U2

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
U2
Ilustracja
U2 (2017)
Rok założenia 1976
Pochodzenie  Irlandia
Gatunek rock, rock alternatywny, pop-rock, post-punk
Aktywność od 1976
Wydawnictwo Island Records, Universal Music
Skład
Bono
The Edge
Adam Clayton
Larry Mullen Jr.
Współpracownicy
Brian Eno, Daniel Lanois, Flood
Strona internetowa

U2 – irlandzki zespół rockowy, powstały w Dublinie w roku 1976, pod nazwą U2 występujący od 1978[1]. W jego skład wchodzą: Bono, The Edge, Adam Clayton i Larry Mullen Jr.

Do połowy lat 80. zespół zyskał międzynarodowy rozgłos, przede wszystkim za sprawą pełnego pasji wokalu Bono (tenor, baryton[2], lekki falset[3], ponad 3 oktawy), oryginalnego stylu gitarowego The Edge’a i repertuaru, składającego się głównie z melodyjnych, chwytliwych, a jednocześnie przepełnionych emocjami utworów, z których część stała się wielkimi światowymi przebojami (m.in. „Sunday Bloody Sunday”, „New Year’s Day”, „Bad”, „Pride (In the Name of Love)”, „With or Without You”, „Angel of Harlem”, „One” czy „Beautiful Day”). Największy sukces U2 odnieśli w roku 1987, kiedy to ukazał się album The Joshua Tree, z którego już pierwszy singel, „With or Without You”, stał się pierwszym nr 1 zespołu na liście Billboardu. The Joshua Tree do dziś pozostaje najlepiej sprzedającą się płytą grupy.

W 2005 zespół został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame[4].

Zespół sprzedał ponad 150 milionów płyt na całym świecie i plasuje się aktualnie na 16. miejscu wszech czasów w tej dziedzinie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wczesne początki (1976-1979)[edytuj | edytuj kod]

Zespół powstał w 1976 r. z inicjatywy piętnastoletniego perkusisty Larry’ego Mullena, który w ogłoszeniu wywieszonym na tablicy ogłoszeń szkoły Mount Temple Comprehensive School w Dublinie (do której sam uczęszczał) napisał, że poszukuje chętnych do założenia zespołu rockowego. Na spotkanie założycielskie, które odbyło się w domu Larry’ego, przyszło sześć osób, przy czym Ivan McCormick, pomimo posiadania własnego sprzętu (gitara i wzmacniacz), od razu zrezygnował, gdy się okazało, że nie potrafi grać. Larry Mullen grał na perkusji, Paul Hewson został wokalistą, bracia Dik (Dick) i David Evansowie byli gitarzystami, zaś Adam Clayton, przyjaciel Evansów, grał na gitarze basowej. Początkowo zespół stanowił zatem kwintet.

Grupa zagrała swój pierwszy koncert w High School w St. Fintan w Dublinie w kwietniu 1977 r. pod nazwą „Feedback”, jednak już po dwóch koncertach zmieniła nazwę na „The Hype”. Większość ich początkowego materiału składała się z coverów. Na repertuar grupy wpływ miały grupy punkrockowe, takie jak: The Jam, The Clash, Buzzcocks i Sex Pistols. Po odejściu jednego z gitarzystów (brata The Edge’a – Dicka Evansa), w 1978 roku zespół przyjął nazwę U2. Nazwę wymyślił Steve Averill, muzyk, przyjaciel rodziny Adama Claytona. Przedstawił członkom grupy sześć potencjalnych nazw, z których zespół wybrał „U2” ze względu na niejednoznaczność i otwartość na interpretacje.

W tym samym miesiącu U2 w czteroosobowym składzie wygrał konkurs talentów w Limerick sponsorowany przez Harp Lager i Evening Press. Nagrodą była suma 500 funtów i możliwość nagrania demo dla wytwórni płytowej CBS Ireland. Grupa nagrała swoją pierwszą kasetę demo w Keystone Studios w Dublinie w kwietniu 1978 roku, ale nagrania oceniono jako nieudane.

W połowie 1978 menedżerem grupy został Paul McGuinness, którego skojarzył z zespołem dziennikarz irlandzkiego magazynu Hot Press Bill Graham. McGuinness zarezerwował sesje demo dla grupy i starał się załatwić dla nich kontrakt płytowy. Zespół w tym czasie koncertował w całej Irlandii. W sierpniu U2 nagrali demo trzech utworów, których producentem był Chas de Whalley z Windmill Lane Studios. W następnym miesiącu utwory zostały wydane przez CBS pod tytułem „Three”. Płyta wydana w limitowanym nakładzie 1000 egzemplarzy na 12 calowym winylu stała się pierwszym sukcesem grupy. W grudniu 1979 r. zespół wystąpił w Londynie, po raz pierwszy grając koncerty poza Irlandią. 26 lutego 1980 wytwórnia CBS wydała drugi singiel „Another Day”, ponownie tylko na rynku irlandzkim. Tego samego dnia, pod koniec irlandzkiej trasy koncertowej, U2 zagrał na Stadionie Narodowym w Dublinie. Obecny na koncercie przedstawiciel wytwórni Island Records, Bill Stewart, podpisał kontrakt z grupą.

