Downton Abbey
.jpg) Highclere Castle, miejsce kręcenia serialu | |
| Gatunek | dramatyczny, kostiumowy, historyczny |
|---|---|
| Kraj produkcji | Wielka Brytania |
| Oryginalny język | angielski |
| Twórcy | Julian Fellowes |
| Muzyka tytułowa | „Did I Make the Most of Loving You?” |
| Liczba odcinków | 52 |
| Liczba serii | 6 |
| Lista odcinków | |
| Produkcja | |
| Produkcja | Liz Trubridge Nigel Marchant |
| Produkcja wykonawcza | Julian Fellowes Gareth Neame Rebecca Eaton |
| Scenariusz | Julian Fellowes Shelagh Stephenson (odc. 4) Tina Pepler (odc. 6) |
| Muzyka | John Lunn |
| Wytwórnia | Carnival Films WGBH-TV |
| Czas trwania odcinka | 47–93 minuty |
| Pierwsza emisja | |
| Kraj oryginalnej emisji | Wielka Brytania |
| Stacja telewizyjna | ITV |
| Pierwsza emisja | 26 września 2010 – 25 grudnia 2015 |
| Status | zakończony |
| Format obrazu | HDTV 1080i |
| Format dźwięku | stereo |
Downton Abbey – brytyjski dramatyczny serial telewizyjny z lat 2010–2015, stworzony przez Juliana Fellowesa dla stacji telewizyjnej ITV i produkowany przez wytwórnię Carnival Films. Składa się z sześciu sezonów, wyemitowanych premierowo przez ITV od 26 września 2010 do 25 grudnia 2015. Akcja serialu odbywa się w latach 1912–1926 w fikcyjnej posiadłości ziemskiej Downton Abbey w Yorkshire, za którą posłużył w trakcie zdjęć zamek Highclere Castle. Produkcja przedstawia życie arystokratycznej rodziny Crawleyów i jej służby. Życie w posiadłości toczy się według ustalonego od lat porządku hierarchicznego. Tłem dla fabuły są wydarzenia historyczne w Wielkiej Brytanii oraz stopniowy spadek znaczenia arystokracji.
Downton Abbey zdobył uznanie krytyków telewizyjnych, odnotował wysokie wyniki oglądalności i został nagrodzony licznymi nagrodami, w tym 15 Emmy[1] i trzema Złotymi Globami[2]. Wydarzenia z serialu są kontynuowane w dwóch filmach kinowych wyprodukowanych przez Carnival Films: Downton Abbey (2019) i Downton Abbey: Nowa epoka (2022).
Opis fabuły[edytuj | edytuj kod]
Życie w angielskim zamku Downton Abbey toczy się ustalonym od pokoleń porządkiem. Sielską atmosferę w posiadłości lorda Granthama (Hugh Bonneville) i jego żony Cory (Elizabeth McGovern) zakłóca wiadomość o śmierci ich niedoszłego zięcia oraz spadkobiercy Patricka. Mają oni bowiem trzy córki, ale żadnego syna. Jednak w wyniku regulacji prawnych dziedzicem może zostać jedynie męski potomek. Szok po tragedii Titanica potęguje fakt, że teraz jedynym dziedzicem może zostać nikomu nieznany kuzyn Matthew (Dan Stevens). Kuzyn jest z zawodu prawnikiem i należy do klasy średniej, co początkowo jest nie do przyjęcia z perspektywy arystokracji. Optymalne rozwiązanie – Matthew żeni się z najstarszą córką lady Mary (Michelle Dockery). Lady Mary ma jednak trudny charakter i sprawy nie układają się zbyt prosto, zwłaszcza, że w jej sypialni umiera nagle turecki dyplomata, Kemal Pamuk (Theo James). Sprawy nie udaje się utajnić, bo młodsza siostra, Lady Edith (Laura Carmichael), donosi o tym ambasadorowi tureckiemu w Londynie i plotka sprawia, że lady Mary przestaje być dobrą partią. Równolegle do życia rodziny lorda przedstawione jest życie służby. Jest to panorama "całego zamku", a nie tylko jego właścicieli. Ukazane są również przemiany zachodzące w ówczesnym społeczeństwie angielskim. Najmłodsza z córek lorda, Lady Sybil (Jessica Brown Findlay), ma sympatie socjalistyczne i wspiera własną pokojówkę, Gwen Dawson (Rose Leslie), w uzyskaniu pracy sekretarki.
