YouTube

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
YouTube
YouTube
Type Videosite
Registratie vrij, maar nodig voor uploaden van en reageren op video's
Gebruikers meer dan 1 miljard
Eigenaar Google
Auteur(s) Chad Hurley
Steve Chen
Jawed Karim
Opgericht 15 februari 2005
Status actief
Alexa-positie 2
Link Vlag van België YouTube België
Vlag van Nederland YouTube Nederland
Portaal  Portaalicoon   Media

YouTube is een website van YouTube LLC,[1] een dochteronderneming van Google. Het is een site waar gebruikers kosteloos video's kunnen publiceren en voorzien van reclame (of soms tegen betaling)[2] kunnen bekijken. YouTube behoort tot de top 3 van meest bezochte websites wereldwijd.[3] Per dag worden er ongeveer 300.000 nieuwe video's geplaatst (2016).[4]

Het hoofdkantoor van het bedrijf bevindt zich in San Bruno, Californië.[5]

Geschiedenis

YouTube.com werd in februari 2005 opgericht door Chad Hurley, Steve Chen en Jawed Karim. Ze werkten alle drie bij PayPal en waren al vroeg actief in de computerindustrie. In februari 2004 deed de toekomstig medeoprichter van YouTube inspiratie op voor het YouTube-concept door de rol van Janet Jackson bij het Super Bowl-incident. Jawed kon maar moeilijk videoclips online vinden, wat hem op het idee bracht om een website speciaal voor het delen van video's op te zetten.[6] Op 14 februari 2005 21:13 GMT-8[7] werd de domeinnaam YouTube geregistreerd. In de maanden hierna werd de website stap voor stap opgezet.

De eerste video, met de titel Me at the zoo, waarin Karim een dierentuin bezoekt, werd op 23 april 2005 door Karim zelf geüpload. Deze video staat nog steeds online. In april 2005 was YouTube in de testfase voor een datingnetwerk.[8] In mei 2005 werd vertoond hoe de website eruit zou gaan zien. Een half jaar later was de website volledig actief. Sequoia Capital investeerde tussen november 2005 en april 2006 een durfkapitaal van 11 miljoen dollar in YouTube.[9] Het bedrijf werd bestuurd vanuit een garage in San Mateo, Californië.[10]

Op 15 december 2005 werd YouTube officieel gelanceerd. De site had inmiddels rond de 8 miljoen kijkers per dag.[11] YouTube groeide snel in populariteit en in 2006 stond de site al in de top 10 van meest bezochte websites wereldwijd. In juli 2006 werden er zo'n 65.000 filmpjes per dag op de site gezet en zouden er meer dan 100 miljoen filmpjes per dag bekeken worden.[12] Rond augustus 2006 telde YouTube meer dan 6 miljoen video's. Volgens een artikel in The Wall Street Journal waren het er 6,1 miljoen, met een totale opslagruimte van circa 45 terabyte.

Op 14 november 2006 werd YouTube door Google voor een bedrag van 1,65 miljard dollar overgenomen. Google had al een met YouTube concurrerende website, Google Videos.[13][14] De concurrenten Google Video en Yahoo Video bleven ver achter bij YouTube.

Op 8 en 10 maart 2007 werd de eerste schadeclaim ingediend, ter waarde van 1 miljard dollar. Ook vonden de eerste landelijke blokkades plaats, in Thailand[15] en Turkije.[16]

Op 17 juni 2007 ging YouTube Mobile van start, maar niet alle video's konden afgespeeld worden. In deze periode was de smartphone nog niet de standaard.[17] YouTube introduceerde op 23 augustus 2007 een partnerprogramma waarmee het voor bedrijven mogelijk werd om geld te verdienen met reclame-inkomsten bij het tonen van video's. Deze extra functionaliteit maakte dat vloggen snel populair werd.[18] Vanaf 1 april 2008 haalde YouTube voortaan ieder jaar een 1 april-grap uit. Er is geschat dat YouTube in het jaar 2007 net zoveel bandbreedte verbruikte als het hele internet in het jaar 2000.[19] Vanaf 20 november 2008 konden video's in hd-kwaliteit aangeboden worden.[20]

