Hindıstan
Hindıstan | |
---|---|
Desmal u Arma | |
Melumat | |
Ware | Cay biyayışi |
Mıntıqa | Asyaya Veroci |
Embıryani | Nepal, Bengladeş, Butan, Myanmar, Pakıstan, Cumhuriyetê Şariê Çini, İndonezya u Sri Lanka |
İdare | Government of IndiaParliament of India |
Erd | 3 287 263 km2 |
Nıfus | 1 326 093 247 |
Hıkumet | Cumhuriyeto federal |
Serdar | Ram Nath Kovind |
Kodê telefoni | +91 |
Letey saete | Indian Standard Time |
Kodê interneti | .in |
Zıwano resmi | Hindki u İngılızki |
Merş | Jana Gana Mana |
Cao tewr berz | Kanchenjunga |
Cao tewr nızm | Kuttanad |
Pere | Indian rupee |
Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,64 |
Xerita | |
Hindıstan, yew dewleta. Cayê xo verocê Asya dero. Dewleta Hindıstani zaf gırda; dınya de hewtına (7). Zımey Hindıstani de Nepal, Tibet, Çin u Buhutan; verocê cı de Okyanuso Hind u Sri Lanka; rocvetış de Bengladeş u Burma; rocawan de Pakıstan u Deryayê Erebi ca gêno. Paytextê Hindıstani Newê Delhiyo. Hindıstan 28 eyaletan ra yeno pêra (mıteşekkıla). Hindıstan ezayê Mıletê Yewbiyayey u G20iyo. Sistemê idarey demokrasiya.
Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Tarixê Hindıstan dewlemendiyo. Tewr verini de Medeniyetê Hindus Valey Hindıstan de ronışti bi. Feqet wextê İsay ra ravêr (İ.R.) 1500 de aşiratanê Aryani amey Hindıstan. Dıme Yunanan, İranan, Ereban u Moğalan Hindıstan işğal kerd. Seserra 18 de şarê Ewrope (Portekizan, Fransızan, İngilizan) amey Hindıstan. Feqet serra 1861 de Hindıstan pêro biye koloniy/mıstemera Britanya. Şarê Hindıstani zaf isyanan kerd; feqet Britanya semedê dinanê Hinduism u İslam ra kontrolê xo ard. Serra 1947 de Mahatma Gandhi esqerê Britanya fetılna. Feqet dewletê Hindıstani biye lete, Pakıstan niyay ro. Semedê Keşmır, beneta Pakıstan u Hindıstan hewl niya.
İklım u sûki[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Erdê Hindıstan zaf hira u gırdo. Ayra iklımê Hindıstani zaf vuriyeno. Zımey Hindıstani hem kıla hem honıko. Labelê verocê xo zaf germıno, zaf varan vareno. Lasêri zaf zerar danê.
Sûkê gırdi:
- 1. Mumbai, Nıfuse: 12,883,645
- 2. Delhi Newe, Nıfuse: 11,215,130
- 3. Bangalore, Nıfuse: 5,104,047
- 4. Kolkata, Nıfuse: 4,638,350
- 5. Chennai, Nıfuse: 4,352,932
Sûka Mumbai zaf ravêr şiya. Mumbai de bina u banê xeylê berzi estê, sûka doviziyo, paytextê borsayo, merkezê iqtısadê Hindıstaniyo. Mumbai merkezê film u xeceliyayışiyo. Bollywood Mumbai ra zaf nezdiyo.
Nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Nıfusê Hindıstan 1,1 milyara; dınya de dıyina (2). % 70 şarê Hindıstan dewıca. Nuşkar u wendoğê xo zaf niya (%65). Nêweşiyê AIDSi Hindıstan de yew problema gırdo. 5.8 milyoni şarê Hindıstani kewtê nêweşiyê AIDSi. Hindıstan de mıxtelıf dini estê: Hinduism, İslam, Musewi, Xrıstiyani, Zerduşti u Bahai. Zıwano resmi zafo; Hindki, İngilizki u xeylê Zıwanan.
İqtısad[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İqtısadê Hindıstan beno gırd. Her serre iqtısadê Hindıstan % 8 beno pil. Hindıstan zaf idxalat (eksport) keno. Semedê ercaniya karkerano ra, şırketanê Dewletanê Amerikayê Yewbiyayiyan zaf fabrikan vırazenê. Endustriyê komunikasyon, komputer u tıb Hindıstan de raver şiyê.
Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]
|
|
|