Vermont

Frá Wikipedia, hin frælsa alfrøðin
Jump to navigation Jump to search
Vermont
Burke from Lyndonville.jpg
Flagg Skjøldur
Flag of Vermont.svg
Great seal of Vermont bw.png
Map of USA VT.svg
Land: Flag of the United States.svg USA
Alment mál: Onki
Høvuðsstaður: Montpelier
Størsti býur: Burlington
Innlimað: 4. mars 1791
Guvernørur: Phillip Scott (R)
Vídd: 24,923 km²
Íbúgvar (2014): 626,562
fyri km²: 26.1/km²
Tíðarzona: UTC -5/-4
Heimasíða: www.vermont.gov

Stakríki Vermont (enskt: State of Vermont) er stakríki í Nýonglandi, í landnyrðingshorninum av Sambandsríkinum Amerika. Vermont er tað triðstørsta stakríkið í Nýonglandi, næst eftir Maine og Massachusetts. Her í Vermont búgva umleið 626 000 fólk. Montpelier er høvuðsstaðurin og størsti býurin er Burlington.

Vermont er eitt av minstu stakríkunum í Sambandsríkinum Amerika. Í norðri hevur Vermont mark við Kanada (Quebec), í eystri við New Hampshire, í suðri við Massachusetts, og í vestri við New York. Í 1791 bleiv Vermont stakríki í USA. Eyknevni er Grønfjallstaturin (enskt: The Green Mountain State). Tað mesta av stakríkinum er fjallalendi, og ofta eru fjøllini skógvaksin. Umhvørvið er sera grønt. Vermont er mest sum bara skógarlendi (78,2 % í 2015[1]) við nøkrum fruktagóðum dølum upp ímillum. Bygdirnar í Vermont eru ofta heldur smáar. Tey dyrka bæði hunangur, mais og landbúnaðarvara. Neytum hava teir nógv av; nógv av mjólkini verður gjørt til ost. Men gitnast er Vermont fyri siropur.[2] Upprunaliga var tað kallað “Vermont siropur”. Høvuðsstaðurin í Vermont er Montpelier. Hann er kendur sum ein av vakrastu býunum í New England, og fólk í hundratúsundatali søkir hagar á hvørjum ári.

Her er heitt-temprað veðurlag og leyvskógir við ymsum leyvtrøum. Eins og í øðrum vakstrarbeltum – serliga í Evropa – hava menniskju havt ávirkan á nógv. Fyrr høgdu fólk leyvskóg fyri at fáa við og byggitilfar til hús og bátar. Eisini sumrini eru lýggj og long til, at har kunnu vaksa bæði leyv- og nálatrø. Men leyvtrøini standa ikki grøn alt árið, tí vetrarnir eru ikki nóg mildir, bløðini falla av um heystið og koma aftur um várið. Hesi trø kalla vit tí leyvfallandi trø. Í New England er árligi hitamunurin so stórur, at fýra árstíðir eru: heyst, vár, summar og vetur. Harumframt regnar allar tíðir á árinum.



Í fleiri øldir fyri okkara tíðarrokning vóru mohawk-indiánar høvuðsfólkið í Vermont.

Størstu býir[rætta | rætta wikitekst]

Býir í Vermont

Teir 8 størstu býirnir (cities) í Vermont eftir íbúgvatali vóru í 2019 hesir:[3]

  1. Burlington 42 819
  2. South Burlington 19 509
  3. Rutland 15 074
  4. Barre 8 528
  5. Montpelier 7 372
  6. Winooski 7 333
  7. St. Albans 6 801
  8. Newport 4 257

Bygdir[rætta | rætta wikitekst]

Tær 4 størstu bygdirnar (towns) í Vermont eftir íbúgvatali vóru í 2010 hesir:

  1. Essex 19 587
  2. Colchester 17 067
  3. Bennington 15 764
  4. Brattleboro 12 046

Myndir[rætta | rætta wikitekst]

Sí eisini[rætta | rætta wikitekst]

Ávísingar úteftir[rætta | rætta wikitekst]

Coordinates: 44°0′0″N 72°42′0″W / 44.00000°N 72.70000°W / 44.00000; -72.70000

Wikimedia Commons logo
Sí miðlasavnið


Keldutilfar[rætta | rætta wikitekst]



Flag of the United States.svg
Høvuðsstaðarøki
Flag of the United States.svg
District of Columbia
Amerikanskir statir
Alabama · Alaska · Arizona · Arkansas · Colorado · Connecticut · Delaware · Florida · Georgia · Hawaii · Idaho · Illinois · Indiana · Iowa · Kalifornia · Kansas · Kentucky · Louisiana · Maine · Maryland · Massachusetts · Michigan · Minnesota · Mississippi · Missouri · Montana · Nebraska · Nevada · New Hampshire · New Jersey · New Mexico · New York · Norðurcarolina · Norðurdakota · Ohio · Oklahoma · Oregon · Pennsylvania · Rhode Island · Suðurcarolina · Suðurdakota · Tennessee · Texas · Utah · Vermont · Vesturvirginia · Virginia · Washington · Wisconsin · Wyoming
Amerikonsk hjálond
Amerikanska Sámoa · Bakeroyggj · Guam · Howlandsoyggj · Jarvisoyggj · Johnston Koralloyggj · Jómfrúoyggjar ·
Kingman Koralloyggj · Midwayoyggjar · Navassaoyggj · Norðaru Marianaoyggjar · Palmyra Koralloyggj · Puerto Riko · Wakeoyggj