Pierwsze młodzieńcze płyty (1980-1983)[edytuj | edytuj kod]

W maju 1980 roku U2 wydali swój pierwszy międzynarodowy singiel „11 O’Clock Tick Tock”. Od lipca do września 1980 w Windmill Lane Studios zespół nagrał swój pierwszy album Boy, producentem był Steve Lillywhite. Promującym album singlem był utwór „A Day Without Me”. Wydany w październiku 1980 r. album otrzymał pozytywne recenzje. Teksty Bono mówiły o dorastaniu, niewinności i wchodzeniu w dorosłość. Płyta osiągnęła 52. miejsce w Wielkiej Brytanii i 63. w Stanach Zjednoczonych. Pierwszy utwór, który został nadany w amerykańskim radiu to „I Will Follow”. Po wydaniu płyty zespół udał się na swoją pierwszą trasę koncertową po Europie i USA, „Boy Tour”.

W marcu 1981 podczas amerykańskiej części „Boy Tour” teczka Bono zawierająca teksty i muzyczne pomysły na następną płytę zaginęła za kulisami nocnego klubu w Portland. W lipcu grupa rozpoczęła dwumiesięczną sesję nagraniową nowej płyty, October, w Windmill Lane Studios w dużej mierze improwizowaną. Pierwszy singiel, „Fire”, został wydany w lipcu i był pierwszą piosenką U2 na listach przebojów w Wielkiej Brytanii. Album został wydany w październiku 1981 roku i otrzymał mieszane recenzje, i choć zadebiutował na 11. miejscu w Wielkiej Brytanii, poza wyspami sprzedawał się słabo. Singiel „Gloria” był pierwszą piosenką U2, do której teledysk został odtworzony w MTV. Podczas trasy promującej album zespół poznał holenderskiego fotografa Antona Corbijna, który potem stał się ich głównym fotografem i miał duży wpływ na ich wizerunek publiczny.

W tym czasie Bono, Edge i Mullen byli zaangażowani w działalność charyzmatycznej grupy chrześcijańskiej „Shalom Fellowship” w Dublinie, w związku z czym Bono i Edge rozważali odejście z grupy. Ostatecznie zdecydowali się opuścić Shalom.

Po trasie koncertowej członkowie grupy przenieśli się do wynajętego domku w Howth, gdzie pisali nowe piosenki na trzeci album, War. Płyta została nagrana w okresie od września do listopada 1982 w Windmill Lane Studios. Kolejny raz producentem był Lillywhite. Głównym singlem był utwór „New Year’s Day”, wydany 1 stycznia 1983 roku. Singiel osiągnął pozycję 10. w Wielkiej Brytanii i stał się pierwszym hitem grupy poza Europą, osiągając 53. pozycję w USA. Płyta ukazała się w lutym 1983 i otrzymała pozytywne recenzje. Album stał się pierwszym komercyjnym sukcesem zespołu, debiutując na pierwszym miejscu w Wielkiej Brytanii i na 12. w USA.

Zespół zagrał kilka koncertów na dużych europejskich i amerykańskich festiwalach muzycznych, w tym na amerykańskim festiwalu w weekend Memorial Day dla publiczności liczącej 125 000 osób. Koncert grupy w amfiteatrze Red Rocks w dniu 5 czerwca 1983 roku został wyróżniony przez magazyn Rolling Stone jako jeden z „50 momentów, które zmieniły historię rock’n’rolla”.

Sukces artystyczny i zdobycie międzynarodowej popularności (1984-1990)[edytuj | edytuj kod]

Kolejny przełom w karierze zespołu nastąpił w 1984 roku, kiedy to ukazał się czwarty album studyjny grupy The Unforgettable Fire. Pochodzący z niego singiel „Pride (In the Name of Love)” szybko zdobył dużą popularność i miano przeboju. Nad płytą czuwał nowy duet producentów: Brian Eno i Daniel Lanois, którzy zastąpili producenta pierwszych trzech płyt zespołu – Steve’a LillyWhite’a. Współpraca zespołu z Eno i Lanois miała zaś trwać przez kolejne 25 lat. W 1985 zespół wystąpił w koncercie Live Aid na stadionie Wembley. Oprócz nich zaśpiewały także inne sławy, takie jak Queen, Dire Straits, Phil Collins czy Paul McCartney.

W maju 1986 zespół wziął udział w koncercie charytatywnym wzorowanym na Live AidSelf Aid w rodzimej Irlandii. Datki wówczas zebrane przekazano na rzecz bezrobotnych żyjących w skrajnej nędzy, a cała impreza miała na celu właśnie zwrócenie uwagi na ten bardzo dotkliwy w latach 80. irlandzki problem społeczny[5]. W czerwcu 1986 z kolei U2 zagrali kilka koncertów w ramach trasy charytatywnej „A Conspiracy of Hope” dla Amnesty International, która świętowała wówczas 25-lecie istnienie.

9 marca 1987 U2 wydało swój piąty album The Joshua Tree, który – jak się okazało – uzyskał miano jednego z największych dokonań zespołu i jednej z najważniejszych płyt muzycznych lat 80 XX wieku[6]. Krążek promowały między innymi single With or Without You, I Still Haven’t Found What I’m Looking For i Where the Streets Have No Name, które szybko stały się wielkimi światowymi przebojami. Album The Joshua Tree został z kolei najlepiej sprzedającym się albumem U2 w historii zespołu – do tej pory sprzedano na całym świecie 16 milionów jego egzemplarzy. Wraz z sukcesem wśród międzynarodowej publiczności, przyszło również uznanie krytyków, którzy niemal zgodnie docenili wartość artystyczną płyty[7].

