Korek drogowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Korek na autostradzie spowodowany wypadkiem drogowym
Przykład zakorkowania przez samochody (czerwone) niemogące zjechać ze skrzyżowania
Ambulans utknął w korku
Korek na ulicy Słomińskiego w Warszawie
Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem:
Korek drogowy
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o korku drogowym
Zobacz hasło korek w Wikisłowniku

Korek drogowy – czasowe zatrzymanie lub znaczne spowolnienie ruchu (zator) na drodze, które spowodowane jest najczęściej przez awarię, wypadek czy nadmierny ruch drogowy[1][2].

Korek powstaje, kiedy liczba pojazdów opuszczających odcinek drogi w określonym kierunku jest mniejsza od liczby pojazdów wjeżdżających na niego. Brak możliwości opuszczenia drogi przez pojazdy w przewidzianym czasie może być spowodowany niedrożnym skrzyżowaniem, ograniczeniem prędkości na odcinku lub liczby dostępnych pasów ruchu[3]. Zjawisku kongestii towarzyszą zwiększone emisje hałasu i gazów[4].

Powody utrudnień drogowych[edytuj | edytuj kod]

Do głównych przyczyn zatorów ulicznych zaliczane są następujące procesy zachodzące w przestrzeni miejskiej[5]:

  • szybszy wzrost poziomu motoryzacji w strefie podmiejskiej niż w centrum
  • wzrost udziału komunikacji indywidualnej kosztem zbiorowej
  • wzrost ruchu w strefie podmiejskiej, w okolicach wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (WOH), oraz między miastem a strefą podmiejską
  • nierównomierny rozkład dobowy ruchu oraz tygodniowy (szczyt weekendowy).

Zapobieganie powstawaniu korków[edytuj | edytuj kod]

Intuicyjne rozwiązanie problemu korków – budowa dodatkowych dróg i poszerzanie istniejących – okazuje się w analizie naukowej niewłaściwe. W praktyce zachodzi bowiem zjawisko opisane przez paradoks Bressa oraz prawo Lewisa-Mogridge'a. Dodatkowe drogi paradoksalnie zwiększają korki, ponieważ prowadzą do ich intensywniejszego skupienia w najwęższych gardłach systemu. Paradoks Downsa-Thomsona opisuje ponadto, że największy wpływ na redukcję korków ma sprawność publicznego transportu zbiorowego: średni czas przejazdu prywatnym samochodem jest bezpośrednio proporcjonalny do średniego czasu przejazdu komunikacją zbiorową. Z tego powodu, działania ukierunkowane na bezpośrednie, miejscowe zmniejszanie kongestii przynoszą krótkotrwały efekt. Nowa przepustowość jest impulsem do wzrostu natężenia ruchu, czego następstwem jest ponownie osiągana krytyczna przejezdność[6].

Do inwestycji, które mogą złagodzić utrudnienia w ruchu drogowym należy zaliczyć:

  • realizacja restrykcyjnej polityki parkingowej – poprzez np. budowę parkingów Park&Ride
  • wdrożenie systemu Car-sharing
  • budowę węzłów przesiadkowych
  • inwestycje ukierunkowane na rozwój transportu zbiorowego i ekologicznych środków transportu (np. rozwój rowerów publicznych zintegrowanych z komunikacją publiczną)
  • stworzenie „zielonej fali” na drogach głównych w celu usprawnienia płynności ruchu.

Praktyczne sposoby na omijanie zatorów[edytuj | edytuj kod]

Wymiana informacji o korkach odbywa się między kierowcami za pomocą radia amatorskiego CB[7], informacji ogłaszanych przez rozgłośnie radiowe (w tym system TMC) oraz udostępnianych przez Internet w ramach aplikacji nawigacji samochodowych lub aplikacji mobilnych wykorzystujących GPS[8].

Korki na świecie[edytuj | edytuj kod]

Korki pojawiają się regularnie w większych miastach czy na najbardziej uczęszczanych odcinkach autostrad. Według badań amerykańskiej firmy INRIX, najbardziej zakorkowanymi miastami na świecie są od lat są metropolie europejskie oraz amerykańskie[9][10]. Lista najbardziej zakorkowanych miast oraz państw[11] na świecie:

Konsekwencje finansowe kongestii[edytuj | edytuj kod]

W Stanach ekonomiczne koszty zatorów ulicznych, zużytej energii i straconego czasu, oszacowano na blisko 150 miliardów dolarów rocznie (tyle co roczne PKB Węgier). Koszty związane ze zdrowiem społeczeństwa oszacowano na kolejne 300 miliardów dolarów[12][13].