Film realizowany jest przy współpracy z konsultantem historycznym, dbającym o wierność detalom i ówczesnym obyczajom. Pierwsza seria kończy się poinformowaniem gości zgromadzonych na garden party, że wybuchła wojna (1914).
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]
Akcja toczy się w zamku Highclere, który znajduje się w pobliżu Hampshire. Zamek wybudowany został na miejscu wcześniejszego, średniowiecznego pałacu biskupa Winchester, będącego w posiadaniu tego terenu od VIII w. Od 1679 jest to siedziba rodziny Carnarvon. W latach 1839–1842 zamek został przebudowany przez Sir Charlesa Barry'ego, architekta Pałacu Westminsterskiego w Londynie (siedziba brytyjskiego parlamentu).
Lista odcinków[edytuj | edytuj kod]
Przegląd sezonów[edytuj | edytuj kod]
| Sezon | Odcinki | Pierwsza emisja w Wielkiej Brytanii | Średnia oglądalność (w milionach) | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Data premiery | Data zakończenia | ||||
| 1 | 7 | 26 września 2010 | 7 listopada 2010 | 9,70 | |
| 2 | 8 | 18 września 2011 | 6 listopada 2011 | 11,68 | |
| specjalny | 25 grudnia 2011 | ||||
| 3 | 8 | 16 września 2012 | 4 listopada 2012 | 11,91 | |
| specjalny | 25 grudnia 2012 | ||||
| 4 | 8 | 22 września 2013 | 10 listopada 2013 | 11,84 | |
| specjalny | 25 grudnia 2013 | ||||
| 5 | 8 | 21 września 2014 | 9 listopada 2014 | 10,40 | |
| specjalny | 25 grudnia 2014 | ||||
| 6 | 8 | 20 września 2015 | 8 listopada 2015 | 10,42 | |
| specjalny | 25 grudnia 2015 | ||||
Sezon 1 (2010)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1 | Episode One | Brian Percival | 26 września 2010 | 9,25 |
| 2 | 2 | Episode Two | Ben Bolt | 3 października 2010 | 9,97 |
| 3 | 3 | Episode Three | Ben Bolt | 10 października 2010 | 8,97 |
| 4 | 4 | Episode Four | Brian Kelly | 17 października 2010 | 9,70 |
| 5 | 5 | Episode Five | Brian Kelly | 24 października 2010 | 9,40 |
| 6 | 6 | Episode Six | Brian Percival | 31 października 2010 | 9,84 |
| 7 | 7 | Episode Seven | Brian Percival | 7 listopada 2011 | 10,77 |
Sezon 2 (2011)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 8 | 1 | Episode One | Ashley Pearce | 18 września 2011 | 11,41 |
| 9 | 2 | Episode Two | Ashley Pearce | 25 września 2011 | 11,77 |
| 10 | 3 | Episode Three | Andy Goddard | 2 października 2011 | 11,33 |
| 11 | 4 | Episode Four | Brian Kelly | 9 października 2011 | 11,30 |
| 12 | 5 | Episode Five | Brian Kelly | 16 października 2011 | 11,59 |
| 13 | 6 | Episode Six | Andy Goddard | 23 października 2011 | 11,33 |
| 14 | 7 | Episode Seven | James Strong | 30 października 2011 | 12,26 |
| 15 | 8 | Episode Eight | James Strong | 6 listopada 2011 | 12,45 |
| Odcinek specjalny | |||||
| 16 | – | Christmas at Downton Abbey | Brian Percival | 25 grudnia 2011 | 12,11 |
Sezon 3 (2012)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 17 | 1 | Episode One | Brian Percival | 16 września 2012 | 11,43 |
| 18 | 2 | Episode Two | Brian Percival | 23 września 2012 | 12,08 |
| 19 | 3 | Episode Three | Andy Goddard | 30 września 2012 | 11,96 |
