Štamparstvo
Štamparstvo je mehanički proces pri kojem se tekstovi i slike masovno reproduciraju na neku ravnu površinu, najčešće papir. Tako nastala djela se mogu objavljivati i umnožavati u velikom broju primjeraka. Do otkrića ovog procesa, monopol na pravljenje i ručno umnožavanje dokumenata i knjiga (manuskripta) imao je vrlo mali broj specijalista. U Evropi su to bili naročito školovani svećenici u manastirskim skriptorijima.
U istočnoj Aziji, već u 8. vijeku postojala su štampana djela. Moderna štampa sa izmjenjivim slovima u Evropi se pojavila u 15. vijeku, a prvu takvu štamparsku mašinu koja je mogla fleksibilno, brzo i relativno jeftino napraviti veće tiraže napravio je Johannes Gutenberg. S tom mašinom uveden je određeni stepen "demokratizacije" u proces izdavanja i širenja pisanje riječi i informacija, te je postavila osnove za masivno "odumiranje" državne i crkvene birokratije koja se protivila slobodama građana. Razvoj štamparstva je prvi put u historiji čovječanstva omogućio širenje znanja, vijesti i razmjene mišljenja, slobodnih od strogih kontrola od strane vladara i crkve, što je dugoročno dovelo do velikih društvenih prevrata i promjena. Također ono je bilo pokretačka snaga epohe renesanse kao i za doba prosvjetiteljstva, a igralo je i vrlo važnu ulogu pri razvoju građanske misli. Javno mišljenje, na koje je tehnika štamparstva imala revolucionarno dejstvo, stavljeno je pod pitanje zbog novih istraživanja i proučavanja. Kao kontrolni mehanizam za dobijene slobode vrlo brzo je nastala državna cenzura štamparija a protiv nepoželjnih izdavača i štampara počeli su progoni od strane države. Iz takvog historijskog konteksta razvila se i moderna demokratija koja se manifestira kroz osnovne slobode štampe.
 |
Commons ima datoteke na temu: Štamparstvo |