صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۸۵۱٬۶۳۱ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

حادثه آکو یا انتقام چهل و هفت رونین یک رویداد تاریخی در قرن ۱۸ است که در آن یک گروه از رونین‌ها (سامورایی‌های بدون ارباب) انتقام مرگ ارباب خود را می‌گیرند. حادثه آکو به رشته حوادث به هم پیوسته‌ای گفته می‌شود که روز چهاردهم از ماه سوم سال چهاردهم گنروکو برابر با ۲۱ آوریل ۱۷۰۱ میلادی، با زخمی شدن کیرا یوشیناکا توسط آسانو ناگانوری آغاز شد و یک سال و نه ماه بعد، در روز چهاردهم ار ماه دوازده سال پانزدهم گنروکو برابر با ۳۰ ژانویه ۱۷۰۳ میلادی، با حمله رونین‌های آکو به عمارت کیرا پایان یافت. در روز چهاردهم مارس سال ۱۷۰۱ میلادی، توکوگاوا تسونایوشی، شوگون حاکم شوگون‌سالاری توکوگاوا، آسانو ناگانوری دایمیوی قلمروی آکو را مأمور پذیرش فرستاده‌ها از دربار امپراتوری در کیوتو قرار داد. شوگون همچنین یکی از اشراف بنام کیرا یوشیناکا را به عنوان مسئول آموزش تشریفات به آسانو ناگانوری منصوب کرد. روز آخر پذیرایی در قلعه ادو، آسانو شمشیر کوتاه واکیزاشی را کشید و قصد کشتن کیرا را داشت. آسانو به انجام سپوکو (خودکشی آئینی) محکوم شد، اما کیرا هیچ مجازاتی دریافت نکرد. شوگون‌سالاری (باکوفو) همچنین زمین‌های آسانو در قلمروی آکو را نیز مصادره کرد؛ بدین ترتیب سامورایی‌هایی که در خدمت وی بودند نیز کار و محل زندگی خود را از دست دادند و به رونین (سامورایی بدون ارباب) تبدیل شدند. یک سال و نه ماه بعد، در روز ۳۰ ژانویه سال ۱۷۰۳ میلادی، اُوایشی یُوشیئو، که یک سامورایی عالی‌رتبه در خدمت آسانو بود، با رهبری یک گروه چهل و هفت نفری از رونین‌ها به عمارت کیرا در ادو وارد شدند و کیرا را کشته و سپس سر او را بر روی قبر آسانو در معبد سنگاکو (واقع در توکیوی کنونی) گذاشتند. آنها سپس خود را به مقامات رسمی تحویل دادند و در ۲۰ ماه مارس ۱۷۰۳ میلادی، به حکم شوگون‌سالاری با انجام سپوکو به زندگی خود پایان دادند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… گروور کلیولند اولین و تا به امروز تنها رئیس‌جمهور در تاریخ ایالات متحده آمریکا است که در دو دوره غیر متوالی به این منصب رسیده‌است؟(در تصویر)
… گاوبازی تورئو در سال ۲۰۱۳ و طبق تصویب کرتس خنرالس، مجلس نمایندگان اسپانیا به عنوان بخش غیر قابل انکار میراث فرهنگی این کشور نامیده شد؟
… شاپرک اطلس بزرگترین پروانه‌سان دنیا، فاقد اندام کامل دهان است و از چربی ذخیره‌شده پس از دگردیسی تغذیه می‌نماید؟
… دختر لر نخستین فیلم ناطق به‌زبان فارسی است؟
… خدای جنگ: خیانت تنها نسخه از مجموعه انحصاری مشهور پلی‌استیشن موسوم به خدای جنگ است که بر روی این کنسول بازی ویدئویی منتشر نشد؟
… مجازات تخته‌پیمایی شیوه‌ای از اعدام بود که توسط دزدان دریایی و شورشیان کشتی برای شکنجه روانی قربانیان انجام می‌گرفت؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۵ دی ۱۴۰۰ خورشیدی) ۸۵۱٬۶۳۱ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

دنیاگیری کروناویروس

بتی وایت

بتی وایت (در تصویر) بازیگر و کمدین آمریکایی در ۹۹ سالگی درگذشت.
استند نیوز پس از دستگیری کارکنانش به اتهام انتشار مطالب فتنه‌انگیز، در هنگ کنگ تعطیل شد.
دزموند توتو اسقف اعظم آفریقای جنوبی و فعال حقوق بشر در ۹۰ سالگی درگذشت.
تلسکوپ فضایی جیمز وب از پایگاه فضایی گویان به فضا پرتاب شد.
آتش‌سوزی کشتی در بنگلادش دست‌کم ۴۰ کشته برجای گذاشت.

یادبودها

امروز: چهارشنبه، ۵ ژانویه ۲۰۲۲ میلادی برابر ۱۵ دی ۱۴۰۰ هجری خورشیدی و ۲ جمادی‌الثانی ۱۴۴۳ هجری قمری (UTC)

رویدادها

۱۹۶۸ - با به قدرت رسیدن الکساندر دوبچک، دوره‌ای از گسترش آزادی‌های سیاسی و اجتماعی موسوم به بهار پراگ در چکسلواکی آغاز شد که تا ۲۰ اوت همان سال و اشغال این کشور به وسیله ارتش سرخ شوروی ادامه داشت.
۲۰۰۵ - اریس بزرگترین سیاره کوتوله در منظومه شمسی کشف شد.

زادروزها

۱۵۹۲ - زادروز شاه جهان پنجمین امپراتور سلسله گورکانیان هند
۱۸۴۶ - زادروز رودولف کریستف یوکن فیلسوف آلمانی، برنده جایزه ادبیات نوبل ۱۹۰۸
۱۸۷۶ - زادروز کنراد آدناور نخستین صدراعظم جمهوری فدرال آلمان
۱۹۳۲ - زادروز اومبرتو اکو نشانه‌شناس، فیلسوف ، منتقد ادبی و رمان‌نویس ایتالیایی
۱۹۳۸ - زادروز خوآن کارلوس اول اسپانیا پادشاه سابق اسپانیا
۱۹۴۱ - زادروز هایائو میازاکی کارگردان و تهیه‌کنندهٔ ژاپنی فیلم‌های پویانمایی، طراح، گرافیست و فیلمنامه‌نویس

درگذشت‌ها

۱۳۷۳ - کشته شدن منصور ستاری از فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
۱۵۳۱ - درگذشت بابر مؤسس سلسله گورکانیان هند و امپراتوری مغولی هند
۱۵۸۹ - درگذشت کاترین مدیچی ملکه فرانسه
۱۷۶۲ - درگذشت الیزابت روسیه امپراتریس روسیه از ۱۷۴۱ تا زمان مرگ
۱۹۳۳ - درگذشت جان کالوین کولیج سی‌امین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
۱۹۷۰ - درگذشت ماکس برن (در تصویر) فیزیکدان و ریاضیدان آلمانی، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۵۴
۲۰۱۴ - درگذشت اوزه‌بیو فوتبالیست اهل پرتغال

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای ژانویه – یادبودهای بیشتر…