| 20 | 4 | Episode Four | Andy Goddard | 7 października 2012 | 11,83 |
| 21 | 5 | Episode Five | Jeremy Webb | 14 października 2012 | 11,93 |
| 22 | 6 | Episode Six | Jeremy Webb | 21 października 2012 | 12,06 |
| 23 | 7 | Episode Seven | David Evans | 28 października 2012 | 11,82 |
| 24 | 8 | Episode Eight | David Evans | 4 listopada 2012 | 12,15 |
| Odcinek specjalny | |||||
| 25 | – | A Journey to the Highlands | Andy Goddard | 25 grudnia 2012 | 10,28 |
Sezon 4 (2013)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 26 | 1 | Episode One | David Evans | 22 września 2013 | 11,96 |
| 27 | 2 | Episode Two | David Evans | 29 września 2013 | 12,10 |
| 28 | 3 | Episode Three | Catherine Morshead | 8 października 2013 | 11,86 |
| 29 | 4 | Episode Four | Catherine Morshead | 13 października 2013 | 11,75 |
| 30 | 5 | Episode Five | Philip John | 20 października 2013 | 11,39 |
| 31 | 6 | Episode Six | Philip John | 27 października 2013 | 11,54 |
| 32 | 7 | Episode Seven | Ed Hall | 3 listopada 2013 | 11,93 |
| 33 | 8 | Episode Eight | Ed Hall | 10 listopada 2013 | 12,16 |
| Odcinek specjalny | |||||
| 34 | – | The London Season | Jon East | 25 grudnia 2013 | 9,40 |
Sezon 5 (2014)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 35 | 1 | Episode One | Catherine Morshead | 21 września 2014 | 10,71 |
| 36 | 2 | Episode Two | Catherine Morshead | 28 września 2014 | 10,46 |
| 37 | 3 | Episode Three | Catherine Morshead | 5 października 2014 | 10,15 |
| 38 | 4 | Episode Four | Minkie Spiro | 12 października 2014 | 10,25 |
| 39 | 5 | Episode Five | Minkie Spiro | 19 października 2014 | 10,39 |
| 40 | 6 | Episode Six | Philip John | 26 października 2014 | 9,87 |
| 41 | 7 | Episode Seven | Philip John | 2 listopada 2014 | 10,77 |
| 42 | 8 | Episode Eight | Michael Engler | 9 listopada 2014 | 10,44 |
| Odcinek specjalny | |||||
| 43 | – | A Moorland Holiday | Minkie Spiro | 25 grudnia 2014 | 7,99 |
Sezon 6 (2015)[edytuj | edytuj kod]
| Nr (w serialu) |
Nr (w sezonie) |
Tytuł | Reżyseria | Data premiery | Oglądalność[3] (w milionach) |
|---|---|---|---|---|---|
| 44 | 1 | Episode One | Minkie Spiro | 20 września 2015 | 10,32 |
| 45 | 2 | Episode Two | Minkie Spiro | 27 września 2015 | 10,04 |
| 46 | 3 | Episode Three | Philip John | 4 października 2015 | 10,04 |
| 47 | 4 | Episode Four | Philip John | 11 października 2015 | 10,39 |
| 48 | 5 | Episode Five | Michael Engler | 18 października 2010 | 10,60 |
| 49 | 6 | Episode Six | Michael Engler | 25 października 2015 | 10,31 |
| 50 | 7 | Episode Seven | David Evans | 1 listopada 2015 | 10,49 |
| 51 | 8 | Episode Eight | David Evans | 8 listopada 2015 | 11,15 |
| Odcinek specjalny | |||||
| 52 | – | The Finale | Michael Engler | 25 grudnia 2015 | 11,22 |
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
Seria zdobyła wiele nagród, m.in. 11 nominacji do Emmy Awards 2011. Podczas gal Golden Globe Awards 2012 i 2013 Downton Abbey otrzymało nagrodę dla najlepszej miniserii telewizyjnej[4]. Maggie Smith została nominowana do nagrody za najlepszą rolę drugoplanową.
