Tasna Tamzwarut
ISKKILN IMAZIƔN | ||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A | B | G | Gʷ | D | Ḍ | E | F | K | Kʷ | H | Ḥ | Ɛ | X | Q | I | J | L | M | N | U | R | Ṛ | Ɣ | S | Ṣ | C | T | Ṭ | W | Y | Z | Ẓ |
Amzruy • Asmrsl • iminagn • Amsawal |
Muḥammad Albnsir
Iga Muḥmmad Ajaḥud (1937-1989) ittussann s rrays Muḥmmad Albnsir nɣ Ddmsiri ṛṛays d unaẓuṛ n uẓawan ittussann bahra ɣ ugns ula ɣ bṛṛa n tmazirt, ilul ɣ 1936 ɣ Tamsult tama n Tarudant d Imi n Tanut ɣ taqbilt n Dmsira, wayni izri mnaw isgasn ɣ Tigmmi Tumlilt.
Iḥsa lqṛan ɣ tmzgida n tmazirt nns ɣ tmẓi nns, wayni ifaɣ aykat ribab ayliɣ itawsan ɣ 1963. ɣkodan ayfta aytirir ɣ timizar n urupa zund Fransa, Bljika, Lalman d Swisra.
Issnti ar ittiri amarg d uẓawan sg mẓẓi nns, lliɣ iskr rribab nns srs iẓlin, d lliɣ issnti ar issflid i imurign n rrways bahra ttawssanninzund lḥajj blɛid d bubakr anccad, immaɣ ula ar ittaws ɣ tfugliwin d iwizn n imurig d uẓawan ttilinin ɣ tmazirt nns d tsggiwin nns
Ɣ tɛɛurma nns, izug s bṛṛa n tmazirt, iskr imuddutn s mnnawt tmizar ɣ uṛubba, mac ɣ tgira isti ad ig rrays d unaẓuṛ, issnti ilmma ar iskar amarg d tssfifin ɣ isawl f kigan n imrsiwn lli dar tazdayt d tmukrisin n tudrt d wamun d tsrtit d tdmsa d usgd. aylliɣ akk iga s ixf nns d umarg nns yat tinml iẓlin ɣ yigr n uẓawan d imurig amaziɣ ɣ d ffɣn inaẓuṛn yaḍnin ttawssannin zund faṭima tabaɛmrant d wiyyaḍ.
Ifl d ṛṛays albnsir tugt n tssfifin n umarg d tugt n tmdyazin, ismun umrzu d umara amaziɣ muḥammad mustawi tukt gisnt ɣ idlisn lli d ffɣnin ɣ mnnawt tẓṛigin ggutnin.
Asif n Wansifn
Asif n wansifn nɣ Asif n isaffn iga yan wasif bahra imqqurn g tmazirt n Lmɣrib. Yullid wasif n Wansifen sg idraren n waṭlaṣ anammas issudu s umnid n umalu allig nn-iffi g taman tiɣremt n Uzmmur, g ugaru (océan) Aṭṭlanṭi. Tiɣzi gis 555 Km, tamkta n waman sgis izrrin ar traḥan ar 117 m3/s, ɣayadd a yudjan asif n wansifen ayeg asif wiss sin g tmazirt n Lmɣrib.
Isaffen n Tasawt d Wad lɛbid gan isaffen imqqran dadd i-tt-ffin g wasif n wansifen, ssin itsen uckand seg idraren n waṭlaṣ amqqran, seg tmnaḍin Infeḍwak d Innultan, seg tsga n unẓul.
Asif n wansifen yattuy bahra watig-ns g umzruy tmazirt n Lmɣrib d umaḍal aqbur, iqqim iga iwtta ger tagldit n Fas d Tagldit Murrukc g uzmz Iwaṭṭasen d Imarinen, allig d ikcem urumi Afranṣawi s Lmɣrib g usggas n 1912. Ig daɣ asif-ad iwtta inger tiqqbilin n Ccawiyya d Rrḥamna, tili dars daɣ yat tawwri tagjdant g tibḍit tatrart n Murrukc, illa inger Tasga n Mrrakc-Asfi d tasga n Tigmmi tumlilt-Sttat.
