Charles Dickens

Charles Dickens
Saol
Ainm iomlán	Charles John Huffam Dickens
Eolas breithe	Landport (en) agus Portsmouth, Feabhra 7, 1812
Náisiúntacht	Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann
Áit chónaithe	Charles Dickens Museum (en) Tavistock House (en)
Grúpa eitneach	Sasanaigh
Teanga dhúchais	Béarla na Breataine
Bás	Gads Hill Place (en) agus Higham (en) , Meitheamh 9, 1870
Áit adhlactha	Abtheach Westminster
Cúis bháis	bás nádúrtha (Rith fola ceirbreach)
Muintir
Athair	John Dickens
Máthair	Elizabeth Dickens
Céile/Céilí	Catherine Dickens (en)  (Aibreán 2, 1836 -  Meitheamh 1858)
Páirtí/Páirtithe	Ellen Ternan (en)
Páistí	liosta iomláin Charles Dickens, Jr. (en) Mary Dickens (en) Kate Perugini (en) Walter Landor Dickens (en) Francis Dickens (en) Alfred D'Orsay Tennyson Dickens (en) Sydney Smith Haldimand Dickens (en) Henry Fielding Dickens (en) Dora Annie Dickens (en) Edward Dickens (en)
Siblíní	liosta iomláin Frederick Dickens (en) Alfred Lamert Dickens (en) Augustus Dickens (en)
Treibh	Dickens family (en)
Oideachas
Teangacha	An Béarla
Gairm
Gairm	scríbhneoir, úrscéalaí, iriseoir, social critic (en) , drámadóir, údar, scríbhneoir litríocht pháistí agus eagarthóir
Saothar iomráiteach	The Pickwick Papers (en) Oliver Twist Duan na Nollag David Copperfield (en) Bleak House (en) Hard Times: For These Times (en) Little Dorrit (en) A Tale of Two Cities (en) Great Expectations (en) Barnaby Rudge (en) Our Mutual Friend (en)
Duais	liosta iomláin Fellow of the Royal Society of Arts
Gluaiseacht	réalachas liteartha
Sloinnte	Boz
Gluaiseacht ealaíne	úrscéal gearrscéal nóibhille neamhfhicsean
Creideamh
Reiligiúin	Anglacánachas
IMDb	nm0002042

Ba é Charles John Huffam Dickens (7 Feabhra 1812 - 9 Meitheamh 1870) an scríbhneoir Béarla ba mhó le rá sa ré Victeoiriach. Scríobhadh sé úrscéalta lán daoine as an ngnáth agus imeachtaí barrúla, agus é á bhfoilsiú i bhfoirm sraithe. Scríbhneoir mór-ráchairte a bhí ann lena linn féin, agus ní dheachaigh a chuid leabhar as cló riamh i ndiaidh a bháis ach an oiread.

Cuireadh Gaeilge ar thrí úrscéal le Dickens. Ba é Seán Mac Maoláin a d'aistrigh A Tale of Two Cities faoin teideal Scéal fá Dhá Chathair (is é sin, Scéal faoi Dhá Chathair sa Chaighdeán), agus chuir Seán Ó Ruadháin Gaeilge ar David Copperfield. Bhí Gaeilge Uladh ag aistritheoir an chéad leabhar acu, agus ba as Contae Mhaigh Eo don Ruadhánach, rud a chiallaíonn go bhfuil an dá aistriúchán Gaeilge difriúil go leor le chéile ó thaobh na canúna de. D'aistrigh An t-Athair Pádraig Ua Duinnín an leabhar A Christmas Carol faoin teideal Duan na Nollag.

Luathshaol

Tháinig Charles Dickens chun saoil i Landport in aice le Portsmouth - is cuid de chathair Portsmouth inniu é. Bhí sé ar an dara duine ba shine den ochtar clainne dár saolaíodh dá thuismitheoirí. Bhí a athair, John Dickens, ag obair in oifig pá an chabhlaigh i bPortsmouth, agus Elizabeth Barrow a bhí ar a mháthair.

John Dickens, athair Charles

Nuair a bhí sé cúig bliana d'aois, d'aistrigh an teaghlach go Chatham i gKent, agus sa bhliain 1822, nuair a bhí deich mbliana slánaithe aige, shocraigh siad síos i gCamden Town.

Dealraíonn sé nach raibh sé in aon chruachás ina chéad óige, ach mar sin féin, ba nós leis a rá nár tugadh aire cheart dó nuair a bhí sé óg. Choinnigh sé cuimhne chruinn ar imeachtaí a óige, rud a cheadaigh dó cur síos inchreidte a thabhairt ar smaointí páistí ina chuid úrscéalta. Cé gur minic a bhíodh sé ag súgradh amuigh nuair a bhí sé óg, bhí sé tugtha don léitheoireacht freisin, go háirithe d'úrscéalta rógaireachta Henry Fielding agus Tobias Smollett. Bhí a thuismitheoirí ina suí go socair nuair a bhí sé ina bhuachaill bheag, rud a cheadaigh dó oideachas éigin a fháil i Scoil William Giles i Chatham.