Obsada[edytuj | edytuj kod]
Główna obsada: rodzina Crawley[edytuj | edytuj kod]
| Aktor | Bohater | Relacja | Występy |
|---|---|---|---|
| Hugh Bonneville | Robert Crawley, Hrabia Grantham | Lord Grantham, głowa rodziny Crawley | od serii 1 |
| Elizabeth McGovern | Cora Crawley (z domu Levinson), Hrabina Grantham | Lady Grantham, żona Lorda Grantham, Amerykanka | od serii 1 |
| Michelle Dockery | Lady Mary Josephine Talbot (z domu Crawley) | Najstarsza córka Lorda i Lady Grantham, wdowa po Matthew Crawley, później żona Henry'ego Talbota | od serii 1 |
| Laura Carmichael | Lady Edith Pelham (z domu Crawley), Markiza Hexham | Średnia córka Lorda i Lady Grantham, później żona Herberta Pelhama | od serii 1 |
| Jessica Brown Findlay | Lady Sybil Cora Branson (z domu Crawley) | Najmłodsza córka Lorda i Lady Grantham, później żona Toma Bransona | seria 1–3 |
| Maggie Smith | Violet Crawley, Hrabina, Wdowa Grantham | Matka Lorda Grantham i owdowiała hrabina | od serii 1 |
| Allen Leech | Tom Branson | Zarządca Downton Abbey, poprzednio szofer, wdowiec po Lady Sybil, Irlandczyk | seria 1 i 2 – regularnie, seria 3 – stała obsada |
| Dan Stevens | Matthew Reginald Crawley | Potencjalny spadkobierca (dalekie, trzecie kuzynostwo) Lorda Grantham; wcześniej prawnik, ostatnio współwłaściciel majątku; później mąż Lady Mary | Seria 1 – Specjalny Odcinek Świąteczny 2012 (SOŚ) (seria 3) |
| Penelope Wilton | Isobel Crawley | Matka Matthew; wdowa, a wcześniej pielęgniarka | od serii 1 |
| Lily James | Lady Rose MacClare | Kuzynka i podopieczna Granthamów; córka Markiza i Markizy Flintshire | seria 3 – gościnnie, seria 4 – stała obsada |
| Matthew Goode | Henry Talbot | Zajmuje się samochodami,bierze udział w wyścigach, później mąż Lady Mary | od Specjalnego Odcinka Świątecznego w sezonie 5 |
| Harry Hadden-Paton | Herbert "Bertie" Pelham, Markiz Hexham | Zarządca Brancaster, następnie Markiz Hexam; później mąż Lady Edith | od Specjalnego Odcinka Świątecznego w sezonie 5 |
Główna obsada: służba[edytuj | edytuj kod]
 |
Ta sekcja wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. |
| Aktor | Bohater | Pozycja | Występy |
|---|---|---|---|
| Jim Carter | Charles "Charlie" Carson | Kamerdyner; później mąż Elsie Hughes | od serii 1 |
| Phyllis Logan | Elsie Carson (z domu Hughes) | Ochmistrzyni; później żona Charlesa Carsona | od serii 1 |
| Brendan Coyle | John Bates | Pokojowy Lorda Grantham; mąż Anny, wdowiec po Verze | od serii 1 |
| Siobhan Finneran | Sarah O'Brien | Pokojowa Lady Grantham | Seria 1 – SOŚ 2013 (seria 3) |
| Rob James-Collier | Thomas Barrow | Lokaj, później pokojowy Lorda Grantham, następnie podkamerdyner | od serii 1 |
| Joanne Froggatt | Anna May Bates (z domu Smith) | Główna pokojówka, później pokojowa Lady Mary; żona Johna Batesa | od serii 1 |
| Lesley Nicol | Beryl Patmore | Kucharka, później również właścicielka pensjonatu | od serii 1 |