The Joshua Tree ostatecznie zapewniła U2 miejsce wśród największych gwiazd światowej muzyki. Popularność zespołu była na tyle duża, że w kwietniu 1987 roku znaleźli się nawet na okładce prestiżowego magazynu Time[8]. Swego rodzaju artystyczną kontynuacją Joshuy Tree była kolejna płyta – Rattle and Hum, która ukazała się w październiku 1988 roku. Wraz z premierą krążka zaprezentowano film o U2 pod tym samym tytułem, a tuż po premierze tego wydawnictwa zespół wyruszył także w trasę „Lovetown Tour”. Podczas licznych występów towarzyszył im wtedy B.B. King. Na zakończenie trasy (choć potem odbyło się jeszcze kilka przełożonych wcześniej koncertów) U2 dało pierwszy w swojej karierze występ sylwestrowy. Odbył się on w Dublinie w nocy z 31 grudnia 1989 na 1 stycznia 1990. W jego trakcie Bono powiedział, że to koniec pewnego etapu w karierze zespołu i grupa musi na nowo przemyśleć swoje istnienie, wielu fanów odczytało to jako zapowiedź rozwiązania grupy co spowodowało liczne niepokoje w fandomie U2 i wysyp plotek na temat przyszłości zespołu.

Zmiana stylistyki grupy w latach 90 (1991-1999)[edytuj | edytuj kod]

Lata 90. muzycy przywitali albumem Achtung Baby (1991), na którym bardzo wyraźnie – radykalnie wręcz – zmienili stylistykę swojej twórczości, oraz towarzyszącą wydaniu płyty trasą „Zoo TV Tour”. Była to odpowiedź na groźbę ich własnej muzycznej stagnacji (podczas słynnego koncertu noworocznego w Dublinie na przełomie 1989/1990 Bono stwierdził ze sceny, że zespół „musi wymyślić się na nowo”), rewolucje dance i rocka alternatywnego oraz krytykę zbyt „amerykańskiego” wizerunku zespołu. Podobne eksperymenty kontynuowane były przez całe lata 90.

Trasy „Zoo TV Tour” stanowiła wielkie, multimedialne i pionierskie widowisko muzyczno-rozrywkowe, które trwało blisko dwa lata, odwiedzając cztery kontynenty. Łącznie widowiska spod tego szyldu obejrzało około 5 milionów widzów. W widowiskowej oprawie show nie zapomniano jednak również o tak ważnym dla U2 rysie społeczno-politycznym. W trakcie koncertów m.in. zespół łączył się przez satelitę z reporterem Billem Carterem, który przebywał w ogarniętym wojną Sarajewie. Podczas jego relacji na żywo wypowiadali się mieszkańcy Sarajewa, którzy opowiadali własne dramatyczne historie wojenne. Łączenia te miały na celu uświadomić społeczeństwa Europy i świata o dramacie jaki rozgrywa się na Bałkanach. Kilka lat później, we wrześniu 1997 roku, podczas kolejnej swojej trasy, U2 jako pierwszy zespół zachodni dało koncert w podnoszącym się z wojennego zniszczenia Sarajewie[9].

W trakcie trwania trasy Zoo TV wydano kolejny album pod tytułem Zooropa. Z kolei już po zakończeniu koncertowania – w roku 1995 muzycy U2, razem z Brianem Eno, utworzyli zespół pod nazwą Passengers. Jak twierdził Bono: „chodziło o stworzenie zespołu, w którym to Brian Eno byłby szefem”. Pod szyldem Passengers muzycy wydali tylko jedną płytę: Original Soundtracks 1, zawierającą muzykę dość odległą od „normalnej” twórczości U2, bliższą natomiast temu, co tworzył Eno[10].

W marcu 1997 roku ukazał się kolejny regularny album U2 – Pop, który stanowił dalsze rozwinięcie muzycznych eksperymentów zespołu w latach 90, jednak spotkał się z mieszanym odbiorem wśród fanów. Płycie towarzyszyła spektakularna trasa koncertowa PopMart Tour w ramach której m.in. 20 września 1997 muzycy wystąpili w miejscowości Reggio Emilia we Włoszech. Występ ten oglądało na żywo ponad 170 tysięcy ludzi, co czyni go największym biletowanym koncertem muzycznym w historii[4].

Okres pop-rockowy (2000–2011)[edytuj | edytuj kod]

Od roku 2000 U2 powrócili do bardziej tradycyjnych brzmień, ale bez wyraźnego pozbywania się wpływu wcześniejszych muzycznych doświadczeń. Kolejny album All That You Can’t Leave Behind wydany w październiku 2000 roku był promowany przez singiel „Beautiful Day”, który dość niespodziewanie stał się kolejnym wielkim przebojem grupy. Następną płytą w dorobku zespołu była How to Dismantle an Atomic Bomb z 2004 roku, która również została utrzymana w komercyjnym poprockowym brzmieniu.

Jesienią 2001, w czasie trwania trasy Elevation Tour doszło do zamachów na World Trade Center i Pentagon. Pod koniec października zespół wystąpił w nowojorskim Madison Square Garden, gdzie dał trzy emocjonalne występy, stanowiące hołd dla ofiar zamachów. W czasie jednego z nich na scenie do zespołu dołączyła reprezentacja strażaków i ratowników walczących ze skutkami ataków terrorystycznych. Z kolei 3 lutego 2002 roku U2 pojawiło się jako gość muzyczny w przerwie finału Super Bowl w Nowym Orleanie. Podczas emocjonalnego występu, w trakcie utworu Where the Streets Have No Name wyświetlono nazwiska wszystkich ofiar ataków z 11 września. Recital spotkał się z ogromnym, pozytywnym odzewem wśród Amerykanów, a wykonane w jego trakcie zdjęcie Bono pojawiło się na okładce tygodnika Time[11]. Występ U2 na Super Bowl jest uznawany za jeden z najlepszych w historii tego corocznego widowiska[12][13].