Bochtanas

Tháinig deireadh tobann leis an saol seo, áfach, nó ní raibh John Dickens in ann bainistí cheart a dhéanamh ar a chuid airgid. Fuarthas dócmhainneach é, agus cuireadh i mbraighdeanas é i bpríosún na bhféichiúnaithe i Marshalsea - san am sin, bhí sé coitianta téarma príosúnachta a ghearradh d'fhéichiúnaithe dócmhainneacha. Go gairid ina dhiaidh sin, chuaigh an teaghlach go léir go Marshalsea freisin, ó nach raibh lóistín eile ar fáil.

Ba é Charles óg an t-aon duine acu nach ndeachaigh sa phríosún, ó bhí Elizabeth Roylance, cara de chuid an teaghlaigh, sásta dídean a thabhairt dó i gCamden Town. Chuaigh eachtra an phríosúin go mór i bhfeidhm ar Charles mar sin féin, agus bhain sé an-ghaisneas as na cuimhní seo sa chur síos a thug sé ar phríosún na bhféichiúnaithe ina úrscéal Little Dorrit.

Catherine Dickens

Go gairid roimh chimiú a athar, áfach, thosaigh Charles ag obair i monarcha snasán bróg, Warren's Blacking Warehouse, i Hungerford Stairs, timpeall ar an áit a bhfuil stáisiún traenach Charing Cross inniu. Bhí sé ag saothrú sé scillinge an tseachtain ag greamú lipéid do phrócaí snasán bróg.

Obair throm chruálach a bhí ann a chuaigh go mór mór i bhfeidhm ar Charles óg, agus is iomaí uair a chaith sé súil ar shaol na bpáistí a bhí ag obair i monarchana na linne i Sasana ina chuid úrscéalta. Tharraing saoltaithí an oibrí páiste súil an scríbhneora ar chúrsaí an tsaoil oibre agus ar na fadhbanna sóisialta a bhí ag baint leis an obair thionsclaíoch sa tír.

Ní raibh Charles óg i bhfad ag obair sa mhonarcha, nuair a fuair máthair a athar, Elizabeth Dickens, bás. D'fhág sí ceithre chéad agus deich bpunt is dhá scór mar oidhreacht ag a mac, ionas go raibh athair Charles in ann leabhar a chuid fiach a ghlanadh agus príosún na bhféichiúnaithe a fhágáil. D'fhan Charles óg tamall i monarcha na snasán bróg ina dhiaidh sin féin, agus ghlac sé col lena mháthair toisc nár chuir sí deireadh leis an téarma oibre sin ar an toirt. Is é an dearcadh a bhí ag Charles ar na cúrsaí teaghlaigh ina dhiaidh sin gur chóir don fhear bheith i gceannas ar an líon tí, agus ní bhíodh muinín aige as na mná.

Charles Dickens 1850

Duine fásta

Tharraing sé ar chuimhní na tréimhse seo go mór mór nuair a scríobh sé a úrscéal David Copperfield. Ba é an saothar ab ansa leis an scríbhneoir féin, agus ní raibh aon leabhar eile leis chomh saibhir céanna in ábhar dírbheathaisnéiseach.

I ndiaidh dó slán a fhágáil ag an monarcha chuaigh Charles óg ag staidéar i scoil chónaithe i dTuaisceart Londan, mar atá, Wellington House Academy. Ní raibh an áit thar moladh beirte mar scoil, nó bhí an mhúinteoireacht go dona, agus an príomhoide ag céasadh na ndaltaí, gan trácht a dhéanamh ar an meath a tháinig ar an bhfoirgneamh féin. Na drochscoileanna cónaithe a bhíonn coitianta go leor i saothar Dickens, is léir go bhfuil siad go léir bunaithe ar a bhfaca an scríbhneoir sa Wellington House Academy.

Sa bhliain 1827 thosaigh Dickens ag obair ina mhionchléireach in oifig dlíodóirí, agus i ndiaidh dó gearrscríbhneoireacht a dhéanamh d'fhág sé an comhlacht le dul le ceird an tsaorthuairisceora ag tabhairt cur síos ar imeachtaí cúirte. Chaith sé na blianta fada i mbun na hoibre seo, agus tháinig tuiscint aige ar chruachás na ndaoine bochta a raibh de cheann dána iontu dul ar lorg a gcirt ón dlí.

Is féidir tionchar na mblianta sin a aithint ar úrscéalta cosúil le Nicholas Nickleby, Dombey and Son, agus Bleak House thar aon leabhar eile: is é is ábhar don úrscéal seo ná ábhar áiféiseach dlí, "Jarndyce in aghaidh Jarndyce" a mhaireann i gcaingean ar feadh na gcéadta bliain.

Bás

Fuair Dickens bás de bharr stróc ar 9 Meitheamh 1870. Ach cá raibh sé ag an am - ina bhaile féin nó lena leannán luí?

Gad's Hill Place