Wikipedia:Strona główna
Witaj w Wikipedii,
wolnej encyklopedii, którą każdy może redagować.
1 452 300 artykułów, w tym 4086 wyróżnionych
Nauki ścisłe i przyrodnicze • Nauki społeczne i humanistyczne • Technika • Geografia • Historia • Kultura • Społeczeństwo • Sport • Religia • Polska Więcej portali • Indeks haseł • Przegląd kategorii
Właśnie trwa Tydzień Artykułu Niemieckiego III. Dołącz do akcji!
Czy wiesz…
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii napisanych w ramach konkursu edycyjnego Pisarki, poetki, artystki – noblistki!:
…która amerykańska dziennikarka sportowa (na zdjęciu) była pierwszą kobiecą felietonistką w historii „The Boston Globe”?
…kto założył pierwszą w Brazylii księgarnię dla dzieci?
…że powieść Olgi Tokarczuk E.E. oparta została na motywach pracy doktorskiej Junga O psychologii i patologii tzw. zjawisk tajemnych?
…która fundacja przyznaje Nagrodę im. Adama Włodka?
…na co dorobek swojego życia przeznaczyła Lotten von Kræmer?
…że autorka książek o Muminkach uważała się przede wszystkim za malarkę?
Wydarzenia
Mistrzostwa świata w piłce ręcznej mężczyzn • Traktat o zakazie broni jądrowej
- Senat Stanów Zjednoczonych przegłosował 93–2 wybór generała Lloyda Austina na stanowisko sekretarza obrony. Jest pierwszym Afroamerykaninem, który stanął na czele Pentagonu (22 stycznia)
- Joe Biden został zaprzysiężony na 46. prezydenta, a Kamala Harris na 49. wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych (20 stycznia)
- Pandemia COVID-19: 18 stycznia liczba potwierdzonych zachorowań na całym świecie przekroczyła 95 mln przy 2,03 mln zgonów (18 stycznia)
- Producenci samochodów Fiat Chrysler i Groupe PSA sfinalizowali umowę o fuzji 50-50, tworząc firmę Stellantis. Tym samym nowa korporacja stała się czwartym pod względem wielkości producentem samochodów na świecie (16 stycznia)
- W wyborach prezydenckich w Ugandzie zwyciężył Yoweri Museveni, zdobywając 58,64% głosów (16 stycznia)
- Dziesięciu Nepalczyków (na zdjęciu Nirmal Purja) dokonało pierwszego zimowego wejścia na szczyt K2 (16 stycznia)
- Armin Laschet został nowym przewodniczącym Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) (16 stycznia)
Zmarli: Franciszek Kokot • Larry King • Hank Aaron • Henryk Jerzy Chmielewski • Erwin Sówka • Nathalie Delon • Mira Furlan • Andrzej Bieniasz • Giovanni Zucchi • Don Sutton • Maria Koterbska
Rocznice
25 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emanuela, Miłosz i Paweł
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 41 – Tiberius Claudius Nero Germanicus (na ilustracji) został rzymskim cesarzem po śmierci swego bratanka Kaliguli
- 1831 – detronizacja Mikołaja Romanowa przez Sejm Królestwa Polskiego
- 1921 – w praskim Teatrze Narodowym odbyła się premiera sztuki Karela Čapka pod tytułem R.U.R., w której po raz pierwszy pojawiło się słowo „robot”
- 1971 – Milton Obote, prezydent Ugandy, został obalony przez generała Idi Amina; tegoż dnia w czasie kilkugodzinnego spotkania z robotnikami w Stoczni im. Lenina Edward Gierek użył znanego zwrotu „Pomożecie?” (na fotografii)
- 1981 – urodziła się amerykańska wokalistka, autorka tekstów Alicia Keys, gwiazda muzyki R&B; tegoż dnia w procesie „bandy czworga” na karę śmierci została skazana Jiang Qing, wdowa po przewodniczącym Mao
Artykuł na medal
Augustynolophus – rodzaj wymarłego dinozaura ptasiomiedniczego, ornitopoda z rodziny kaczodziobych, wyodrębniony z rodzaju zaurolof przez zespół Alberta Prieto-Márqueza w 2014 roku. Pierwsze szczątki zaliczone do rodzaju zaurolof opisał Barnum Brown w 1912 roku, z gatunkiem typowym S. osborni. Jednym z gatunków później zaliczonych do tego samego rodzaju był S. morrisi. Jego pozostałości znaleziono w Ameryce Północnej. Znalezione tam skamieniałości czaszki zostały powtórnie przebadane przez Prieto-Márqueza i współpracowników. Badacze zwrócili uwagę na mocno zbudowany, sięgający za sklepienie czaszki grzebień tworzony głównie przez kość nosową, zakończony wydłużoną, trójkątnego kształtu płytką. Wskazali także odmienności w kopule kości czołowej i zagłębienie wokół nozdrzy. Bazując na rzeczonych cechach, uznanych za autapomorfie, naukowcy zdecydowali się przenieść gatunek do odrębnego rodzaju, ustanawiając dlań nową nazwę rodzajową Augustynolophus. Źródłosłów wywodzi się od nazwiska Gretchen Augustyn, która wraz z rodziną wsparła Dinosaur Intitute Natural History Museum of Los Angeles County, do którego dodano końcówkę -lophus. Czytaj więcej…
Dobry artykuł
Wavelo (przed październikiem 2016 roku jako OneBike i KMK Bike) – publiczny system wypożyczania rowerów funkcjonujący w latach 2008–2019 w Krakowie. Był to pierwszy rower publiczny w Polsce. W 2017 roku system Wavelo osiągnął 169 bezobsługowych stacji oraz 1500 rowerów, a jego operatorem był BikeU. Aby stać się użytkownikiem wypożyczalni należało założyć w systemie konto za pośrednictwem strony operatora lub specjalnej aplikacji mobilnej. Do wyboru były dwa abonamenty różniące się liczbą bezpłatnych minut dziennie oraz naliczanie minutowe i pakiet 12 godzinny. W okresie zimowym obowiązywał specjalny, promocyjny cennik. Rowery wyposażone były w wał napędowy zastępujący łańcuch, koszyk stalowy, komputer pokładowy, GPS, oświetlenie LED oraz zapięcie kłódką typu U. Zasilanie podzespołów odbywało się poprzez dynamo i panel słoneczny. Moduł GPS umożliwiał pozostawienie roweru w dowolnym miejscu i stanowił zabezpieczenie przed kradzieżą. W listopadzie 2019 roku BikeU złożyło pisemne wypowiedzenie umowy na obsługę systemu, w efekcie czego system przestał funkcjonować z końcem 2019 roku. Czytaj więcej…