Баш бит
Азәрбайҗан hәм Әрмәнстанда — Җөмһүрият көне, h.б.
Вакыйгалар
- 1900 — Әфлисүн Җөмһүриятен Британия империясенә кушу.
- 1964 — Фәлестыйнны азат итү оешмасы нигезләнә.
Туулар
- 1905 — Нур Баян, татар шагыйре.
- 1924 — Шәриф Биккол, шагыйрь.
- 1938 — Булат Сөләйманов, себертатар шагыйре.
Вафатлар
- 1916 — Иван Франко, украин язучысы.
- 2012 — Шәүкәт Биктимеров, татар артисты.
Җаганнатһ (Ория телендә: ଜଗନ୍ନାଥ, Jagannātha; туры мәгънәдә "Галәмнең Ходае") — Һиндстанда һәм Бангладешта җирле Һинд дине традицияләре буенча табыныла торган илаһ. Вишнуизмда, шиваизмда һәм җәйничелектә илаһи көчнең төрле аспектлары мәгънәсенә ия.
Иртуганы Баларама һәм кызтуганы дэви Субһадра белән өчлек өлеше, агачтан ясалган һәйкәлләр сыйфатында күрсәтеләләр. Җаганнатһ поты зур түгәрәк күзләр һәм симметрик йөз белән бизәлә, куллары яки аяклары юк. Культ үзәге — Одиша штатының Пури шәһәрендә урнашкан Җаганнатһ гыйбадәтханәсе булып тора. Һәр елның июньдә яки июльдә Җаганнатһка багышланган Ратһа ятра исемле дини бәйрәм үткәрелә.
Галимнәр фикеренчә, Пури шәһәре элек автохтон культ үзәге булса кирәк — Кришна культы белән берләшкәндә җирле Җаганнатһ илаһы исеме сакланып кала. ↪ Дәвамы
Сез беләсезме?
- 1939 елда Кәләй авылы басуында тракторны «җир йоткан» урында карст күле хасил булган.
- 2015 елга кадәр азәрбайҗанча Википедиядә мәкаләләр латин һәм гарәп графикаларында язылса, 2015 елның декабрендә гарәп графикасы нигезендә язылган азәрбайҗанча Википедия латинча язылган Азәрбайҗан Википедиясеннән аерылып чыга.
- Татар хатын-кызларыннан югары белемле беренче рәссам-график Гражданнар сугышында хәбәрсез югалган.
- Әзербайҗан һәм Гөрҗистан дәүләтләренең төп елгасы Төркия тауларында башлана.
- Татарстанның Күлле Ил авылында урнашкан музейдагы җил тегермәне Россиядә иң биек җил тегермәне булып тора.
- Балида дини һәм церемониаль функцияләргә ия Бали телендә өч дәрәҗә әдәплелек регистры буларак, телнең югары регистрларында Ява теленнән һәм Санскрит теленнән алынма сүзләр күп булып, сүзләрдә басым соңгы иҗеккә төшә.
- АКШта укып, докторлык гыйльми дәрәҗәсен алган беренче Төркия хатын-кызы — мөһаҗир Казан татарлары кызы.
- Мәскәү консерваториясе 2020 елда оештырган «Мәскәү — мәдәниятләр чаты» интернет проектының беренче чыгарылышы фарсы җырчысы иҗатына багышлана.
- Борис Кузнецов — Татарстан территориясендә яшәгән иң соңгы Советлар Берлеге Каһарманы.
- Вьетнамдагы Мишон Һинд дине гыйбадәтханәләре комплексы Индонезиядә Явада Боробудур, Камбоджада Ангкор Ват, Мьянмада Баган һәм Таиландта Айюттһайя белән чагыштырыла.
Көн үзәге темалары
COVID-19 коронавирус авыруы пандемиясе дәвам итә, SARS-CoV-2 вирусының яңа штаммнары тарала.
