Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigiemand verbeter en uitgebrei kan word.	Maandag, 21 Februarie 2022 Hier is tans 102 135 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n wêreldklas-ensiklopedie in Afrikaans te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Die James Webb-ruimteteleskoop (JWRT) is ’n ruimteteleskoop wat deur Nasa ontwikkel is, met bydraes deur die Europese Ruimteagentskap (ESA) en die Kanadese Ruimteagentskap (CSA). Dit is op 25 Desember 2021 gelanseer. Die JWRT sal ’n resolusie en sensitiwiteit sonder presedent hê, van sigbare lig met lang golflengtes tot middelinfrarooi, en sal die Hubble-ruimteteleskoop vervang as Nasa se vlagskipsending in astrofisika. Dit is genoem na James E. Webb, wat van 1961 tot 1968 die administrateur van Nasa was en 'n groot rol in die Apollo-program gespeel het.

Die teleskoop het ’n gesegmenteerde primêre spieël van 6,5 m. Die JWRT moet permanent onder 50 kelvin (-223 °C) bly om dowwe seine in die infrarooi te registreer sonder belemmering deur 'n ander hittebron; daarom sal dit by die Son-Aarde se Lagrange-punt L₂ ontplooi word, 'n punt sowat 1,5 miljoen km van die Aarde af, waar die teleskoop se sonskerm dit terselfdertyd teen verhitting deur die Son, Aarde en Maan kan beskerm.

Die JWRT is ontwerp om veel beter beelde as Hubble na die Aarde terug te stuur en voorwerpe van tot 100 keer dowwer waar te neem. Dit sal 'n groot verskeidenheid ondersoeke in sterrekunde en kosmologie moontlik maak. Dit sluit sterrestelsels in met 'n rooiverskuiwing van tot z≈20, wat van die heelal se oudste en verste voorwerpe is, asook gedetailleerde waarnemings van moontlik bewoonbare eksoplanete.

Dit is op Kersdag 2021 vanaf Kourou, Frans-Guiana, deur 'n Ariane 5-lanseringsvoertuig gelanseer. Nasa het die lansering as "foutloos" en "perfek" beskryf. Teen 24 Januarie 2022 was die teleskoop ten volle ontplooi en het dit in 'n halowentelbaan om L₂ gegaan. Dit ondergaan tans finale toetse en instellings voor die beplande navorsing.

Op 3 Februarie 2022 het Nasa getweet dat die teleskoop sy eerste fotons waargeneem het, en op 11 Februarie 2022 het Nasa aangekondig die teleskoop het die eerste fase van sy instelling voltooi, met elke segment van sy primêre spieël wat die ster HD 84406 opgespoor, afgeneem en min of meer gesentreer het. Die instelling, asook toetsing en kalibrasie, sal teen die middel van die jaar voltooi wees en die eerste amptelike foto's kan dalk daarna uitgereik word. Daarna sal die beplande navorsing begin.

...lees verder

In die nuus

Die Springbokheelagter in 1967, Henry Oswald de Villiers, sterf op 76.
Die Senegalese president Macky Sall neem die voorsitterskap van die Afrika-unie by Félix Tshisekedi oor.
Senegal se sokkerspan wen die eindstryd van die CAF se Afrikanasiesbeker teen Egipte en palm sodoende sy eerste titel in. Die gasheer Kameroen eindig in die derde en Burkina Faso in die vierde plek.
In die eindstryd van die o/19-krieketwêreldbeker in Wes-Indië verslaan Indië Engeland met vier paaltjies en palm sodoende hul vyfde o/19-titel in.
Tydens die Australiese Ope het die Australiese tennisspeler Ashleigh Barty haar derde Grand Slam-toernooi gewen, terwyl die Spaanse tennisspeler Rafael Nadal sy 21ste toernooi ingepalm het.

Het u geweet...

... dat die Bastille, een van Parys se geskiedkundige bakens, nie meer bestaan nie? Dit is tussen 16 Julie 1789 en Oktober 1790 deur Pierre-François Palloy afgebreek.

... dat die Ellis Park-stadion nie na William Webb Ellis vernoem is nie? Dit is vernoem na 'n Johannesburgse stadsraadslid mnr. J.D. Ellis wat die grond vir die oprigting van die stadion beskikbaar gestel het.

...dat die Gautrein se spoorwydte van 1 435 mm breër is as die standaardwydte van 1 067 mm van die Suid-Afrikaanse smalspoor? Dit is só gekies om die trein se stabiliteit te verseker teen sy topsnelheid van 160 km/h.

Vandag in die geskiedenis

21 Februarie: Internasionale Wêreldmoedertaaldag; Presidentsdag in die Verenigde State.

1613 – Michail word eenparig deur die Zemski Sobor tot tsaar verkies en begin daarmee die Romanof-dinastie in die Tsaredom van Rusland.
1804 – Die eerste selfaangedrewe stoomenjin of lokomotief, gebou deur Richard Trevithick, loop vir die eerste keer in Wallis.
1838 – Samuel Morse demonstreer die telegraaf aan die Amerikaanse president Martin Van Buren en sy kabinet.
1888 – Die Nederlandse skilder Vincent van Gogh kom in Arles in die suide van Frankryk aan.
1987 – Die leiers van die Action Directe, 'n linksgesinde terreurorganisasie, word op 'n plaas naby Orléans, Frankryk, deur die polisie betrap.