Polska[edytuj | edytuj kod]

Raport Deloitte i Targeo.pl (2014) wskazał, że biorąc za kryterium czas i koszty, najbardziej narażeni na korki są kierowcy w Krakowie, Wrocławiu i Poznaniu. Straty finansowe spowodowane korkami w 7 największych miastach Polski są szacowane na 3,46 mld zł rocznie. Według raportu średni dzienny koszt na kierowcę spowodowany korkami w 2013 r. wynosił 11 złotych[14].

Znaki drogowe[edytuj | edytuj kod]

Znak drogowy A-33

Polskie prawo o ruchu drogowym obejmuje znak drogowy "A-33 - Zator drogowy", informujący o tworzeniu się zatorów. Znak ten stawiany jest przed odcinkami dróg, na których ze względu na wzmożony ruch pojazdów często ma miejsce tamowanie ruchu, a unieruchomione samochody mogą nie być wtedy w odpowiednim czasie zauważone przez kierowców pojazdów, które nadjeżdżają[15]. Często jednak znak ten ustawiony jest "na stałe", niezależnie od rzeczywistej sytuacji drogowej, w miejscach szczególnie często tworzących się korków drogowych[16].

Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]

Najdłuższym zanotowanym korkiem na świecie był zator w São Paulo 23 maja 2014 roku. Sięgał on długości 344 kilometrów[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kongestia w miastach i aglomeracjach (pol.). notatek.pl, 2013-05-24. [dostęp 2014-05-25].
  2. ↑ Miasto bez samochodu Miasto bez transportu zbiorowego (pol.). W: Transport publiczny rozwija nasze miasto [on-line]. mzkzg.org, 2013-09. [dostęp 2014-05-25].
  3. ↑ Romanika Okraszewska: Przestrzenne sytuacje konfliktowe wywołane rozwojem systemu transportowego w warunkach równoważenia rozwoju (pol.). gda.pl. s. 129. [dostęp 2014-05-25].
  4. ↑ Romanika Okraszewska: Przestrzenne sytuacje konfliktowe wywołane rozwojem systemu transportowego w warunkach równoważenia rozwoju (pol.). gda.pl. s. 123. [dostęp 2014-05-25].
  5. ↑ Romanika Okraszewska: Przestrzenne sytuacje konfliktowe wywołane rozwojem systemu transportowego w warunkach równoważenia rozwoju (pol.). gda.pl. s. 142. [dostęp 2014-05-25].
  6. ↑ Romanika Okraszewska: Przestrzenne sytuacje konfliktowe wywołane rozwojem systemu transportowego w warunkach równoważenia rozwoju (pol.). gda.pl. s. 168, 207, 217. [dostęp 2014-05-25].
  7. ↑ Rafał Sztoner: Jakie wybrać i jak zamontować CB radio? (pol.). infor.pl. [dostęp 2014-05-25].
  8. ↑ Piotr Rabiej: Nowe usługi GPS. Omijaj korki (pol.). onet.pl, 2009-05-13. [dostęp 2014-05-25].
  9. ↑ Jim Gorzelany: The World's Most Traffic-Congested Cities (ang.). forbes.com, 2013-04-25. [dostęp 2014-05-25].
  10. ↑ Top 10 Most Traffic Congested Cities In The World 2014 (ang.). listtoptens.com, 2014-05-18. [dostęp 2014-05-25].
  11. ↑ INRIX Traffic Scorecard (ang.). inrix.com. [dostęp 2014-05-25].
  12. ↑ R. Rogers: Cities for a small planet. Londyn: Faber and Faber, 1997, s. 7–8.
  13. ↑ K. Wojewódzka-Król: Rozwój infrastruktury transportu. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gda ń skiego, 2002, s. 56.
  14. ↑ Koszty stania w korkach spadły o 52 mln zł (pol.). Deloitte, 17 marca 2014. [dostęp 2014-03-17].
  15. ↑ Znaki ostrzegawcze (pol.). W: 2.2.35. Zator drogowy [on-line]. drogipubliczne.eu. [dostęp 2014-05-24].
  16. ↑ ZNAKI DROGOWE OSTRZEGAWCZE (pol.). naukajazdy.pdg.pl. [dostęp 2014-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-28)].
  17. ↑ Korek do księgi rekordów Guinnessa! Miał 344 km (pol.). rmf24.pl, 2014-05-24. [dostęp 2014-05-24].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Korek_drogowy&oldid=63804842”