Россия Федерациясе Президенты Владимир Путин карары нигезендә, РФ кораллы көчләре күрше Украина эчендә хәрби чаралар башлады.
БМО оештырган дәүләтара климатология галимнәре комиссиясе Глобаль җылынуның тизләнүе турында хисап бастырды, углеводородларны яндыру нигезендәге энергия чыганакларны кулланудан ваз кичүне тизләтергә чакырды.
Татарстан Республикасы Президенты каршындагы татар телен саклау һәм үстерү мәсьәләләре комиссиясе
Шәхси ширкәтләрнең галәмгә очу сервисларын тәкъдим итә башлавы белән кешелек масс космик туризм чорына керде.
Нугай теле (нуг. ногай тили, ногайша) – кыпчак төркеменә кергән төрки тел, сөйләшүчеләр саны якынча 90 000 кеше.
Нигездә Ставрополь крае, Дагстан, Карачай-Чиркәсия, Чечня республикасында яшәүче нугайларның теле. Төп диалектлары: үзнугай (Ставрополь нугай, яңа әдәби теле), каранугай (Дагьстан нугайлары), акнугай (карачай нугайлары). Шулай ук карагаш һәм Алабугат нугай сөйләше дә таныла.
Тарихта иске уйгыр язуы киң таралган була. Алтын Урда чорыннан бирле әдәби телдә гарәп язуы кулланыла. 1928 елда латин әлифбасына, 1938 елдан - кириллицага күчә.
Дагъстанда «Шоьл тавысы» (Чүл Тавышы) газетасы һәм «Лашын» балалар журналы, Карачай-Чиркәсиядә — «Ногай давысы» (Ногай тавышы) газетасы һәм «Одуванчик» балалар журналы бастырыла. ВГТРК «Дагестан» һәм ГТРК «Карачево-Черкесия» радио- һәм телевидение программаларында кулланыла. 2020 елга кадәр Төркия авазы — Татарча радиосында атна саен «Нугайча нәсихәтләр» тапшыруы чыгып килә иде. Википедиянең нугайча бүлеге әлегә Викимедиа проектлары инкубаторыннан чыкмады.↪ Дәвамы
Сайланган cоңгы портал: | Фән / Медицина |
Сайланган cоңгы исемлек: | Япон теле язуы / Дзеё кандзи исемлеге |
Сайланган мультимедиа
Таныш булыйк
Википедия — Бөтендөнья пәрәвезе киңлекләрендә Вики механизмы ярдәмендә универсаль энциклопедия үстерү проекты.
Дөньяның 300 телендә бүлекләре булган Википедиянең максаты — теләсә нинди кеше үзгәртүләр кертеп яхшырта алган, ирекле килеш кулланыла алырлык объектив һәм тикшеренә алырлык эчтәлек тәкъдим итү. Тел-ара координацияләү эшендә лингва-франка буларак инглиз теле кулланыла.
Проект табигате нигез принциплар белән билгеләнә. Эчтәлеге Creative Commons CC BY-SA хокуки лицензиясе буенча булдырыла һәм кулланыла.
Җаваплылыктан баш тарту
Википедиянең Интернетта яшәвенә ярдәм итүче Викимедиа фонды, проект чикләрендә тупланган мәгълүматлар арасында хаталарның булуы өчен җаваплы түгел. Шәхси кертемнәре өчен җаваплылык катнашучыларда кала.
Катнашу
- Катнашырга: Нигез тәртипләр һәм башка кагыйдә-киңәшләр белән танышып алыгыз, һәм вики-этикетны хөрмәт итегез; теркәлү киңәш ителә, әмма мәҗбүри түгел.
- Ярдәм кирәк: Ярдәм битләрне карап чыгыгыз, анда хәл ителмәгән сорауларны исә булышу үзәгебездә сорагыз; теркәлгән катнашучылар ярдәм күрсәтергә әзерлеген белдергәннәре арасыннан актив волонтёрларга мөрәҗәгать итеп, остаз булулары турында сорый алалар.