W lipcu 2005 roku – w trakcie trwania trasy koncertowej Vertigo Tour U2 wzięli udział w koncercie charytatywnym Live 8 zorganizowanym w 20-lecie słynnego Live Aid. Zespół wystąpił na scenie w londyńskim Hyde Parku, otwierając koncert utworem BeatlesówSgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Zespołowi towarzyszył w tym wykonaniu jeden z oryginalnych Beatelsów – Paul McCartney. W tym samym roku w karierze zespołu miało miejsce inne, znaczące wydarzenie – irlandzki kwartet został oficjalnie wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame, stanowiącej najsłynniejszą galerię sław i muzeum rocka. Mowę wprowadzającą wygłosił wówczas Bruce Springsteen[14].

Wiosną 2009 roku zespół wydał album No Line on the Horizon. Kwartet ponownie (po kilkunastu latach przerwy) wspierali producenci Brian Eno oraz Daniel Lanois, współpracujący z zespołem od 1984 roku, ale tym razem po raz pierwszy wymienieni jako współautorzy większości utworów. Podczas pracy nad albumem nie obyło się bez wpadek – cztery utwory z nowej płyty przedostały się w sierpniu 2008 do sieci. Zespół dozując emocje, co jakiś czas udostępniał subskrybentom strony u2.com filmiki z prac nad albumem, kręcone przez Adama Claytona. Ujrzeć możemy w nich kawałki nowych melodii, które znalazły się na albumie. 19 stycznia 2009 miejsce miała radiowa premiera pierwszego singla o tytule „Get on Your Boots”, promującego nowy album. 30 stycznia natomiast miał swoją premierę teledysk do wymienionego utworu. 27 lutego miał premierę album No Line on the Horizon. Został przyjęty mieszanymi recenzjami – jedni ocenili go jako arcydzieło („The Rolling Stone Magazine”[15]), inni zaś jako „bubel” („Dziennik”[16]). Następnym singlem z „No Line...” był „Magnificent”, wydany 4 maja 2009 roku[17]. Teledysk do tego utworu ukazał się na U2.com 6 maja 2009 roku[18]. Kolejnym singlem był „I'll Go Crazy If I Don't Crazy Tonight”, który został wydany 17 sierpnia 2009 roku.

5 listopada 2009 roku zagrali pod Bramą Brandenburską w Berlinie specjalny koncert z okazji 20. rocznicy upadku Muru Berlińskiego. W trakcie trzeciej części trasy „U2 360° Tour” w 2010 roku zespół zaprezentował fanom trzy nowe kompozycje – „Glastonbury” (poświęcona słynnemu festiwalowi w Glastonbury), „North Star” i „Every Breaking Wave”. Ostatecznie trasa 360 Tour zakończyła się 30 lipca 2011 roku w kanadyjskim Moncton po 110 występach zagranych w niemal wszystkich częściach świata. Przez kolejną dekadę piastowała ona miano najbardziej dochodowej trasy koncertowej w historii z dochodem w wysokości 736 milionów dolarów[19].

Czas "niewinności i doświadczenia" (2012–2019)[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu ponad dwuletniego tournée członkowie U2 na pewien czas wycofali się z życia publicznego, nie rezygnując jednak prac nad materiałem na kolejne płyty. Owocem tych starań było m.in. wydanie w listopadzie 2013 roku singla "Ordinary Love", który promował film o Nelsonie Mandeli. Utwór szybko zdobył dużą popularność, był także nominowany do Oscara. W lutym 2014 roku światło dzienne ujrzał kolejny singel grupy – "Invisible".

9 września 2014 roku zespół wystąpił na konferencji branżowej Apple w Kalifornii, by niespodziewanie ogłosić, że ukończył pracę nad nowym, trzynastym w swojej karierze albumem – "Songs of Innocence" i jeszcze tego samego dnia będzie on dostępny online jako darmowy prezent dla wszystkich użytkowników iTunes[20]. Ta niespodziewana premiera albumu – która miała być w zamyśle miłą niespodzianką dla fanów, po 5 latach przerwy od poprzedniego longplaya – wzbudziła jednak liczne kontrowersje wśród użytkowników Apple’a. Zarzucali oni, że firma wgrała na ich telefony nowy krążek irlandzkiego zespołu nie pytając się o zgodę, której wielu z nich by nie udzieliło, bo nie są fanami twórczości U2 i traktują to jako naruszenie swej prywatności[21].

13 listopada 2015 roku w Paryżu doszło do islamskich zamachów terrorystycznych, w wyniku których śmierć poniosło 137 osób. Dzień później U2 mieli grać koncert w paryskiej hali widowiskowej w ramach trasy promującej nowy album – Innocence + Experience Tour. Zamiast tego, 14 listopada członkowie zespołu pojawili się w miejscu ataku, złożyli kwiaty i oddali hołd jego ofiarom. Z kolei dwa paryskie koncerty zostały przeniesione na 6 i 7 grudnia, sfilmowane i wydane na DVD jako Innocence + Experience: Live in Paris. W finale drugiego wieczoru na scenę zaproszono amerykański zespół Eagles of Death Metal, podczas występu którego doszło do listopadowych zamachów. Grupa wykonała wraz z U2 utwór People Have The Power z repertuaru Patti Smith (stanowiącą motyw przewodni trasy Irlandczyków), a następnie jedną piosenkę ze swojego repertuaru na udostępnionej przez U2 scenie[22].