Vanaf 21 juli 2009 konden 3D-video's geüpload worden op de site. YouTube meldde in 2009 dat de site per dag 1 miljard kijkers had.[21] Video's konden vanaf november 2009 in full-HD-kwaliteit aangeboden worden. In 2010 werden er meer dan 2 miljard video's per dag bekeken.[22]

In 2010 begon YouTube ook met het live streamen van content. De site kocht in januari 2010 de rechten op om twee jaar lang overal ter wereld de Indian Premier League uit te zenden.[23][24]

Vanaf 9 juli 2010 konden video's worden aangeboden in 4K (4096×3072 pixels)-kwaliteit.[25] YouTube had in 2011 3 miljard kijkers per dag en ontving 48 uur videomateriaal per minuut aan nieuwe video's.[26] Vanaf 4 november 2011 werd Google+ geïntegreerd in YouTube.[27] Op 2 december 2011 werd de vormgeving van YouTube volledig aangepast. YouTube had inmiddels 4 miljard kijkers per dag.[28]

Eind 2012 was er een nieuwe vormgevingsupdate. Deze werd geleidelijk ingevoerd en was eerst beschikbaar voor de aangemelde gebruikers van de site. Later volgde ook de rest. Vanaf 2013 had YouTube een aparte versie voor elk land, en niet meer voor elke taal. YouTube ontving in dat jaar 100 uur aan videomateriaal per minuut.[29] Vanaf 26 juni 2014 werden video's met 60 beelden per seconde ondersteund, vooral voor game-video's.[30] Op 12 november 2014 ging YouTube Red van start. Op 1 december 2014 werd de YouTube-hit Gangnam Style zo vaak bekeken dat YouTube zijn integer van 32 bits (maximaal 2.147.483.647 kijkers) moest verhogen naar 64 bits (maximaal 9.223.372.036.854.775.807 kijkers).[31] Op 20 februari 2015 introduceerde YouTube een kindvriendelijke app: YouTube Kids.[32] Vanaf 10 juni 2015 bood YouTube ondersteuning voor 8K-video's (7680×4320 pixels).[33] Op 8 januari 2016 kondigde YouTube aan HDR te gaan ondersteunen.[34]

Maatschappelijke gevolgen

Blokkades

De landen Turkmenistan, Turkije, Iran, Brazilië en Pakistan hebben één of meer keren de website geblokkeerd.[bron?] In China was dat ook het geval vanwege video's over mensenrechtenschendingen in Tibet.[35]

Van 8 maart tot 30 augustus 2007 was YouTube geblokkeerd in Thailand.[15] De redenen van de blokkering werden niet duidelijk, geruchten spraken van voor de regering negatieve filmpjes. Het Thaise ministerie van ICT blokkeert regelmatig websites, inmiddels zijn er enige tienduizenden websites geblokkeerd. Ook de CNN- en BBC-sites en -tv-uitzendingen worden regelmatig tijdelijk geblokkeerd wanneer er voor de Thaise regering ongunstig nieuws is.[36]

Van 2007 tot 2011 was YouTube in Turkije geblokkeerd wegens video's die grondlegger Atatürk zouden beledigen.[16] De blokkade werd echter zo massaal omzeild dat YouTube in Turkije toch in de top 10 van meest bezochte sites stond.[37] De blokkade werd opgeheven nadat ook president Abdullah Gül zich via Twitter tegen de blokkade had uitgesproken.