| Sophie McShera | Daisy Mason (z domu Robinson) | Pomoc kuchenna, później asystentka kucharki; wdowa po Williamie Masonie | od serii 1 |
| Thomas Howes | William Mason | Lokaj; później mąż Daisy | seria 1–2 |
| Rose Leslie | Gwen Harding (z domu Dawson) | Pokojówka, następnie sekretarka; później żona Johna Hardinga | seria 1 |
| Amy Nuttall | Ethel Parks | Pokojówka, później służąca i kucharka Pani Crawley | seria 2–3 |
| Kevin Doyle | Joseph Molesley | Kamerdyner i lokaj Pani Crawley, następnie lokaj Lorda Grantham; później również nauczyciel | od serii 1 do 3 – regularnie, seria 4 – stała obsada |
| Matt Milne | Alfred Nugent | Lokaj, później pomocnik kucharza w hotelu; siostrzeniec O'Brien | od serii 3 |
| Ed Speleers | James "Jimmy" Kent | Lokaj | od serii 3 |
| Cara Theobold | Ivy Stuart | Pomoc kuchenna | seria 3 – regularnie, seria 4 – stała obsada |
Obsada pojawiająca się regularnie lub gościnnie[edytuj | edytuj kod]
|
|
Ta sekcja wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. |
| Aktor | Bohater | Rola | Występy |
|---|---|---|---|
| Samantha Bond | Lady Rosamund Painswick (z domu Crawley) | siostra Lorda Granthama | regularnie od serii 1 |
| Jonathan Coy | George Murray | prawnik Lorda Granthama | gościnnie seria 1, SOŚ 2011, seria 3 |
| David Robb | Dr Richard Clarkson | Lekarz rodzinny | regularnie od serii 1 |
| Fergus O'Donnell | John Drake | Rolnik i dzierżawca majątku Granthamów | gośc. w s. 1 i 2 |
| Christine Lohr | May Bird | Kucharka Pani Crawley | regul. od serii 1 do 3 |
| Lionel Guyett | Pan Taylor | Szofer | gośc. w serii 1 |
| Andrew Westfield | Pan Lynch | Stajenny | gośc. w serii 1 |
| Cathy Sara | Pani Drake | Żona Johna Drake'a | gośc. w s. 1 i 2 |
| Brendan Patricks | Jaśniepan Evelyn Napier | Zalotnik Lady Mary | gośc. w serii 1 |
| Theo James | Kemal Pamuk | Przedstawiciel ambasady Imperium Osmańskiego | gośc. w serii 1 |
| Charlie Cox | Philip, Książę Crowborough | Zalotnik Lady Mary; kochanek Thomasa Barrowa | gośc. w serii 1 |
| Nicky Henson | Charles Grigg | Wcześniej kolega Pana Carsona | gośc. w serii 1 |
| Bill Fellows | Joe Burns | Dawny zalotnik Pani Hughes | gośc. w serii 1 |
| Robert Bathurst | Sir Anthony Strallan | Przyjaciel rodziny, a później narzeczony Lady Edith | regularnie od serii 1 i SOŚ 2011, do serii 3 |
| Cal Macaninch | Henry Lang | Pokojowy Lorda Granthama | gośc. w serii 2 |
| Sharon Small | Marigold Shore | Pokojówka Lady Rosamundy | SOŚ 2011 |
| Clare Calbraith | Jane Moorsum | Służąca | regularnie w serii 2 |
| Zoe Boyle | Lavinia Catherine Swire | Narzeczona Matthew Crawley | regularnie w serii 2 |
| Iain Glen | Sir Richard Carlisle | Wydawca oraz wcześniejszy zalotnik Lady Mary | regularnie w serii 2 – SOŚ 2011 |
| Maria Doyle Kennedy | Vera Bates | Była żona Pana Bates'a | regularnie w serii 2 |
| Lachlan Nieboer | por. Edward Courtenay | Ranny oficer | gośc. w serii 2 |
| Daniel Pirrie | mjr Charles Bryant | Ranny oficer, ojciec dziecka Ethel | gośc. w serii 2 |