W 2017 roku, dla uczczenia 30 rocznicy premiery płyty The Joshua Tree zespół wyruszył w trasę koncertową The Joshua Tree Tour 2017, podczas której – po raz pierwszy w historii – wykonał na żywo cały zestaw utworów z tego kultowego longplaya. Uzupełnieniem tej trasy było mini-tournee po Australii, Oceanii i Azji, które miało miejsce pod koniec 2019 roku[23].

1 grudnia 2017 do sklepów trafił krążek "Songs of Experience" stanowiący swego rodzaju kontynuację longplaya z 2014 roku. W 2018 roku zespół wyruszył w promujące go tournee pod szyldem Experience + Innocence Tour. 1 września, na początku koncertu w Berlinie Bono zaczął mieć bardzo poważne problemy z głosem, które uniemożliwiły mu dalszy występ. Po konsultacjach lekarskich okazało się, że była to chwilowa niedyspozycja (jednakże pierwsza tego typu w całej historii zespołu) i U2 kontynuowało trasę[24]. Przerwany koncert w Berlinie został zaś przeniesiony na 13 listopada i odbył się wtedy jako finał całej trasy, a zapis w formie DVD z jego przebiegu został dystrybuowany jako coroczny prezent dla członów oficjalnego fanclubu zespołu w 2020 roku[25].

Muzyka[edytuj | edytuj kod]

U2 to kwartet uważany za jeden z tych, które zdefiniowały brzmienie rocka lat osiemdziesiątych, aczkolwiek nie jest to do końca prawda. Grupa zyskała światową popularność około roku 1983, podczas światowego tournée promującego płytę War. Jako jeden z nielicznych zespołów zdołali podtrzymać ten status aż po dziś dzień. Brzmienie grupy oparte jest na wibrującym, elektronicznie podrasowanym dźwięku gitary elektrycznej z zastosowaniem wielokrotnego pogłosu, melodyjnym, emocjonalnym śpiewie Bono i typowej dla nowej fali solidnie grającej sekcji rytmicznej.

Zespół U2 na swojej płycie War zamieścił utwór pt. „Sunday Bloody Sunday” (Krwawa niedziela) odnoszący się do wydarzeń w Derry 30 stycznia 1972. Pomimo licznych zapewnień członków zespołu, iż piosenka jest pacyfistyczna i nie ma na celu nawoływania do walki, część radykałów z Irlandzkiej Armii Republikańskiej posługuje się nią jak hymnem.

Dokonania muzyczne U2 można podzielić na trzy okresy, wyznaczane przez trzy dekady istnienia zespołu. Pierwszy trwał zatem przez całe lata 80., od wydania debiutanckiej płyty Boy w 1980 aż do częściowo koncertowego Rattle and Hum w 1988. Muzyka zespołu w tym okresie odznaczała się bardzo prostymi brzmieniami, opierającymi się na wibrującym brzmieniu gitary elektrycznej The Edge’a. Teksty z płyt wydanych w latach osiemdziesiątych traktowały głównie o sprawach wiary (October), sytuacji politycznej i sposobie życia (War), czy choćby pojęciu miłości i codzienności (The Joshua Tree).

Drugi okres rozpoczął się w 1991 roku poprzez wydanie singla „The Fly” z płyty Achtung Baby i charakteryzował się diametralnie różnym brzmieniem i charakterem. Bono określił The Fly jako „ścinanie przez czterech facetów Drzewa Jozuego” (ang. The Joshua Tree) i jest to bardzo trafna charakterystyka tamtego okresu w muzyce U2. Członkowie zespołu zerwali z tym, co ich wyróżniało w latach osiemdziesiątych, stawiając na pierwszym miejscu eksperymentalne, pełne elektroniki utwory. Na lata dziewięćdziesiąte przypada też okres największych tras koncertowych U2, takich jak „Zoo TV Tour” czy „PopMart”. Fani charakteryzują albumy wydane w latach dziewięćdziesiątych jako „Trylogię” (Achtung Baby, Zooropa i Pop), jako że wszystkie trzy albumy były pełne nowych rozwiązań, poszukiwań miłości w zmaterializowanym świecie. Pop, wydany w 1997 jest uznawany za najbardziej mroczną i ponurą płytę U2, choć Bono sam przyznał, że album był próbą przebicia się przez technologiczną otoczkę do sedna życia. Po zakończeniu trasy koncertowej „PopMart” w 1998 roku U2 zniknęli na dwa lata z życia publicznego.

Ostatni z wyżej wymienionych i trwający do dziś okres stanowi swojego rodzaju powrót do prostych melodii z lat osiemdziesiątych, czego zapowiedzią była wydana w 2000 roku płyta All That You Can’t Leave Behind, przez część krytyków uznana wręcz za zbyt „prostą”. U2 odrzucili charakteryzującą zespół w latach 90. ironię, pastisz i elektronikę, stawiając na autentyzm i prostotę przekazów. Kolejnym krokiem w tę stronę przemiany była wydana cztery lata później płyta How to Dismantle an Atomic Bomb, uznana za najbardziej osobisty album w historii zespołu. W listopadzie 2006 r. wydano kompilację 16 najpopularniejszych utworów U2 + 2 nowych („Window in the Skies” oraz „The Saints Are Coming” – cover grupy The Skids nagrany razem z zespołem Green Day) pod tytułem U218 Singles (nie była to pierwsza składanka największych przebojów zespołu – w 1998 r. ukazał się album The Best of 1980–1990, zawierający przeboje U2 z lat 80. i promowany singlem „The Sweetest Thing”, jego kontynuacją był wydany w 2002 The Best of 1990–2000, skupiający się na latach 90. i promowany singlem „Electrical Storm”). 9 grudnia 2006 r., podczas koncertu w Honolulu, U2 zakończyło trwająca od 2005 roku trasę koncertową „Vertigo Tour”. W marcu 2009 ukazał się album grupy pt. No Line on the Horizon, promowany utworem „Get on Your Boots”.