Iggura
Tazwart
Tga Wikipidya yat tsanayt nɣ d asamu amuṭṭun igan ilelli nɣ aḥuṛṛi illan s ɣaydd n tutlayin, tettuyskar d tettuyɛdal fad ad tg yat twuri n umyawas innurẓmn i kraygat yan, xdmn gis agudi n imaratn nna gis ittaran bla ad gis rbḥn nɣ ad gis amẓn tiɣrad, s uwttas ad tg tussna yat tɣawsa igan fabuṛ ur iqqan ad dars yili atig d kraygat yan dars azrf ad iɣr d ad yaqqra ɣayli ittiri.
Tga Wikipidya yan zɣ iɣbula n lmɛlumat nna akk imqqurn d nna akk ittuyssann ɣ umaḍal ɣ ammas n wantirnit, d nttat yat zɣ smuss d mraw isitn lli d ttkkan middn bzaf s tṣnif lli tskr Aliska ɣ wayyur n yunyu 2020. Ar takka tsanayt ad yan lmuḥtawa igan fabuṛ d bla n id lichar. Tumẓ tt tmrslt n Wikimidya d nttat ad sis ittklfn, tga tmrslt ad yat tmaddast ur igi awttas nns iqariḍn, ar t ttmwaln middn ɣar s twisi d ttabarruɛat.
Ɣilad, Wikipidya n Taclḥit llan gis: | ||
1 103 n imgradn |
21 n imdrawn ikuyasn |
985 n imdrawn |
Llan isnfarn n Wikipidya s tutlayin timaziɣin yaḍnin, llan gisn willi iṭṭafn yad asml amaddud nnsn ɣ Wikipidya, wiyyaḍ urta, llan ka sul ɣ ammas n Inkubator nna ɣ ttilin isnfarn n Wikimidya kullu tn lli urta ttuqbaln.
Ansmassu
Ansmassu (s taserɣint : محرك, s tafransist : Moteur) iga yan wallal issnfaln tazmart mkann tga, s tazmart tamussant (ar takka amussu).Tasnaẓɣuṛt :
Taguri ad ''Ansmassu'' tkkad amyag n "Smass", acku Ansmassu ar ismussu kra g t-nga, zund ukan tihirrit, taylalt ...
- Smass afus.
- Smass ifx nk.
- Smass aḍaṛ nk.
Anɣmis g tutlayt
Asgzl g tutlayt tamaziɣt:
- Asinag agldan n tussna tamaziɣt: SGSM
- Asinan amaziɣ: SM
- Asira anamur n tanfrut tadusant n isadurn: SNNDS
- َAgraw amaḍlan amaziɣ: GMM
- Tagldit n Lmɣrib: GM
- Tazlɣa n imaratn s tmaziɣt: ZMM
- Tafidiṛalit tanamurt n tmsmunin timaziɣin: FNMM
Ar nttkks iskkiln imzwwra |
Lislam
Iga Lislam nɣ Islam (s tirra n zikk s tfinaɣ : « ⵍⵙⵍⵎ » ; s tɛrabt : الإسلام) yan ddin abrahmiy ittuḥḥadn rbbi. Yiwit-id urqqas Muḥmmad , ar ttinin i wanna iḍfarn ddin ad "amslm" nɣ iɣ guttn "imuslmn".
Ar isslmad Lislam is rbbi iga yan d ur illi kra n rbbi bla Allah (s tɛrabt : الله), d is iga Muḥmmad arqqas nns iggz fllas Lquran s tɣarast n unglus Jibril . Tga tugtt n imaziɣn imuslmn.
Awsat ɣ Wikipidya
Awsat ɣ tirra n imgradn n Wikipidya s tutlayt Taclḥit afad ad timɣur uggar, Ɣid a ɣ tẓḍarm ad trnum kra n umgrad amaynu, arayat aynna mi tẓḍarm bac ad igutn imgradn s tutlayt Taclḥit. Iɣ tesɣawsat s tiwisi ɣ tirra n imgradn, tẓḍaṛt ad nn-taggʷt ɣ Tasna n Tiwisi.
Wikipidya iga yan ɣ isnfarn n Timrslt n Wikimidya, ilin daɣ kra n isnfarn yaḍn n tmrslt ad zun d:
Inagraw n isfka tugtmidya
Asnfar n iɣawasn iwikitn
Amyawas f isnfar n Wikimidya
Agudi n idllisn d Iṭṛiṣn ipidagugiyn
Tasila n isfka ilellin
Akttur ilellin n inɣmisn
Tadla n ibdurn
Tasdlist n ukttur ilellin
Tadla n wanawn
Imassn n usslmd ilellin
Amanar n umuddu ilellin
Amawal imqqurn