صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۸۹۳٬۷۹۹ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

ملک جلال‌الدوله کیومرث یا گیومرث یکم سی و ششمین فرمانروای دودمان پادوسپانیان بود که میان سال‌های ۸۰۸ تا ۸۵۷ هجری بر رستمدار حکومت داشت. ملک کیومرث عامل گسترش مذهب شیعه امامیه در رستمدار شد و بناهای مذهبی و کتیبه‌های زیادی احداث کرد. او قلمرو پادوسپانیان را، به خصوص در جنوب البرز، گسترش داد و روابط پر فراز و نشیبی با تیموریان، مرعشیان و کیاییان داشت. پس از درگذشت تیمور گورکانی، اوضاع قلمرو تیموریان به هم ریخت و ملک کیومرث با استفاده از فرصت خودش را با لباس مبدل قلندرها به طبرستان رساند. او به شکل یک گدا وارد قلعه نور شد و توانست با کمک اهالی قلعه، قدرت پیشین خود را بازیابد. زمانی که ملک کیومرث در سال ۸۰۷ هجری به قلعهٔ نور بازگشت، فرمانروای پادوسپانیان (ملک طوس) به تازگی درگذشته بود و کیومرث توانست در مدت کوتاهی سراسر رستمدار را تحت کنترل خود درآورد. کیومرث پس از به قدرت رسیدن شیعه امامیه را مذهب رسمی پادوسپانیان نمود. ملک کیومرث به خصوص در سال‌های پایانی حکومت به آبادی سرزمینش پرداخت. از این دوره زمانی بناها و کتیبه‌های بسیاری به جای مانده‌است و توجه کیومرث به گسترش مذهب تشیع امامی قابل مشاهده است. ملک کیومرث در ۸۵۷ هجری، پس از حدود پنجاه سال حکومت، درگذشت و او را در جوار امامزاده طاهر مطهر در کجور دفن کردند. پسران کیومرث بر سر جانشینی او به نزاع برخاستند و قلمرو پیشین او به دو ناحیه تجزیه شد. در پایان درگیری میان شاهزادگان پادوسپانی، ملک کاووس و اخلافش در نور و ملک اسکندر و پسرانش در کجور مستقر شدند و این شیوهٔ تقسیم تا زمان برافتادن پادوسپانیان ادامه داشت.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… بالغ بر ۱۰۰۰۰۰ نفر از سربازان ارتش ایالات مؤتلفه تا پایان جنگ داخلی آمریکا از جبهه‌های نبرد گریخته بودند؟(در تصویر)
… در هسته خورشیدی ۳٫۷‎×۱۰^۳۸ پروتون، معادل ۶۰۰ میلیون تن هیدروژن در هر ثانیه به ذرات آلفا تبدیل می‌شود؟
… نام بریتانیای کبیر در حقیقت، برگرفته و تجسم‌بخشی به ملیت از الهه بریتانیا است؟
… آلبوم نمایش امینم با فروش بیش از ۳۴ میلیون نسخه، پرفروش‌ترین آلبوم هیپ-هاپ در تاریخ موسیقی است؟
… میانگین شوری آب اقیانوس‌های کره زمین حدود ۳۵ گرم نمک به ازای هر کیلوگرم از آب دریا است؟
… ؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۸ فروردین ۱۴۰۱ خورشیدی) ۸۹۳٬۷۹۹ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

دنیاگیری کروناویروس

ایرندل

دانشمندان از کشف ایرندل (در تصویر)، دورترین ستاره‌ای که تاکنون رصد شده و در فاصله ۱۲/۹ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد، خبر دادند.
در نود و چهارمین دوره جوایز اسکار، کودا برندۀ جایزۀ بهترین فیلم و تلماسه برندۀ شش جایزه شد.
حزب کارگر به رهبری روبرت آبلا اکثریت کرسی‌های پارلمان را در انتخابات سراسری مالت کسب کرد.
دنیس سالیوان برای پژوهش هایش در زمینه توپولوژی برنده جایزه آبل شد.
پرواز شماره ۵۷۳۵ خطوط هوایی شرقی چین در گوانگشی چین سقوط کرد و ۱۳۲ سرنشین آن کشته شدند.

یادبودها

امروز: پنجشنبه، ۷ آوریل ۲۰۲۲ میلادی برابر ۱۸ فروردین ۱۴۰۱ هجری خورشیدی و ۴ رمضان ۱۴۴۳ هجری قمری (UTC)

روز جهانی بهداشت

رویدادها

۳۰ - طبق برخی محاسبه‌ها، عیسی مسیح به دستور حکمران رومی اورشلیم مصلوب شد.
۱۳۴۱ - نخستین دانشگاه اروپای مرکزی در شهر پراگ آغاز بکار کرد.
۱۹۴۷ - حزب بعث در دمشق پایتخت سوریه آغاز به کار کرد.
۱۹۴۸ - سازمان بهداشت جهانی (در تصویر) در ایالات متحده تأسیس شد.
۱۹۹۰ - دادگاه دریاسالار جان پویندکستر رئیس شورای امنیت ملی آمریکا را در جریان مسئله ایران-کنترا مقصر تشخیص داد و محکوم کرد.

زادروزها

۱۳۴۶ - زادروز مهران مدیری هنرپیشه، کارگردان، خواننده ایرانی
۱۷۷۰ - زادروز ویلیام وردزورث شاعر بزرگ انگلیسی
۱۹۲۰ - زادروز راوی شانکار آهنگ‌ساز و نوازنده هندی سیتار
۱۹۴۴ - زادروز گرهارد شرودر صدراعظم آلمان از۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵
۱۹۵۴ - زادروز جکی چان هنرپیشه، کارگردان، تهیه‌کننده، فیلم‌نامه‌نویس، بدل‌کار و خواننده هنگ‌کنگی
۱۹۶۴ - زادروز راسل کرو بازیگر و نوازنده نیوزلندی، برنده جایزه اسکار
۱۹۸۳ - زادروز فرانک ریبری بازیکن فوتبال فرانسوی

درگذشت‌ها

۱۳۵۸ - اعدام امیرعباس هویدا نخست‌وزیر دودمان پهلوی به دستور صادق خلخالی
۱۴۹۸ - درگذشت شارل هشتم پادشاه فرانسه
۱۶۱۴ - درگذشت ال گرکو نقاش، مجسمه‌ساز و معمار دوران رنسانس اسپانیا
۱۷۸۹ - درگذشت عبدالحمید یکم بیست و هفتمین سلطان امپراتوری عثمانی
۱۸۳۶ - درگذشت ویلیام گادوین فیلسوف آنارشیست بریتانیایی
۱۹۴۷ - درگذشت هنری فورد بنیان‌گذار شرکت خودروسازی فورد
۱۹۸۶ - درگذشت لئونید کانتوروویچ ریاضیدان و اقتصاددان روسی، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۵ به همراه تیالینگ کوپمانس

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای آوریل – یادبودهای بیشتر…