Auteursrechtenschendingen

Een video die in Duitsland vanwege een auteursrechtskwestie niet is te zien

Er is soms illegaal beeldmateriaal op de site te zien waarop auteursrecht rust. Sinds de overname door Google spannen regelmatig bedrijven rechtszaken aan tegen de website, waaronder de Premier League vanwege onrechtmatig gebruik van voetbalbeelden. In maart 2007 werd bekend dat het mediabedrijf Viacom 1 miljard dollar eiste van Google omdat YouTube 160.000 illegale videoclips van het bedrijf bevatte. In september 2007 liet film- en televisiemaatschappij 20th Century Fox honderden filmpjes met auteursrechtelijk beschermd materiaal offline halen. Door middel van een rapportage-systeem en automatische herkenning van auteursrechtenschending op basis van een database worden filmpjes verwijderd door medewerkers. Na klachten van een Japanse auteursrechtenorganisatie zijn in 2006 30.000 filmpjes van YouTube verwijderd.[38] In maart 2006 werd een uploadbeperking ingevoerd waardoor filmpjes langer dan 11 minuten geweigerd worden. Hiermee was het niet langer mogelijk complete televisieprogramma's te uploaden. Veel uploaders deelden hun video's in stukken op, waardoor er nog steeds veel televisieprogramma's te bekijken zijn. Google heeft een auteursrechtfilter aangebracht, wat betekent dat alle filmpjes worden gecontroleerd op hun digitale vingerafdruk. Het filter, YouTube Video ID, genereert unieke digitale vingerafdrukken van videobestanden, zogenaamde hashcodes.

Volgens een onderzoek van OpenDataCity in 2013 werden de auteursrechten op YouTube het sterkst nageleefd in Duitsland. Dit was voornamelijk het gevolg van een conflict tussen de Duitse auteursrechtenmaatschappij en Google, waardoor van de 1000 populairste video's 60% geblokkeerd was.[39]

Filmpjes met schokkende inhoud

In november 2017 haalde YouTube 150.000 videofilmpjes waarin was te zien hoe kinderen werden mishandeld en misbruikt van de eigen site. Veel grote bedrijven haalden naar aanleiding van de filmpjes hun advertenties tijdelijk van YouTube.[40]

Functionaliteiten

Techniek

YouTube ondersteunt voor alle video's HTML5. Ook is het mogelijk om video's in 4K-resolutie en van 60 beelden per seconde te bekijken in HTML5.

Kanalen

Elke gebruiker die video's uploadt heeft hiervoor een eigen "YouTube-kanaal" (soms meerdere), waarop de video's kunnen worden geplaatst. Gebruikers kunnen zich naar keuze gratis abonneren op willekeurige kanalen. Dit houdt concreet in dat men gemakkelijk naar de video's op de kanalen waar men op is geabonneerd kan navigeren en de door de beheerder van het kanaal nieuw geüploade video's meteen te zien krijgt. Bovendien kan men per kanaal instellen of men een berichtje wil ontvangen als er een nieuwe video is.

Bij 100.000 abonnees krijgt de houder van het kanaal als prijs een Silver Play Button (verzilverd object in de vorm van de afspeelknop die het YouTube-pictogram is), en luxere varianten voor enkele grotere ronde aantallen, vanaf 1.000.000.

Uploaden

Het aantal keren dat een video is bekeken in de Chinese versie van YouTube met daaronder de 'likes' en 'dislikes'

De content creators (inhoudsmakers) van YouTube zijn uiteraard degenen die de video's maken en uploaden. Een persoon die dit met enige regelmaat doet wordt een YouTuber genoemd.

Om video's te kunnen uploaden moet iemand eerst een gebruikersnaam en YouTubekanaal (zie hierboven) aanmaken. Een video kan via een webformulier geüpload worden. Elke geüploade video kan worden opgezocht met behulp van de zoektermen – de tags – die bij het filmpje zijn toegevoegd. Dit zijn trefwoorden, op de Nederlandse versie van YouTube 'labels' geheten, die een classificatie mogelijk maken, ook wel een folksonomie. Sinds 2011 is een tijdsbeperking opgeheven, maar een video mag niet groter zijn dan 20 GB. Geüploade filmpjes worden automatisch gecomprimeerd zodat deze niet te veel plaats innemen op de servers van YouTube.

Er is een audiobibliotheek met muziek en geluidseffecten die gratis gebruikt mogen worden in YouTube-video's.[41]

Sinds juni 2011 is het mogelijk om video's te uploaden onder een Creative Commons-licentie,[42] waarbij het geüploade materiaal onder de voorwaarden van de licentie hergebruikt kan worden zonder inbreuk te maken op auteursrechten.

Een filmpje heeft een titel en een bij het filmpje behorende kleine afbeelding (thumbnail). Overzichten van filmpjes, bijvoorbeeld van een bepaald kanaal, of verwant aan een bepaald filmpje, laten vaak de thumbnail, de titel, de naam van het kanaal en de speelduur zien, en soms ook de datum. Een min of meer misleidende titel of thumbnail, om extra interesse te wekken, wordt clickbait genoemd. Om de misleiding af te zwakken eindigt de titel ook wel met een vraagteken.