Zespół słynie z wykonywania podczas koncertów licznych snippetów, czyli krótkich fragmentów piosenek innych wykonawców (czasem także własnych kompozycji) wplatanych w grany właśnie utwór[26].

Grupa znana jest ze spektakularnych, multimedialnych występów prezentujących ich tematyczne albumy. Muzycy U2 znani są ze stanowczych wypowiedzi o treści politycznej, społecznej i religijnej, a równocześnie zaangażowania w różne ruchy społeczne i charytatywne. W 2005 otrzymali od Amnesty International tytuł „Ambasadora sumienia”.

Skład zespołu[edytuj | edytuj kod]

Adam Clayton[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Adam Clayton.

Adam Clayton (ur. 13 marca 1960) jest basistą U2. W wieku 4 lat wyemigrował do Kenii i tam spędził większość swojego dzieciństwa, później trafił do Irlandii (mieszkał w dzielnicy Dublina, Malahide), gdzie poznał Dave’a Evansa, przyszłego The Edge’a. W 1975 roku, za obietnicę poprawienia wyników w nauce dostał od rodziców swoją pierwszą gitarę basową, w momencie przyjęcia do zespołu rok później prawie w ogóle nie umiał na niej grać. Obietnicy nigdy nie spełnił, jako pierwszy z całego kwartetu zrezygnował z nauki poświęcając się całkowicie zespołowi (był jego pierwszym nieoficjalnym managerem).

Bono[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Bono.

Bono, właściwie Paul Hewson (ur. 10 maja 1960) jest frontmanem i głównym głosem zespołu, wstąpił do grupy w 1976 roku, posiłkując się ogłoszeniem w szkole wywieszonym przez Larry’ego Mullena. Początkowo chciał zostać gitarzystą, ale zdecydowanie lepszy okazał się The Edge, z którym rywalizował wcześniej w tej dziedzinie na szkolnych przerwach. Paul, jako najbardziej charyzmatyczna osoba w grupie, zgodził się zostać wokalistą, mimo iż w dziedzinie śpiewu również nie miał zbyt wielkiego doświadczenia. W międzyczasie, został również gitarzystą rytmicznym zespołu. Z gry na gitarze zrezygnował w 2014 roku, kiedy w wypadku rowerowym poważnie uszkodził sobie rękę. Oświadczył potem publicznie, że już nigdy nie zagra na gitarze.

The Edge[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: The Edge.

The Edge, właściwie David Evans (ur. 8 sierpnia 1961) jest gitarzystą zespołu, gra na gitarze elektrycznej i akustycznej. Często wspomaga Bono wokalnie, gra również na instrumentach klawiszowych. Jest z pochodzenia Walijczykiem. Swoją pierwszą gitarę wykonał sam, wraz z bratem Dickiem (późniejszym gitarzystą alternatywnej irlandzkiej grupy Virgin Prunes).

Larry Mullen Junior[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Larry Mullen.

Larry Mullen Junior (ur. 31 października 1961) jest perkusistą zespołu. To on wywiesił w 1976 roku ogłoszenie o poszukiwaniu muzyków do grupy rockowej. Pierwsze spotkanie nowego bandu odbyło się 25 września 1976 w kuchni jego domu. Był pierwszym liderem grupy (ochrzczonej na wstępie mianem The Larry Mullen Band), szybko jednak utracił tę pozycję na rzecz Bono. Do dziś jest uważany przez pozostałych członków U2 za założyciela grupy – podczas koncertu trzeciej części trasy Vertigo Tour w 2005, odbywającego się w okolicach urodzin Larry’ego, Bono, The Edge i Adam Clayton wystąpili w koszulkach z napisem „The Larry Mullen Band”.

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Dyskografia U2.

Albumy studyjne:

Trasy koncertowe[edytuj | edytuj kod]

Z pominięciem pojedynczych występów chociażby na festiwalach.

