Akademia (uczelnia)
Akademia (łac. academia, gr. Akadémia) – początkowo zgromadzenie uczonych lub artystów, którzy kształcili się pod kierunkiem wybitnego autorytetu, mające na celu rozwój nauki i sztuki. Nazwa wywodzi się od starożytnej szkoły Platona założonej w gaju Akademosa.
Pierwsze nowożytne akademie powstały w epoce renesansu we Włoszech. Model współczesnej akademii nauk jako instytucji publicznej o zasięgu ogólnokrajowym ukształtował się XVII–XVIII wieku. Współcześnie terminem tym nadal określa się zgromadzenia naukowców, np. Polska Akademia Nauk, oraz rodzaj uczelni.
Akademie w Polsce[edytuj | edytuj kod]
W Polsce nazwa ta pojawia się w drugiej połowie XVI w. W okresie przedrozbiorowym określano nią zarówno uniwersytety (Akademia Krakowska), uczelnie aspirujące do miana uniwersytetu (Akademia Lwowska), jak i niektóre wyróżniające się szkoły niższego szczebla (Akademia Chełmińska).
Polskie uczelnie będące akademiami[edytuj | edytuj kod]
Współcześnie uczelnia może używać w nazwie określenia akademia, jeśli jest uczelnią akademicką, tj. jeżeli prowadzi działalność naukową i posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 1 dyscyplinie naukowej albo artystycznej[1]. Inne typy uczelni w Polsce to: uniwersytet, uniwersytet techniczny, uniwersytet przymiotnikowy, politechnika.
Uczelnie publiczne będące akademiami[edytuj | edytuj kod]
O profilu humanistycznym[edytuj | edytuj kod]
O profilu technicznym[edytuj | edytuj kod]
- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
- Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Akademie wojskowe[edytuj | edytuj kod]
- Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu
- Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
- Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni
- Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie
- Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie
Pozostałe akademie[edytuj | edytuj kod]
- Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
- Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie
- Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
- Akademie muzyczne
- Akademie sztuk pięknych (ASP)
- Akademie wychowania fizycznego (AWF)
- Akademia Morska w Szczecinie
Uczelnie niepubliczne będące akademiami[edytuj | edytuj kod]
- Akademia Finansów i Biznesu Vistula
- Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku
- Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
- Akademia Polonijna w Częstochowie
- Europejska Akademia Sztuk w Warszawie
- Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie
- Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
- Akademia Ignatianum w Krakowie
- Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
- Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
- Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie
- Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Art. 16 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r. poz. 1668, z późn. zm.).