Inkomsten voor de uploader

Het logo als men geen of weinig advertenties op de video krijgt.[43]

De content creator krijgt een deel van de reclame-inkomsten die YouTube ontvangt[44] In 2017 melden veel YouTubers sterk gedaalde inkomsten door een nieuw systeem om te bepalen of advertenties volgens adverteerders en YouTube geschikt zijn voor vertoning bij een bepaalde video of op een bepaald kanaal. Er wordt wel gesproken van een adpocalypse. Als de video niet geschikt is voor adverteerders wordt de video demonetized en kunnen er weinig of geen advertenties op de video komen.

De YouTuber verdient soms ook met het promoten van producten, met merchandising, met betaalde ontmoetingen met fans en met extra services verleend via sites als Patreon.

In 2018 keurde de Belgische Jury voor Ethische Praktijken de wijze van verkoop van merchandise van een YouTuber af, onder meer omdat deze zich daarbij richt op kinderen.[45][46]

Afspelen

Een filmpje op YouTube kan vanaf youtube.com worden afgespeeld, maar de beheerder van een webpagina kan het filmpje ook insluiten in die webpagina. Dit houdt in dat het filmpje vanaf die pagina kan worden afgespeeld, gebruikmakend van het filmpje op de server van YouTube. Rechtsonder in het beeld van het filmpje op de webpagina staat een link naar de betreffende YouTube-pagina. Op de YouTube-pagina van een filmpje zijn standaard ook reacties op en discussies over het filmpje mogelijk. De uploader kan er ook voor kiezen dit uit te schakelen.

Live doorgeven

Onder extra voorwaarden is ook live streaming mogelijk. Videobeelden worden dan live naar YouTube gestuurd, en zijn dan voor kijkers met enkele seconden vertraging te zien. Vaak kunnen kijkers dan via tekstberichten reageren, en de YouTuber kan daar dan weer in zijn uitzending op reageren.

Het is ook mogelijk om via Google+ rechtstreeks uit te zenden. Deze Google+-app heet Hangouts. Om rechtstreeks te kunnen uitzenden via Hangouts moet de YouTube-account van de gebruiker gelinkt zijn aan een Google+-account.

Voorwaarden

De gebruiker is gebonden aan de voorwaarden van YouTube. Zo krijgt YouTube het recht de filmpjes te publiceren.[47][48]

Bij schending van de communityrichtlijnen of auteursrechten kan de uploader een strike (waarschuwing of maatregel) krijgen.[49][50] Vaak gebeurt dit naar aanleiding van binnengekomen klachten.

Als een kanaal binnen een bepaalde periode getroffen wordt door drie strikes, wordt dit kanaal beëindigd. Dit betekent dat alle video's en alle reacties daarop worden verwijderd, dat ook geen nieuwe video's op het kanaal kunnen worden geplaatst, en dat alle abonnementen op het kanaal vervallen. De eigenaar van het betreffende kanaal mag dan wel een nieuw kanaal beginnen. YouTube kan de beëindiging van het kanaal terugdraaien, als na nadere beschouwing en heroverweging de klachten niet terecht of althans minder ernstig zijn gebleken.

Algoritmische blokkade

Sinds februari 2017 wordt de analyse van de schending van de communityrichtlijnen overgelaten aan een artificiële intelligentie. Als het algoritme analyseert dat er sprake is van schending van de richtlijnen, wordt het betreffende kanaal zonder waarschuwing of uitleg onmiddellijk geblokkeerd. Een eventueel bezwaar en/of bezwaarschrift wordt door hetzelfde algoritme geëvalueerd, en dus wordt een verzoek om heroverweging van de blokkade daarop (vrijwel) nooit gehonoreerd. Dit geldt ook als er sprake is van een evidente 'vergissing'. In sommige gevallen werd na veel media-protest een kanaal toch weer opengesteld.[51][52][53]

Genres

Nieuwszenders en de pers in het algemeen gebruiken YouTube voor de verspreiding van berichten. Sommige bedrijven, waaronder de BBC, Vevo en Samsung sluiten contracten met YouTube af om hun videoclips te laten vertonen op de website. Dit geldt ook voor verschillende muziekproducenten als Nuclear Blast en Sony Music Entertainment. Voetbalclubs zijn ook actief op YouTube. Onder andere PSV en Ajax hebben een eigen kanaal met filmpjes.

