Երաժշտական գործիքներ
(Վերահղված է Երաժշտական գործիքից)
Jump to navigation
Jump to search
Երաժշտական գործիքներ,Երաժշտական գործիքներ եղել են դեռ շատ վաղուց։ Նրանք նախատեսված են եղել երաժշտական հնչյուններ ստանալու համար։ Պայմանականորեն ընդունված է տարբերակել ժողովրդական և պրոֆեսիոնալ երաժշտական գործիքներ։ Ժողովրդական երաժշտական գործիքները կարևոր դեր ունեն ժողովուրդների երաժշտական կյանքում, ըստ յուրաքանչյուր երաժշտական գործիքի ձայներանգի, հնչման ուժգնության, նաև ձայնածավալի՝ գործիքները լինում են փողային, ստեղնավոր, լարային, հարվածային։
- Քնար (լատիներեն՝ lyra) – Լինում է ուղղանկյուն կամ կլոր։ Լարերը ձգված են նույն հավասարությամբ, պատրաստվում էին ոչխարի բարակ աղիքից և ունեին ոչ շատ բարձր նուրբ ձայն։ Գործիքն ստեղծվել է շատ վաղուց և օգտագործվում է մինչ օրս։ Ամենահին քնարը գտել են Ուր քաղաքում՝ պեղումների ժամանակ։ Քնար գործիքի մասին շատ է խոսվում Աստվածաշունչում։ Շատ գրավիչ է այն պատմությունը, թե ինչպես էր Դավիթը քնար նվագելով դուրս հանում Սավուղի մեջ գտնվող դևերին։
- Տավիղ (Նեպել), Լարային երաժշտական գործիք է, տավիղը քնարի քիչ ավելի մեծ տեսակն է։ Այս երաժշտական գործիքը մեծ ճանաչում է ունի իր գեղեցիկ ձայնի շնորհիվ։ Լարերը պատրաստված են եղել ոչխարի հաստ աղիքից, ուստի նա պետք է քնարից ավելի ցածր տոնայնություն և բարձր ձայն ունենար։ Հին ժամանակներում տավիղը նվագում էին ձեռքով, քայլելու ժամանակ։ Գործիքի Աստվածաշունչում հիշատակվում է ավելի քան 20 անգամ։
- Թմբուկ (TOF) – Թմբուկը ձեռքի հարվածային գործիք է։ Լինում է մեծ կլոր և բարակ՝ մի կողմից կաշվեպատ, իսկ կողքերից ամրացված էին լինում երկաթներ։ Այս գործիքն օգտագործում էին կանայք և ռիթմեր ստեղծում բթով և ցուցամատով, երբեմն հարվածում էին ամբողջ ձեռքով։ Գործիքն օգտագործում է տարբեր առիթների ժամանակ, հաճախ ուղեկցվում էին պարերով։ Ինչպես նաև օգտագործվում էր Աստծուն փառաբանելու ժամանակ։
- Փող – Այս գործիքն օգտագործում էի բանակային ճամբարներում՝ զինվորներին հավաքելու համար։ Ունի մոտ 45 սմ երկարություն։ Աստվածաշնչում գործիքի մասին հիշատակվում է բազմիցս։
- Սրինգ - Սրինգի մասին տեեկությունները շատ քիչ են, Աստվածաշնչում նրա մասին հիշատակվում է մոտ 10 անգամ։
- Շեփոր – Շեփորը օգտագործում է բարձր ազդանշանների համար։ Գործիքը պատրաստում են կենդանիների կոտոշներից, լինում է նաև ոչխարի կոտոշից։ Նրան նվագում էն՝ ծայրամասից ուժեղ սղմելով շրթունքներին։ Կարողանում է հնչեցնել մի քանի ձայնային ազդանշաններ, ձայնանշանները լինում էն տարբեր տոնայնության և երկարության։ Աստվածաշունչը գործիքի մասին խոսում է 70-ից ավելի անգամներ։
- Դաշնամուր - Երաժշտական գործիքներից մեծագույնը։ այսպես են արտահայտվում ոմանք դաշնամուրի մասին։ Նա համարվում է աշխարհում ամենատարածված գործիքներից մեկը, մեծ ձայնածավալի և հարուստ հնչողության շնորհիվ այն օգտագործվում է ինչպես դասական, այնպես էլ ջազային և հանրամատչելի երաժշտություն նվագելու համար։ Դաշնամուրին անվանում են բեմերի շքեղ տիրուհի։ Նա նույնիսկ կարող է մեղմորեն ձայնակցել լույնիսկ ամենաամաչկոտ երգչին։ Այս հրաշք երաժշտական գործիքը ստեղծել է իտալացի Բարտոլոմեո Կրիստոֆորին։ Նա իր հայտնագործությունը անվանեց «gravicembalo col piano e forte», որը նշանակում է «կլավեսին՝ մեղմ և ուժգին ձայնով», կրճատ՝ «pianoforte» կամ «piano»։
Գառնիի պեղումներով հայտնաբերվել է ոսկրե սրինգ, որը վերագրվում է մեր թվարկությունից առաջ II հազարամյակին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 534)։ 
|