| Trevor White | mjr Patrick Gordon | Ranny officer, który podawał się za Patricka Crawleya, uznanego za zmarłego | gośc. w serii 2 |
| Paul Copley | Pan Mason | Ojciec Williama | gośc. w serii 2 i 3 |
| Kevin McNally | Horace Bryant | ojciec mjr Bryanta | gośc. w serii 2 i 3 |
| Christine Mackie | Daphne Bryant | matka mjr Bryanta | gośc. w serii 2 i 3 |
| Nigel Havers | Lord Hepworth | Zalotnik Lady Rosamundy | gośc., SOŚ 2011 |
| Shirley MacLaine | Martha Levinson | Amerykanka, matka Lady Grantham | regularnie w serii 3, SOŚ 2013 |
| Tim Pigott-Smith | Sir Philip Tapsell | Londyński położnik i ginekolog | gośc. w serii 3 |
| Ruairi Conaghan | Kieran Branson | Brat Toma Bransona | gośc. w serii 3 |
| Charles Edwards | Michael Gregson | Redaktor gazety, zalotnik Lady Edith | regularnie w serii 3 |
| Lucille Sharp | Pani Reed | Służąca Pani Levinson | regularnie w serii 3 |
| Michael Culkin | Cosmo Gordon Lang | Arcybiskup Yorku | gośc. w serii 3 |
| MyAnna Buring | Edna Braithwaite | Służąca | gośc., SOŚ 2012 |
| Peter Egan | Hugh "Shrimpie" MacClare, markiz Flintshire | Lord Flintshire, ojciec Rose | gośc., SOŚ 2012 |
| Phoebe Nicholls | Susan MacClare, markiza Flintshire | Lady Flintshire, matka Rose i siostrzenica Hrabiny Violet | gośc., SOŚ 2012 |
| John Henshaw | Jos Tufton | Sklepikarz, później zalotnik Pani Patmore | gośc., SOŚ 2012 |
Downton Abbey w filmie[edytuj | edytuj kod]
W 2018 Peter Kujawski, prezes wytwórni Focus Features, ogłosił, że szykowana jest filmowa wersja serialu: Zdjęcia rozpoczną się w lecie 2018 roku. Scenariusz do produkcji napisał twórca serialu, czyli Julian Fellowes, który razem z Garethem Neame i Liz Trubridge będzie producentem filmu. Reżyserem ma być Brian Percival.[5] Ostatecznie film "Downton Abbey" trafił do kin w 2019 roku i został wyreżyserowany przez Michael'a Engler'a. Film opowiada o dalszych losach rodziny Crawley'ów i zgodnie z zapowiedziami wystąpiła w nim serialowa obsada.[6] W 2021 roku rozpoczęto pracę nad kolejną częścią filmu. Premiera była planowana na ten sam rok, jednak przesunięto ją na 2022. [7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Downton Abbey (ang.). Emmy. [dostęp 2022-04-02].
- ↑ Downton Abbey (ang.). Złote Globy. [dostęp 2022-04-02].
- ↑ a b c d e f Weekly top 10 programmes on TV sets (July 1998 – Sept 2018) (ang.). Broadcasters’ Audience Research Board. [dostęp 2022-04-02]. Należy wyszukać odpowiednią datę.
- ↑ Golden Globes 2012: The Winners List (ang.). The Hollywood Reporter, 2012-01-15. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ Downton Abbey – powstanie kinowa wersja - Serialowy.info, „Serialowy.info”, 16 lipca 2018 [dostęp 2018-07-19] (pol.).
- ↑ Downton Abbey (2019) - IMDb. [dostęp 2021-09-02].
- ↑ "Downton Abbey 2" później w kinach o kilka miesięcy, Filmweb [dostęp 2021-09-02] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Downton Abbey w bazie IMDb (ang.)
- Downton Abbey w bazie Filmweb
- Brytyjczycy w odcinkach