Lp Nazwa trasy Promowana płyta Miejsce Czas Liczba koncertów
1 Boy Tour Boy Unia Europejska Stany Zjednoczone 6 września 1980 – 9 czerwca 1981 157
2 October Tour October Unia Europejska Stany Zjednoczone 16 sierpnia 1981 – 7 sierpnia 1982 102
3 War Tour War Unia Europejska Stany Zjednoczone Kanada Japonia 1 grudnia 1982 – 30 listopada 1983 110
4 The Unforgettable Fire Tour The Unforgettable Fire Australia Nowa Zelandia Unia Europejska Stany Zjednoczone Kanada 29 sierpnia 1984 – 13 lipca 1985 112
5 The Joshua Tree Tour The Joshua Tree Stany Zjednoczone Kanada Unia Europejska 2 kwietnia 1987 – 20 grudnia 1987 111
6 Lovetown Tour Rattle and Hum Australia Nowa Zelandia Japonia Unia Europejska 21 września 1989 – 10 stycznia 1990 47
7 Zoo TV Tour Achtung Baby
Zooropa
Stany Zjednoczone Kanada Francja Belgia Szwajcaria Hiszpania Włochy Austria Niemcy Wielka Brytania Szwecja Holandia Meksyk Portugalia Węgry Dania Norwegia Szwecja Irlandia Australia Nowa Zelandia Japonia 29 lutego 1992 – 10 grudnia 1993 157
8 PopMart Tour Pop Stany Zjednoczone Kanada Meksyk Unia Europejska Brazylia Argentyna Chile Australia Japonia Południowa Afryka Polska 25 kwietnia 1997 – 21 marca 1998 93
9 Elevation Tour All That You Can’t Leave Behind Stany Zjednoczone Kanada Unia Europejska 24 marca 2001 – 2 grudnia 2001 113
10 Vertigo Tour How to Dismantle an Atomic Bomb Stany Zjednoczone Kanada Unia Europejska Meksyk Brazylia Chile Argentyna Australia Nowa Zelandia Japonia Polska 28 marca 2005 – 9 grudnia 2006 131
11 U2 360° Tour No Line on the Horizon Unia Europejska Chorwacja Stany Zjednoczone Kanada Nowa Zelandia Australia Południowa Afryka Polska 30 czerwca 2009 – 30 lipca 2011 110
12 Innocence + Experience Tour Songs of Innocence Kanada Stany Zjednoczone Włochy Holandia Szwecja Niemcy Hiszpania Belgia Anglia Szkocja Francja Irlandia Północna Irlandia 14 maja 2015 – 7 grudnia 2015 76
Razem 1319

U2 w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Zespół trzy razy wystąpił w Polsce. Pierwszy raz na warszawskim Służewcu 12 sierpnia 1997, podczas trasy „PopMart”, kiedy to w trakcie wykonywania kojarzonego z Polską utworu „New Year’s Day” zespół wyświetlił na olbrzymim ekranie zdjęcia manifestacji Solidarności i Lecha Wałęsy (jego historia, zgodnie ze słowami Bono, stanowiła inspirację piosenki), wywołując entuzjazm wśród publiczności. Dwa kolejne występy miały miejsce przed 70-tysięczną widownią zgromadzoną na Stadionie Śląskim w Chorzowie. 5 lipca 2005 występ poprzedziły formacje The Killers oraz The Magic Numbers. Przed koncertem polscy fani zorganizowali akcję „Flaga”, polegającą na stworzeniu olbrzymiej polskiej flagi na trybunach stadionu, która miała się pojawić w trakcie wykonywania przez zespół utworu „New Year’s Day”. Za sprawą oryginalnej i widowiskowej inicjatywy polskiej publiczności koncert w Chorzowie został przez Bono wspomniany w książce U2 o U2 jako najwspanialszy moment na trasie, stał się on również inspiracją dla podejmowania podobnych akcji ze strony fanów z całego świata. 6 sierpnia 2009, w ramach tournée o nazwie „U2 360° Tour[27], zespół odwiedził Polskę po raz trzeci, również w Chorzowie (jako support wystąpiła grupa Snow Patrol) – doszło wtedy do powtórzenia akcji „Flaga”, na co zespół odpowiedział wyświetleniem polskiej flagi na ekranie stanowiącym element scenografii.

4 kwietnia 2008 r. w Polsce miała miejsce premiera filmu U2 3D wykonanego w nowoczesnej technologii 3D, zawierającego nagrania koncertów U2 z tournée „Vertigo” w Ameryce Południowej. Film wyreżyserowali Catherine Owens – odpowiedzialna za oprawę wizualną koncertów U2 przez ponad 15 lat i Mark Pellington – autor wideo One zespołu.

U2 dotąd trzykrotnie wystąpili nad Wisłą. Każdy z tych koncertów cieszył się olbrzymim zainteresowaniem, zarówno ze strony fanów jak i polskich mediów.

Lp. Czas Miejsce Trasa koncertowa Liczba wykonanych piosenek Setlista
1. 12 sierpnia 1997 Warszawa PopMart Tour 23 Mofo, I Will Follow, Gone, Even Better Than The Real Thing, Last Night On Earth, Until The End Of The World, New Year’s Day, Pride (In The Name Of Love), I Still Haven’t Found What I’m Looking For, All I Want Is You / Stand By Me (snippet), Staring At The Sun, Born To Be Wild (Edge Karaoke), Miami / My Mammy (snippet) / Cuba (snippet), Bullet The Blue Sky / America (snippet), Please, Where The Streets Have No Name / Playboy Mansion (snippet)

bisy: Discothèque / Love To Love You Baby (snippet) / Barbara Ann (snippet) / Black Betty (snippet) / Discothèque Howie B Hairy B Mix (snippet), If You Wear That Velvet Dress, With Or Without You, Hold Me, Thrill Me, Kiss Me, Kill Me, Mysterious Ways, One, Unchained Melody

2. 5 lipca 2005 Chorzów, Stadion Śląski Vertigo Tour 24 Vertigo, I Will Follow, The Electric Co. / Bullet With Butterfly Wings (snippet) / I Can See For Miles (snippet), Can’t Stand The Rain (snippet) / Elevation, New Year’s Day, Beautiful Day / Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (snippet), I Still Haven’t Found What I’m Looking For, All I Want Is You, City Of Blinding Lights, Miracle Drug, Sometimes You Can't Make It On Your Own, Love And Peace Or Else, Sunday Bloody Sunday, Bullet The Blue Sky / The Hands That Built America (snippet) / When Johnny Comes Marching Home (snippet), Running To Stand Still, Pride (In The Name Of Love), Where The Streets Have No Name, One

bisy: Zoo Station, The Fly, With Or Without You, All Because Of You, Yahweh, Vertigo / Happy Birthday (snippet)

