | |
| Кишвар: | |
| Фазои илмӣ: | пизишкӣ ва колбадшиносӣ |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Ҷолину́с (юн. Γαληνός; 129 ё 131 — тахминан 200 ё 217, мумкин аст соли 215[2]) — пизишк, ҷарроҳ ва файласуфи юнонитабори Руми Қадим. Ҷолинус ҳиссаи боарзиши худро дар илмҳои анатомия, физиология, патология, фармакология, неврология, инчунин фалсафа ва мантиқ гузоштааст.
Зиндагинома[вироиш | вироиши манбаъ]
Ӯ дар овони ҷавониаш ба омӯзиши тиб машғул шуда, ба шаҳрҳои маркази илму фарҳангии он замон Смирн, Коринф, Искандария ва ғайраҳо сафар карда, дар рн шаҳрҳо умр ба сар бурдааст. Вай баъди чанд соли сафари хеш ба ватанаш шаҳри Рум баргашта мактаби худро таъсис дода, зиёда аз 30 соли ҳаёти хешро паси сар карда, шуҳрати ҷаҳонӣ ёфт ва табиби дарбори император Марк Аврелий шуда буд.
Пизишкӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Ӯ тасаввуротро дар бораи сохти бадан ва ҷараёнҳои дар он ба амалоянда васеъ намуд. Ҷолинус муқаррар кард, ки деворҳои меъда, рӯда, шараён, бачадон ва узвҳои дигар як хел нестанд он узвҳо аз якчанд қабат иборатанд. Ҷолинус ҳатто роҳи ҳаракати хунро низ дар бадан омӯхт. Рисолаи ӯ «Дар боби набз» солҳои дароз китоби рӯимизии пизишкон буд.
Баъди Буқрот Ҷолинус низ «табиат» (табъ) -ро ба ҳолат ва хусусияти бадан алоқаманд медонист. Ӯ таъкид менамуд, ки то аниқ донистани сохт ва вазифаҳои бадани бемор, бемориҳоро омӯхтан, ташхиси дуруст кардан, пешгӯии беморӣ ва таъмини муолиҷа ғайриимкон аст.
Фалсафиа Ҷолинус[вироиш | вироиши манбаъ]
Ӯ инчунин ба масъалаҳои фалсафӣ, мантиқ, риёзӣ ва дигар илмҳо назар кардааст. Ақидаҳои Ҷолинус дар бораи табиати бадан ба таълимоти Буқрот мувофиқ меомад. Мувофиқи гуфтаи ӯ тамоми бадан аз чор унсур — ҳаво, об, замин ва оташ иборат аст, ки пайвастагиҳои гуногуни онҳо қисматҳои сахт ва моеъи баданро ба вуҷуд меоранд ва узвҳои соддаю мураккаб аз ҳамин қисматҳо таркиб ёфтаанд.
Нигаред низ[вироиш | вироиши манбаъ]
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Любкер Ф. Galenus (рус.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 547—548.
- ↑ Galen of Pergamon (155 – 215 CE) // The Encyclopedia of Ancient Natural Scientists. The Greek tradition and its many heirs / P. T. Keyser, G. L. Irby-Massie. — London and New York: Routledge, 2008. — P. 335. — ISBN 978–0–415–34020–5.
|
Ин мақолаи хурд дар бораи донишманд аст. Бо густариши он ба Википедия кумак кунед. |
Вебгоҳҳои мавзӯъӣ | ||||
|---|---|---|---|---|
| Фарҳангҳо ва донишномаҳо | ||||
| ||||
