Garis
| Garis, lazût | |
|---|---|
| |
| Dabeşandina zanistî | |
| Cîhan: | Plantae |
| Parçe: | Magnoliophyta |
| Çîn: | Liliopsida |
| Kom: | Poales |
| Famîle: | Poaceae |
| Cins: | Zea |
| Cure: | Z. mays |
| Navê zanistî yê latînî | |
| Zea mays L. | |
Garis, gilgil, garisê misirî, garisê stenbolî, lazût an jî zalût (navê zanistî yê latînî: Zea mays) ji riwekên ku zad didî ye. Toximên xwe dibin ard û nan jê çêdibe. Garis tê kelandin jî. Garisî kelandin xayinê pê werdikin û dixwin.
Tê gotin ku bingeha vê giyayê navenda parzemîna Amerîkayê ye. Li Kurdistanê li gelek deveran tê çandin. Ji 50 hezarî zêdetir cureyê garisê hene. Li Kurdistanê "Garisê Ûris", "Garisê Kambaxrojê", "Garisê Romê" hwd hin cure tên bikaranîn. Mixabin di zimanê zanistiyê de navê wan çi ne, lê nehatiye kolîn.
Bêjenasî[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Peyv garis û peyva pehlawî gawars ji yekpeyvekê tên[çavkanî hewce ye].
Cureyên gêris yên sereke bi zimanê zanistiyê[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
- Zea mays indentata
- Zea mays everta
- Zea mays saccharata
- Zea mays amylaceae
- Zea mays ceratina
- Zea mays tunikata
- Zea mays indurata
Li Kurdistanê pirranî garis wekî arvan tê bikaranîn lê di kulîna kurdî de jî cihekê wê yî mezin heye. Ji arvanê garis cureyên xwarin hene.
Galerî[biguherîne | çavkaniyê biguherîne]
Garis
Gelek cureyên gêris hene
Cure garisekî bi navê Zea mays "fraise" (anku, "garisê tûfrengî")
Cure garisekî bi navê Zea mays "Oaxacan Green"
Zea mays 'Ottofile giallo Tortonese'
_MHNT_2.jpg)
