Alberto Fujimori

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Alberto Fujimori
Ilustracja
Alberto Fujimori (1998)
Pełne imię i nazwisko Alberto Kenya Fujimori Fujimori
Data i miejsce urodzenia 28 lipca 1938
Lima
Prezydent Peru
Okres od 28 lipca 1990
do 22 listopada 2000
Przynależność polityczna Cambio 90 - Nueva Mayoría
Poprzednik Alan García Pérez
Następca Valentín Paniagua
podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)

Alberto Kenya Fujimori Fujimori (ur. 28 lipca 1938 w Limie[1]) – peruwiański polityk pochodzący z rodziny japońskich imigrantów, prezydent Peru od 28 lipca 1990 do 22 listopada 2000.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Fujimori wygrał wybory prezydenckie w 1990 roku, startując z ramienia populistycznego ugrupowania Cambio 90, pod hasłem Głosuj na Chińczyka! (większość Peruwiańczyków tak go nazywała, chociaż był pochodzenia japońskiego), pokonując w drugiej turze znanego pisarza Maria Vargasa Llosę. Pełniąc obowiązki prezydenta, wdrożył radykalny program oszczędnościowy (tzw. Fujishock), który spowodował rozrost korupcji. Odszedł od metod demokratycznych, rozwiązując parlament kraju i doprowadzając do nowych wyborów, których wynikiem była nowa konstytucja, umożliwiająca mu reelekcję. Udało mu się znacznie ograniczyć działalność lewicowej partyzantki (Świetlisty Szlak i Ruch Rewolucyjny im. Tupaca Amaru), ale opozycja i kręgi międzynarodowe oskarżały go o autokratyzm i łamanie praw człowieka. System władzy, jaki ukształtował się w Peru w okresie sprawowania przezeń urzędu prezydenta, określany jest jako fujimorizm.

Wobec postawienia zarzutów korupcyjnych, 17 listopada 2000 Fujimori uciekł do Japonii, skąd przysłał faks ze swoją rezygnacją. Parlament odrzucił ją i formalnie zdjął prezydenta z urzędu 22 listopada. Od tamtej pory żył w ukryciu w Tokio, gdzie japońskie władze chroniły go jako obywatela tego kraju. Zbiegowi wydawało się, że z Chile będzie w stanie prowadzić kampanię wyborczą i wygrać przewidziane na kwiecień wybory prezydenckie w Peru. Wówczas, jako chroniona immunitetem głowa państwa, zamierzał triumfalnie wrócić do ojczyzny. Władze Chile uszanowały jednak międzynarodowy list gończy rozesłany za Fujimorim i osadziły go po przybyciu w areszcie. Peru natychmiast wystąpiło o jego ekstradycję i poparło wniosek wieloma tomami akt, dowodzącymi licznych zbrodni popełnionych przez prezydenta w czasie jego rządów.

21 września 2007 Sąd Najwyższy Chile wydał zgodę na ekstradycję byłego prezydenta do Peru w związku z oskarżeniami o pogwałcenie praw człowieka i korupcję w latach 1990–2000, kiedy ten był prezydentem[2]. 7 kwietnia 2009 po trwającym 15 miesięcy procesie został skazany na 25 lat więzienia za kilkadziesiąt morderstw na opozycjonistach, jednak 24 grudnia 2017 został ułaskawiony decyzją prezydenta Pedro Pablo Kuczynskiego i przeniesiony z więzienia do szpitala. Prezydent Kuczynski uzasadnił swoją decyzję stanem zdrowia Fujimoriego, jednak wywołała ona liczne kontrowersje[3] i masowe protesty, bowiem była ona ceną za poparcie Kenji Fujimoriego i 10 innych posłów jego partii w głosowaniu nad zdjęciem Kuczynskiego z urzędu.

W lutym 2018 roku rodziny ofiar dyktatury Fujimoriego zaskarżyły ułaskawienie do Sądu Najwyższego, który 3 października 2018 orzekł jego nieważność. Sąd wskazał, że ułaskawienie oparto na podstawie fałszywego orzeczenia lekarskiego o terminalnym stanie zdrowia, wydanym przez komisję złożoną częściowo z nieuprawnionych do tego lekarzy. Ponadto nie dotarło ono do komisji ds. ułaskawień, a co więcej przestępstwa popełnione przez Fujimoriego nie podlegały ułaskawieniu. Zaraz po ogłoszeniu wyroku Fujimori ponownie został przewieziony przez rodzinę do szpitala, rzekomo w stanie krytycznym[4].

Jego córką jest Keiko Fujimori, kandydatka w wyborach prezydenckich w 2011 i 2016 roku.

W kulturze[edytuj | edytuj kod]

Rządy Fujimoriego zostały zobrazowane w głośnym filmie dokumentalnym Ellen Perry pt. Historia i upadek Alberta Fujimori. Również Beata Pawlikowska poświęciła mu jeden z rozdziałów swojej książki Blondynka śpiewa w Ukajali. Walkę z Fujimorim w kampanii prezydenckiej opisał w swojej książce Jak ryba w wodzie Mario Vargas Llosa.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zgodnie z ustaleniami dziennikarzy pisma "Caretas" z 1997 roku, metryka polityka została sfałszowana, a w rzeczywistości urodził się on najprawdopodobniej w 1934 roku w Japonii (co uniemożliwiłoby kandydowanie na prezydenta Peru) – Urszula Ługowska: Mario Vargas Llosa. Literatura, polityka i Nobel. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2012, s. 314. ISBN 978-83-06-03332-8.
  2. Dziennik Polska-Europa-Świat, 24.09.2007, s. 17
  3. Peru's Alberto Fujimori speaks after divisive pardon, BBC News, 25 grudnia 2017
  4. Maciej Stasiński, Sąd najwyższy w Peru anulował ułaskawienie byłego prezydenta Alberto Fujimoriego. Każe mu wracać do więzienia, „wyborcza.pl”, 4 października 2018 [dostęp 2018-10-05] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]