Erie

Erie aintzira
Lake Erie (en) Lac Érié (fr)
Datu orokorrak
Garaiera	174 m
Luzera	388 km
Zabalera	92 km
Azalera	25.700 km²
Sakonera	64 m
Bolumena	483.000 hm³
Geografia
Koordenatuak	42° 08′ 57″ N, 81° 14′ 28″ W
Honen parte da	Amerikako Aintzira Handiak
Herrialdea	Kanada eta Ameriketako Estatu Batuak
Lurraldea	Ohio, Ontario, Michigan, Pennsylvania, New York eta Lake konderria (Ohio)
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Maumee River (en) Detroit ibaia Sandusky River (en) Ashtabula River (en) Black River (en) Conneaut Creek (en) Cuyahoga River (en) Huron River (en) Huron River (en) Chagrin River (en) Ottawa River (en) Grand River (en) Rocky River (en) Vermilion River (en) River Raisin (en) Buffalo River (en) Cattaraugus Creek (en) Eighteen Mile Creek (en) Elk Creek (en) Fourmile Creek (en) Sandy Creek (en) Walnut Creek (en)
Betebidea	ikusi Detroit ibaia
Hustubidea	Niagara ibaia
Erresidentzia denbora	2,6 a
Arroaren azalera	58.800 km²
Arro hidrografikoa	Lake Erie basin (en)

Erie (ingelesez: Lake Erie, frantsesez: Lac Érié) Amerikako Aintzira Handietako bat da, aintzira multzo horretako hegoaldekoena. Iparraldean Kanadako Ontario, hegoaldean Estatu Batuetako Ohio, Pensilvania eta New York eta mendebaldean Estatu Batuetako Michigan estatuak ditu.

Izena

Izena erie amerindiar tribuaren izenetik datorkio. Hegoaldeko kostaldean bizi ziren, gaur egungo Estatu Batuetako Ohio, Pensilvania eta New York estatuetan.

Geografia

Erie aintzirak 25.700 km²ko eremua, 388 kmko luzera, 92 kmko zabalera eta, batez beste, 19 mko sakonera ditu.

Huron eta Saint Clair aintziretatik datorren Detroit ibaia da Erieren betebide nagusia. Aintzira betetzen duten beste ibaiak Grand, Raisin, Huron, Maumee, Sandusky eta Cuyahoga dira. Hustubidea, berriz, Niagara ibaia da, Niagarako ur-jauziak eratuz Ontario aintzirara doana.

Ertzetako portuen artean aipatzekoak dira Buffalo, Cleveland, Toledo, Erie eta Sandusky. Erieko ubideak (590 km) Buffalo, Albany eta Hudson ibaiaren ertzean dagoen Troy hiria lotzen ditu; Hudson ibaiak elkartzen du Troy hiria New Yorkeko portuarekin.

Uharteak

Erie aintzirako zenbait uharte

Erieko uharteak hauek dira:

• Big Chicken
• Chick
• East Sister
• Gibraltar
• Green
• Gull
• Hen
• Johnson
• Kelleys
• Little Chicken
• Lost Ballast
• Middle Island
• Middle Bass
• Middle Sister
• Mouse
• North Bass
• North Harbour
• Pelee
• Rattlesnake
• South Bass
• Starve
• Sugar
• Turtle
• West Sister

Hiri nagusiak

• New York (estatua):
  • Buffalo
• Pensilvania:
  • Erie
• Ohio:
  • Toledo
  • Cleveland
• Michigan
  • Monroe

Historia

Aintzina eskualdean bizi ziren tribuak, Erie eta Neutralak edo Attawandaron, 1655an Irokesen Konfederazioak mendean hartuak izan ziren. Irokesak frantsesen etsaiak zirenez, Frantziako esploratzaileak aurkitu zuten Amerikako Aintzira Handietako azkena izan zen, Ontario eta Huron aintziren ondoren. Dudakoa da nor izan zen Eriera iritsitako lehen europarra: Étienne Brûlé 1615an, edo Louis Jolliet 1669an.

Kanpo estekak

• (Ingelesez) Erieko faroak

• Datuak: Q5492
• Multimedia: Lake Erie