მთავარი გვერდი
|
||||
რჩეული სტატია
.jpg)
ვახტანგ VI (დ. 15 სექტემბერი, 1675 ― გ. 26 მარტი, 1737, ასტრახანი) — ქართლის გამგებელი (ჯანიშინი) 1703-1714 წლებში, მეფე 1716-1724 წლებში, სახელმწიფო და საზოგადო მოღვაწე, პოეტი, მთარგმნელი, ისტორიკოსი, კოდიფიკატორი და მეცნიერი. გიორგი XI-ის ძმის, ლევანის ძე. დედა – თუთა, ქაიხოსრო I გურიელის ასული. სულხან-საბა ორბელიანის აღზრდილი. ვახტანგ VI-ის მეფობის ხანა გამორჩეულია საქართველოს ლიტერატურული და ინტელექტუალური აღორძინების დაწყებით. მის მიერ გატარებული რეფორმების შედეგად ქვეყანამ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადა. სულხან-საბა ორბელიანსა და ანტონ I კათოლიკოსთან ერთად ვახტანგი ითვლება ახალი ქართული ლიტერატურის სულისჩამდგმელად. მის სახელთანაა დაკავშირებული პირველი ქართული სტამბის დაარსება და რუსთველოლოგიისათვის, როგორც მეცნიერული დისციპლინისათვის საფუძვლის ჩაყრა.
ჰუმანიტარული მეცნიერებების გარდა, ვახტანგი გატაცებული იყო ასტრონომიით, მათემატიკით, გეოგრაფიით, ქიმიით და მედიცინით. მან თარგმნა „ზიჯის“ ანუ „ვარსკვლავთა კატალოგი“, რასაც დაურთო მის მიერვე შედგენილი სპარსულ-ქართული ასტრონომიულ-ასტროლოგიური ლექსიკონი. ვახტანგ VI-მ შეადგინა ქიმიის სახელმძღვანელო: „წიგნი ზეთების შეზავებისა და ქიმიის ქმნისა“. იგი დიდ ყურადღებას აქცევდა მედიცინასაც — შინაარსობრივად გამართა, შენიშვნები დაურთო და ყოველდღიურ გამოსაყენებელ სამედიცინო წიგნად აქცია „კარაბადინი“.
1724 წელს ქვეყანაში არსებული მძიმე მდგომარეობის გამო ვახტანგი იძულებული გახდა რუსეთში გამგზავრებულიყო, სადაც სიკვდილამდე ცხოვრობდა, თუმცა მას გადასახლებაშიც არ შეუწყვეტია აქტიური საზოგადოებრივი თუ კულტურულ-სამეცნიერო მოღვაწეობა. ვახტანგ VI გარდაიცვალა 1737 წლის 26 მარტს ქალაქ ასტრახანში, დაკრძალულია ასტრახანის მიძინების ტაძარში.
დღის სტატია
სიახლეები
- ახალი ზელანდია (ლოგო სურათზე) 2015 წლის რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატის გამარჯვებული გახდა.
- ბიდჰია დევი ბჰანდარი ნეპალის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა.
- ჩინეთში ერთი ბავშვის პოლიტიკა გაუქმდა და იგი ორი ბავშვის პოლიტიკამ ჩაანაცვლა.
- არაბი ბლოგერი და აქტივისტი რაიფ ბადავი სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.
- ჯონ მაგუფული ტანზანიის პრეზიდენტად აირჩიეს.
- ქართულ ვიკიპედიაში სტატიათა რაოდენობამ 100 000-ს მიაღწია.
- 1890 : ლონდონში მსოფლიოში პირველი მიწისქვეშა მეტროს ხაზი გაიხსნა.
- 1899 : ზიგმუნდ ფროიდის (სურათზე) „სიზმრების ახსნა“ გამოიცა.
- 1918 : გერმანიის რევოლუცია დაიწყო კილის პორტში 40.000 მეზღვაურის აჯანყებით.
- 1922 : ეგვიპტეში, ბრიტანელმა არქეოლოგმა ჰოვარდ კარტერმა ტუტანხამონის აკლდამის შესასვლელი იპოვა მეფეთა ხეობაში.
- 1946 : პარიზში დაარსდა იუნესკო — გაეროს ორგანიზაცია განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის დარგებში.
- 1966 : მდინარეების არნოსა და პოს ადიდების გამო ფლორენციის ორი-მესამედი წყალმა დატბორა; რენესანსის პერიოდის უთვალავი ფასდაუდებელი ხელოვნების ნიმუში განადგურდა.
- 1995 : ისრაელის პრემიერ-მინისტრი იცხაკ რაბინი სასიკვდილოდ დაჭრა ექსტრემისტმა მემარჯვენე ისრაელის მოქალაქემ.
იცით თუ არა, რომ?
- „ვეფხისტყაოსნის“ სრული ეკრანიზაცია, მიუხედავად რამდენიმე მცდელობისა, არასდროს გადაღებულა.
- ერთ-ერთი მოსაზრების თანახმად, მიხეილ ჯავახიშვილის რომან „კვაჭი კვაჭანტირაძის“ მთავარი პერსონაჟის პროტოტიპი რეალურად არსებული პიროვნება ვასილ დუმბაძე იყო.
- ჩინელები რუსეთს ამ ორი იეროგლიფით 俄國 აღნიშნავენ, რაც თარგმანში „არაპროგნოზირებადობის ქვეყანას“ ნიშნავს.
- სტალინს სურდა ცნობილი ამერიკელი მსახიობის, ჯონ უეინის (სურათზე), რომელიც თავგამოდებული ანტიკომუნისტი იყო, მკვლელობა და ამისთვის ლოს-ანჯელესში დაქირავებული მკვლელებიც კი გაგზავნა, მაგრამ სტალინის სიკვდილის გამო ეს მცდელობა ჩაიშალა.
- ტრანსჰუმანიზმი ფილოსოფიური კონცეფციაა, რომლის მიხედვითაც მეცნიერებისა და ტექნოლოგიური მიღწევების გამოყენებით შესაძლებელია ადამიანის ფიზიკური და გონებრივი შესაძლებლობების გაუმჯობესება.
- რიო-დე-ჟანეიროს ყოველი მეხუთე მცხოვრები უღარიბეს უბნებში, ფაველებში ცხოვრობს.
- გვიანდელ ფეოდალურ საქართველოში არსებობდა ეშიკაღასბაშის, საპოლიციო-ადმინისტრაციული აპარატის, უფროსის თანამდებობა.
 |
ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი |
 |
ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები |
 |
ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი |
 |
ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია |
 |
ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები |
 |
ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა |
 |
ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი |
 |
ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები |
 |
მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია |
 |
ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი |
 |
ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა |
 |
მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა |
