Forsíða

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Jump to navigation Jump to search

Velkomin(n) á Wikipedíu

Alfræðiritið sem allir geta unnið að í sameiningu

Grein mánaðarins

BChmielnicki.jpg

Bogdan Kmelnitskíj var stjórnmála- og hernaðarleiðtogi úkraínskra kósakka í þáverandi pólsk-litháíska samveldinu. Kmelnitskíj leiddi uppreisn gegn pólska aðlinum árið 1648 og stofnaði sjálfstætt höfuðsmannsdæmi á landsvæði sem nú er í Úkraínu. Síðar hallaði hann sér að rússneska keisaradæminu og samþykkti árið 1654 að sverja Rússakeisara hollustu sína með Perejaslav-sáttmálanum.

Eftir dauða Kmelnitskíj varð til eins konar þjóðsagnahefð í kringum hann. Hann varð að baráttutákni kósakka og að úkraínskri þjóðhetju. Valdatíð hans er þó jafnframt alræmd fyrir ofsóknir gegn Pólverjum, kaþólikkum og sérstaklega Gyðingum. Nokkrir tugir þúsunda þeirra voru drepnir af stjórn Kmelnitskíj.

Í fréttum

Innrás Rússa í Úkraínu 2022

Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen  • Kórónaveirufaraldurinn  • Sýrlenska borgarastyrjöldin  • Stríð Rússlands og Úkraínu

Nýleg andlát: Adda Bára Sigfúsdóttir (5. mars)  • Mark Lanegan (22. febrúar)


Atburðir 7. mars

  • 2001 - Sprenging í flugeldaverksmiðju í Fanglin í Kína varð tugum barna að bana. Börnin voru neydd til að búa til flugelda í skólanum.
  • 2001 - Sjö manns voru dæmd fyrir peningaþvætti í Héraðsdómi Reykjavíkur. Þetta var í fyrsta skipti sem dæmt var eftir lögum um peningaþvætti á Íslandi.
  • 2007 - Garuda Indonesia flug 200 hrapaði við Yogyakarta í Indónesíu með þeim afleiðingum að 20 farþegar og 1 áhafnarmeðlimur létust en 119 komust lífs af.
  • 2009 - Geimsjónaukanum Kepler var skotið á braut um Sól. Hann á að leita að reikistjörnum utan sólkerfisins.
  • 2009 - Tveir breskir hermenn voru skotnir til bana í Antrim-sýslu á Norður-Írlandi. Samtökin The Real IRA lýstu ábyrgð á hendur sér.
  • 2010 - Kathryn Bigelow var fyrsta konan sem hlaut Óskarsverðlaun fyrir bestu leikstjórn fyrir kvikmyndina Sprengjusveitin (The Hurt Locker).
  • 2021 - Íbúar í Sviss kusu að banna niqab og búrkur í þjóðaratkvæðagreiðslu með 51% meirihluta.

Vissir þú...

Annie Leibovitz
  • … að fyrsta sjálfvirka uppþvottavélin var fundin upp af Bandaríkjakonunni Josephine Cochrane árið 1886?
  • … að fiskurinn tannkarpi (sjá mynd) hefur verið fluttur til annara landa í þeim tilgangi að verða líffræðilega vörn við illgresi í vatni, í tjörnum, í uppistöðulónum og öðrum almenningsvötnum?
  • … að íshokkí er vinsælasta vetraríþróttin miðað við fjölda þátttakenda?
Efnisyfirlit