Wikipedia:Houptsyte

Schwyzerdütsch

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia! Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet werde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und helfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet werde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 27.971 Artikle.

Artikel vor Wuche: Schwoobedoor

S Schwoobedoor (dt. Schwabentor, im Mittelalter au Obertor gnännt) isch s jinger vu dr baide no erhalten Stadtdoor (→ Martinsdoor) vu dr mittelalterlige Stadtmuure vu Fryburg.

Dr Doorduurm isch um 1250 böue woore, het uurspringli ne Zwinger in Riichtig Stadtgraabe ghaa un isch zue dr Stadtsyte zues ufig gsii, eerscht anne 1547 sich er mit ere Staiwand zue dr Stadt zuegmacht woore. Anne 1572 isch e Stäägediirmli aagfiegt woore. 100 Joor speeter het dr Mathäus Schwäri uf dr Innestadtsyte s Bild vun eme Chaumann mit eme Fuerwäärch gmoolt, wu im 19. Joorhundert d Saag vum Schwoob derzue entstanden isch, wu mit zwai Fässer voll Gäld uf Fryburg chuu isch go d Stadt chaufe. Är isch uusglacht woore, un s Glächter isch no greeßer woore, wu si rusgstellt ghaa het, ass es in dr Fässer nume Sand un Chiis ghaa het — sy Frau het voor syre Abrais häälige s Gäld geg di wäärtloos Filig uusduscht.

Bis Ändi 19. Joorhundert isch s Schwoobedoor chuum veränderet woore. Doodmool hän jetz Dail us dr Buurgerschaft us vercheerstächnische Grind dr Abriss vu dr beede no erhaltene Stadtdoor gforderet. Dr Ooberbuurgermaischter Otto Winterer het si aber derfiir yygsetzt, si z erhalte un uuszgstalte. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

Friburger Buppebihni

... dass s Handbuppespil vu de Friburger Buppebihni in eme traditionelle Guckkaschte stattfindet?
... dass koi anderer remisch-deitscher Herrscher vom Middlalter deradige Heana ond Diafana hat erleaba miasa wia dr Heinrich IV. (HRR)?
... dass dr Ararat ds Nationalsymbol vo de Armene isch un im Wappe vo Armenie abbildet isch, ou we der Ararat hüt i der Türkei lyt?
... dass dr Göri Klainguti zäme mit sinere Tochter Sidonia Klainguti Redakter vom Chalender Ladin gsi isch?
... dass d Christina Bauer ìm Dezamber 2020 àls medizinischer Joker ìm ASPTT Mulhouse z’ruckkumma ìsch?
... dass dr Armin Diem i viela luschtiga Gedichtr s'Leaba vo da Dorobirar Bura und Holzar beschriaba-n-und zoagat heat?

Alemannischi Nachrichte:

23. Septämber 2021:
Computer lernen Schweizerdeutsch (SRF)
17. Septämber 2021:
Sebastian-Blau-Tage mit drei Mundart-Veranstaltungen (RTF1)
16. Septämber 2021:
Welthits auf Schweizerdeutsch (SRF)
15. Septämber 2021:
Wenn die Meertrübeli-Torte schlichten muss (Der Bund)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

26. Septämber

Sukkot

1815: Uf Aaregig vum Zar Alexander I. schließe d Monarche vu Russland, Eschtrych un Preuße di Hailig Allianz.
1905: Dr Albert Einstein vereffetligt syy speziälli Relativitetstheori in d Annalen der Physik.
1914: Dr Moler August Macke fallt im Erschte Waltchrieg.
1960: Zum erschte Mol dräffe im Bresidäntschaftswahlkampf in dr USA mit em John F. Kennedy un em Richard Nixon zwee Kandidate bin eme Färnsehduell ufenander (Bild).
2004: In dr Schwyz wird as letschtem Land z Europa e Mueterschaftsversicherig per Volksabstimmig yygfiert.