- Көчләрегезне тикшерергә: Өйрәнү урынында үзгәртүләр кертеп карагыз яки мәкаләләрне язу / төзәтү киңәшләре белән танышыгыз.
- Акча белән ярдәм итү: Википедия укучылары ясаган иганәләре аркасында энциклопедиябез тулысынча бушлай һәм рекламадан азат. Иганәгез аны үстерергә һәм ирекле буларак сакларга ярдәм итә ала.
- Википедия турында фикерләр: Нәрсә уйлаганыгызны белдерегез - Facebook / VK.com / Telegram.
- Русия Федерациясе буенча илкүләм Викимедиа оешмасы ВМРУ (мета) һәм аның коллегалары уздыра торган онлайн һәм офлайн вакыйгалары
- Бөтендөнья Викимедиа җәмгыятьләренең күптелле хезмәттәшлекләрендә вәкилебез "Татар телле викимедиачылары" төркеме (мета) оештыра торган вакыйгаларда катнашу.
Җәмгыять
Җәмгыятебез мәкаләләргә үз өлешен тематик проектлар кысаларында һәм бит эчтәлеге турында аралашу урыннары ярдәмендә уртак хезмәттәшлеген башкарган катнашучылардан оеша.
Уртак идеалыбыз — "һәрбер кеше бар булган гыйлемгә ирекле килеш ирешә алган бер дөньяны барлыкка китерү".
Википедиянең татар телле бүлеге җәмгыяте 42 209 теркәлгән катнашучыдан тора, алардан 113 соңгы ай дәвамында кимендә бер үзгәртү кертте. Проектыбызның тотрыклы үсүе өчен 5 катнашучыбыз хезмәт функцияләрен башкаруга сайланган.
Проектыбыз кече, автохтон, Россия һәм Төрки халыклар телләрендәге Википедияләр төркемнәренә керә һәм дөньяның төрле илләрдәге күптеллелекнең әһәмиятен аңлаганнарның ярдәмен күреп яши.
Вики-кырларыбыз
- Хәзерге вакыйгалар
- Көн тәртибендәге мәсьәләләр
- Соңгы яңалыклар
- Статистика
- Вазыйфалар
- Стратегия
- Эшчәнлек планы
- Алдынгыларыбыз
- Тиешле мәкаләләр исемлекләре:
- 1 000 • 10 000 • 50 000
- Татар теле: мәкалә - портал - татВП проекты (ВМРУ проекты) - тематик агач
- Татарнамә: мәкалә - портал - проект (бүлекләре) - тематик агач - күптелле исемлек
- Татарстан: мәкалә - портал - проект - тематик агач - күптелле исемлек
- Ай хезмәттәшлеге темасы
- Сайланган эчтәлек
- Соңгы үзгәртүләр
- Яңа битләр
Тирә якта
Тәкъдим ителгән мәкалә: Q1564911 — ингл. Acids in wine / фр. Acides du vin / кыт. 葡萄酒中的酸 — тат. Шәраб кислоталары
...Ни мәгънә бар эзсез яшәүдә, Түбәнлектә, тарлык, кимлектә? ↪ Дәвамы... |
Тугандаш проектлар
Викиверситет — белем бирү аланы
Викиҗыентык — медиафайллар саклагычы
Викикитап — дәреслекләр һәм белешмәлекләр
Викимәгълүмат — фактик мәгълүмат-белем базасы
Викиөзек — өземтәләр җыентыгы
Викисәфәр — юл күрсәткече
Викисүзлек — сүзлек һәм тезаурус
Викитөрләр — биологик төрләр
Викиханә — оригиналь текстлар
Викихәбәрләр — хәбәрләр агентлыгы
Мета-Вики — проектара хезмәттәшлек аланы
Викимедиа инкубаторы — яңа тел бүлекләре
MediaWiki — «MediaWiki» буенча белешмә
Phabricator — технологик платформаны үстерү