Gebruikers bieden videofilmpjes aan van onder meer de volgende genres:

  • vlog - registratie van wat de YouTuber/vlogger doet en beleeft, in principe zonder dingen te doen speciaal voor het filmpje[54]
  • verhandeling, commentaar (deels commentaar op andere filmpjes)
  • spelen van een videospel
  • educatief
  • prank waarbij de reactie van het "slachtoffer" gefimd wordt
  • prank tegenover de kijker, waarbij de maker iets meedeelt aan de kijker (bijvoorbeeld wat hij heeft meegemaakt of van plan is) dat niet waar is, eventueel met het in beeld brengen van bijbehorende activiteiten; in hetzelfde of een volgend filmpje zegt de maker dan vaak tegen de kijker dat het niet waar was, en dat de activiteiten gespeeld zijn
  • fake prank: een filmpje waarbij de maker tegenover de kijker doet alsof het een prank in de eerstgenoemde betekenis is, terwijl in werkelijkheid het "slachtoffer" weet wat er gaat gebeuren en zijn verwarring, boosheid, enz. speelt (dus een prank tegenover de kijker, met een schijnbare prank in de eerste hierboven genoemde betekenis); dit wordt soms als een tegenover de kijker ongepast genre beschouwd
  • sociaal experiment (social experiment)
  • challenge (uitdaging): (poging tot) het leveren van een bijzondere "prestatie" (in de ruime zin van het woord, vaak het doen van iets dat je normaal gesproken niet doet omdat het onaangenaam en/of onverstandig is); soms, zoals bij de Ice Bucket Challenge, gekoppeld aan een goed doel
  • remixes en compilaties (korte fragmenten die samengevoegd worden tot een amuserend of educatief geheel)

Vaak wisselt een maker/uploader verschillende genres af, maar hij/zij kan zich ook voornamelijk richten op één genre.

Feedback

De maker en/of uploader van video's krijgt binnen YouTube bepaalde vormen van feedback.

Per video is dit het aantal keer dat een video bekeken wordt (views), het aantal kijkers dat een video als leuk markeert (likes), het aantal kijkers dat een video als niet leuk markeert (dislikes) en de reacties die onder de video worden geplaatst.

Per kanaal is dit het aantal abonnementen (subs) en het totale aantal views.[55]

Prijzen en speciale evenementen

Eind 2009 werd YouTube door het Amerikaanse tijdschrift Adweek uitgeroepen tot website van het decennium. Het liet Google, Wikipedia en Facebook achter zich in de verkiezing.[56]

Elk jaar wordt de YouTube Award toegekend aan de makers van een aantal populaire filmpjes. Sinds 2008 bestaat het evenement YouTube Live. Het YouTube Symphony Orchestra is een symfonieorkest dat wordt samengesteld door het houden van open audities, onder andere op YouTube. Op 15 april 2009 trad het op in New York.

Jaarlijks is er in Nederland in april voor creators (makers/uploaders) en fans/geïnteresseerden de Dutch YouTube Gathering (DYTG) in de Jaarbeurs van Utrecht.[57] Ook is er sinds 2015 in april het Veed festival (met uitreiking van de VEED Awards) in de Westergasfabriek in Amsterdam.[58]

Varia

  • De slagzin van de website is YouTube, Broadcast Yourself.

Soortgelijke sites en zoekmachine voor video's

1rightarrow blue.svg Zie Categorie:Video-opslagdienst voor meer video-opslagdiensten
  • Dailymotion is een website waarop kosteloos video's kunnen worden geplaatst en bekeken.
  • RuTube is een Russische website waarop kosteloos video's kunnen worden geplaatst en bekeken.
  • Vimeo is een website waar zonder kosten video's geüpload kunnen worden.
  • Google Videos is een zoekmachine voor video- en filmbestanden.

Externe links