Hovudside
| Velkomen til Nynorsk Wikipedia – eit fritt oppslagsverk som alle kan redigera. |
I dag er det 29. oktober 2020
Nynorsk Wikipedia har no 155 069 artiklar |
Skald var nemninga på diktaren og historieforteljaren i det norrøne samfunnet. Skaldskap eller skaldedikting er ei av dei to hovudgruppene i norrøn poesi. Den andre er Edda-poesien. Skalden hadde oftast ein høg status i det norrøne samfunnet og han kom ofte frå ei mektig ætt. Mange skaldar var òg menn med stor makt og prestisje, som til dømes Bjarne Kolbeinsson som var ein mektig og rik biskop på Orknøyane og Skafte Toroddsson som var ein mektig hovding og lovseiemann på Island.
Skaldane var ofte i teneste hjå kongane eller andre stormenn og dei hadde gjerne ein høg posisjon i fyrsten sitt følgje. Til dømes fekk Sigvat Skald tittelen stallare i hirda til Olav den heilage og Sturla Tordsson var skutilsvein (riddar) i hirda til Magnus Lagabøte. Skaldekvadet vart tillagt stor verdi og ofte lønt med verdfulle gåver i «brageløn», det kunne vere gullringar, gode våpen, praktfulle klesdrakter og reie pengar i sølv. Eit dikt kunne òg nyttast som skadebot, i staden for gull. Les meir …
En dampmaskin er en varmekraftmaskin som omformer varmeenergi til mekanisk arbeid med vann som arbeidsmedium. Virkemåten til en stempeldampmaskin er at damp under trykk fra en dampkjele virker med en kraft på stemplene og setter disse i bevegelse. Bevegelsen overføres via veivstenger til en veivaksling, det gir en roterende bevegelse som kan drive propellen på et skip, hjulene på et lokomotiv eller en generator i en kraftstasjon.
Ofte er dampmaskinen utformet slik at vann i gass- og væskeform sirkulerer i en lukket krets. Den ideelle termodynamiske syklusen som brukes for å analysere denne prosessen kalles Clausius–Rankine-prosessen.
Bruk av kokende vann for å produsere mekanisk bevegelse har vært kjent siden oldtiden, men tidlige maskiner var ikke særlig praktiske. Den spanske oppfinneren Jerónimo de Ayanz y Beaumont fikk i 1606 det første patent på en dampmaskin. I 1781 patenterte James Watt en dampmaskin som ga kontinuerlig roterende bevegelse. Watts maskin på ti hestekrefter ble benyttet til å drive mange forskjellige arbeidsmaskiner. Dampmaskinen var selve drivkraften bak den industrielle revolusjon. Les mer her.
 |
Commons Felles medialager |
 |
Wikinytt Frie nyhende |
 |
Wiktionary Ordbok og synonymordbok |
 |
Wikifrasar Frie sitat |
 |
Wikibøker Frie bøker |
 |
Wikikjelda Frie kjeldetekstar |
 |
Wikispecies Artskart |
 |
Wikiversity Frie læremiddel |
 |
Meta-Wiki Wikimedia |
 |
Wikidata Fri kunnskapsbase |
 |
Wikivoyage Fri reisehandbok |
- ... namnet på øya Gossa i Møre og Romsdal kjem frå det norrøne ordet for 'gjørme'?
- ... Aj er ei sideelv til Ufa?
- ... dalbotnen Grautfatet ligg ved sida av Grautskåla?
- ... grunnstoffet molybden har eit av dei høgaste smeltepunkta for reine metall?
- ... Øvre Årdal sokn vart oppretta samstundes med at soknekyrkja Farnes kyrkje stod ferdig?
Grunnprinsipp 
Spørsmål og svar Hjelp Skriva Endra Arbeidskontoret Samfunnshuset Kontakt
Vestgermanske språk: Afrikaans · Alemannisch · Deutsch (tysk) · English · Frysk (frisisk) · Nederlands · Plattdüütsch (plattysk) · Scots (skotsk) · ייִדיש (jiddisch)
Keltiske språk: Gaeilge (irsk-gælisk) · Gàidhlig (skotsk-gælisk) · Cymraeg (walisisk) · Kernewek (kornisk) · Brezhoneg (bretonsk)
Baltiske og slaviske språk: беларуская (kviterussisk) · kaszëbsczi (kasjubisk) · latviešu (latvisk) · lietuvių (litauisk) · polski (polsk) · русский (russisk)
Finsk-ugriske språk: eesti (estisk) · davvisámegiella (nordsamisk) · suomi (finsk)
Inuittiske språk: kalaallisut (grønlandsk)