Wikipedia:Pagina principala

Ord Wikipedia
Jump to navigation Jump to search
Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha,
l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels!
Oz è mesemna, ils 9 da mars 2022
e nus avain actualmain 3’726 artitgels.


Artitgel da l’emna
Schwarzes Nashorn-01.jpg

Il rinoceros nair (Diceros bicornis) è ina spezia da mammals or da la famiglia dals rinoceros (Rhinocerotidae). El furma sper il rinoceros alv (Ceratotherium simum) la segund gronda spezia da rinoceros dal continent african. Ils animals d’in pais da fin a 1400 kilograms èn abitants da la savanna e da cuntradas avertas ed èn da chattar oz surtut en l’Africa da l’Ost ed Africa dal Sid. Là sa nutreschan els oravant tut da parts da plantas lomas, per il pli da diversas spezias d’acazias. Ils animals vivan a moda solitaria en territoris d’ina grondezza da fin a 40 km². Ina femella parturescha, sco che quai è il cas tar tut las spezias da rinoceros, per ordinari be in animal per letg. La mamma lascha tettar ses pitschen fin dus onns. L’origin dal rinoceros nair è da chattar en l’Africa e tanscha enavos radund 17 milliuns onns; stretgs parents da questa spezia da rinoceros èn però er cumparidas en il decurs da l’evoluziun en l’Asia da l’Ost. Pervi da ses corns vegn fatg intensivamain chatscha sin il rinoceros nair, uschia che quel è en privel da svanir.

Il rinoceros nair cuntanscha ina lunghezza dal chau e dal corp da fin a 350 cm – vitiers vegn anc ina cua d’ina lunghezza da fin a 70 cm. L’autezza da la spatla munta a var 160 cm. Il pais variescha tranter las schlattainas: vatgas cuntanschan per ordinari in pais da fin a 900 kg, entant che mastgels paisan fin a 1400 kg. Cun questas mesiras e pais furma il rinoceros nair la pitschna da las duas spezias da rinoceros africanas. En general ha questa spezia ina statura robusta, cun chommas fermas, curtas. Quellas fineschan, sco tar tut las spezias da rinoceros odiernas, en trais dets-pe; ils pes davant èn marcantamain pli gronds ch’ils pes davos. La lingia dal dies è levamain chavorgia. La caracteristica la pli marcanta dal rinoceros nair èn ses dus corns. Quel davant, pli grond, sa chatta sin il nas (corn nasal), quel davos, pli pitschen, sin il frunt (corn frontal).



Maletg da l’emna

Leotortoise2.jpg

Ina tartaruga panterina (Stigmochelys pardalis).

Foto: Muhammad Mahdi Karim



Davart Vichipedia

Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas.


Participaziun

Vuls ta participar?

Legia las pretensiuns minimalas per artitgels; la registraziun è recumandada ma betg obligatorica.

Vuls empruvar? Has basegn d'agid?

Legia las instrucziuns u tschenta ina dumonda en la pinta.

Gida a scriver e meglierar

ils artitgels che mintga Vichipedia duai aver.
ils 100 artitgels vitals.


Projects accumpagnants
Commons
Wikisource
Wikisource
Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource multiling
Wikisource
Wikisource
Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource talian
Wikibooks
Wikibooks
Cudeschs
Wikispecies
Wikispecies
Inventari da spezias
Meta-Wiki
Meta-Wiki
Coordinaziun tranter tut ils projects da Wikimedia
Translatewiki
Translatewiki
Translaziun da l'interfatscha d'utilisader per rumantsch
Wikidata
Wikidata
Banca da datas universala