3. 6 sierpnia 2009 Chorzów, Stadion Śląski U2 360° Tour 24 Breathe, No Line On The Horizon, Get On Your Boots, Magnificent, Beautiful Day / Mazurek Dąbrowskiego (snippet) / Blackbird (snippet), Elevation, New Year’s Day, I Still Haven’t Found What I’m Looking For / Stand By Me (snippet), Stuck In A Moment, Happy Birthday, Unknown Caller, The Unforgettable Fire, City Of Blinding Lights / Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (snippet), Birthday (snippet) / Vertigo, Crazy Tonight / Two Tribes (snippet), Sunday Bloody Sunday / Rock The Casbah (snippet), Pride (In The Name Of Love), MLK, Walk On / You'll Never Walk Alone (snippet), Where The Streets Have No Name / The Whole Of The Moon (snippet), One

bisy: Ultra Violet (Light My Way), With Or Without You, Moment of Surrender

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Nagrody Grammy

Rok Kategoria Nagrodzony
1988 Album of the Year The Joshua Tree
Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal The Joshua Tree
1989 Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal Desire
Best Performance Music Video Where the Streets Have No Name
1993 Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal Achtung Baby
1994 Best Alternative Music Album Zooropa
1995 Best Long Form Music Video Zoo TV: Live from Sydney
2001 Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal Beautiful Day
Song of the Year
Record of the Year
2002 Best Rock Album All That You Can’t Leave Behind
Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal Elevation
Best Pop Duo or Group with Vocal Stuck in a Moment You Can’t Get Out Of
Record of the Year Walk On
2005 Best Short Form Music Video Vertigo
Best Rock Song
Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal
2006 Album of the Year How to Dismantle an Atomic Bomb
Song of the Year Sometimes You Can’t Make It on Your Own
Best Performance by Rock Duo or Group with Vocal
Best Rock Song City of Blinding Lights
Best Rock Album How to Dismantle an Atomic Bomb

U2 jest rekordzistą, jeśli chodzi o nagrody Grammy (22 nagrody) – żadna inna grupa muzyczna nie zdobyła ich więcej.

BRIT Awards

Rok Kategoria
1983 Best Live Act (discretionary award)
1988 Best International Group
1989 Best International Group
1990 Best International Group
1992 Best International Group
1998 Best International Group
2001 Best International Group
Outstanding Contribution To Music

MTV Music Awards

Year Kategoria Nagrodzony
1987 Viewer's Choice With or Without You
1989 Best Video from a Film When Love Comes to Town
1992 Best Special Effects in a Video Even Better Than the Real Thing
1995 International Viewer's Choice Award–MTV Europe Hold Me, Thrill Me, Kiss Me, Kill Me
2001 Video Vanguard Award

Q Awards

Rok Kategoria
1990 Best Act in the World Today
1991 Best Act in the World Today
1992 Best Act in the World Today
1993 Best Act in the World Today
1994 Merit Award
1996 Q Inspiration Award
2004 Q Icon
2005 Best Live Act
2006 The Q Innovation In Sound Award (awarded to The Edge)
The Q Award of Awards

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. David Kootnikoff: U2: A Musical Biography (ang.). 2010. [dostęp 2012-02-11].
  2. Scott Calhoun: Exploring U2: Is This Rock ’n’ Roll?: Essays on the Music, Work, and Influence of U2. Scarecrow Press, 2011, s. 70. ISBN 978-0810881570.
  3. Marylinn Maione: Column: off the record..., vol. 6-201 (ang.). 2006-02-12. [dostęp 2012-04-04].
  4. a b U2: inducted in 2005 (ang.). The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2016-07-01].
  5. U2 Propaganda. 20 lat oficjalnego fanzinu U2, Poznań 2004, In Rock, ISBN 83-86365-77-3
  6. https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-54467937
  7. http://www.rocklistmusic.co.uk/rs200.html#Top%20500%20Albums
  8. https://www.u2.com/news/title/rocks-hottest-ticket-time-magazine/
  9. https://www.rferl.org/a/memories-of-u2-concert-sarajevo-fuel-nostalgia-two-decades-later/28779789.html
  10. Stephen Thomas Erlewine: Original Soundtracks 1 – Passengers (ang.). allmusic.com. [dostęp 2012-03-11].
  11. [1]
  12. [2]
  13. [3]
  14. [4]
  15. No Line On The Horizon : U2 : Review : Rolling Stone. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-23)].
  16. Nowa płyta U2 to bubel.
  17. U2.com > News > Magnificent Day. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-09)].
  18. U2.com > News > Unveiled!. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-09)].
  19. 10 najbardziej dochodowych tras koncertowych w historii – Muzyka, kultura.onet.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  20. Grupa U2 opublikowała bezpłatnie swój najnowszy album "Songs of I, www.wprost.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  21. Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2020-07-09].
  22. https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35035025
  23. https://www.u2.com/news/title/the-joshua-tree-tour-2019-/
  24. https://www.nytimes.com/2018/09/02/arts/u2-bono-loses-voice.html
  25. https://www.u2.com/news/title/experience--innocence--live-in-berlin
  26. All snippets U2 played – U2 on tour, u2gigs.com [dostęp 2017-12-19].
  27. U2 w Polsce! – Newsy – Muzyka w Onet.pl

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]